I sesja synodalna w Rzymie (4-29.10.2023r):
przebieg prac, transmisje, zdjęcia / dokumenty, homilie, medytacje itp / pozostałe materiały

II sesja synodalna w Rzymie (2-27.10.2024r):
informacje

Facebook Youtube
Szukaj
Close this search box.

<< Powrót do listy konferencji episkopatów

Synteza krajowa Zimbabwe - Konferencja Biskupów Katolickich Zimbabwe

Poniżej prezentujemy syntezę krajową w wersji oryginalnej oraz przetłumaczoną automatycznie za pomocą narzędzia DeepL oraz Google Translate.

[Źródło: https://catholicchurchnewszimbabwe.wordpress.com/2022/08/12/zimbabwe-catholic-bishops-conference-national-synthesis-document/]

UWAGA: W przypadku problemów z przeglądaniem plików PDF w przeglądarce (najczęściej takie problemy pojawiają się na urządzeniach mobilnych) proszę pobrać potrzebne pliki na urządzenie korzystając z ikony “Download PDF” znajdującej się przy każdym dokumencie. 

Gdyby to nie pomogło prosimy o kontakt.

Zimbabwe  Catholic Bishops’ Conference National Synthesis Document 

 Feast of the Transfiguration of the Lord

6 AUGUST 2022

I          INTRODUCTION 

  1. This synthesis seeks to convey the main fruits of the discernment of the People of God across the 8 dioceses of Zimbabwe on the diocesan phase of the synod on synodality between November 2021 and August 2022. The essence of the voice of the Family of God is drawn from the summaries received from the eight dioceses, Women Religious in Zimbabwe, the Catholic University of Zimbabwe, National Major Seminary, Lay Associations and Guilds. Our report is presented in three parts which are: The Experience of the synod; followed by sections, ‘Fruits and Weeds of Synodality‛ and ‘Towards a Synodal Church: Dreams and Aspirations’. 
  2. In the effort to capture the common voices of the people’s discernment and dialogue, we have also managed to consolidate some views of the marginalized. The report also captures some surprises in the listening process. We have tried to discern from all these voices the direction which the Spirit is calling the Church in Zimbabwe to take. 
  3. The cultural image we have used and drawn upon to sum up our experience of the Synod is that of a family. This is a central concept in our African culture which expresses the profound Christian and African values of communion, fraternity, solidarity and reverential dialogue. We looked at ourselves as a family made up of many different parts and types of domestic families, Small Christian Communities, Deaneries, Dioceses, regional and international Church bodies, Associations, Guilds, Commissions, other Christian Churches, Religions and indeed the whole human family. 
  4. Our understanding of the Church as Family of God challenges us to improve the quality of our journeying together within individual families and with other families in the journey of life and faith. We are conscious that this model should help us to deepen our interrelationships between the Laity, Religious, Priests and Bishops and our brothers and sisters from other Christian Churches and Religions and to be translated into effective modes of action and living. We also believe that the mission of evangelization is carried out through proclamation and practical life witnessing in service to the Church-Family and by the Church-Family within the extended family of God. 
  1. THE EXPERIENCE OF THE SYNOD
  • The invitation by the bishops to every member of the church and others who are non-Catholics come forward and freely share their views, experiences and vision of the Church was received with excitement by many.[1]  However, some were pessimistic about the whole process questioning if their voices were going to reach the ears of bishops and Pope. Others still questioned if the hierarchy was ready to listen and act on their views and concerns. Some priests were concerned that opening up space for everyone to speak openly would harm the Church.[2] 
  • The Zimbabwe Catholic Bishops’ Conference and most dioceses invested a lot of financial and human resources in the synodal process with programs for the synodal journey at all levels. The bishops dedicated their 2021 and 2022 annual Plenary meetings to reflecting on the Synod and Collegiality. Towards the close of the diocesan phase the bishops of Zimbabwe issued a pastoral letter entitled “Together on the journey of faith and life” reflecting on the synod and its implications for the Church and the world today.
  • Numerous initiatives of raising awareness and promoting consultation were done. Synodal materials were simplified and prepared in local languages. Trainings were done for all the synod contact persons and the diocesan synod extended teams which comprised of priests, religious and lay facilitators.  Various forms of consultations were prepared with most done in the context of prayer and scripture. Most dioceses used simplified questionnaires with the traditional methods of assembling people according to the different groups. The synod Prayer, said in various languages and in songs accompanied the process at most liturgical celebrations and meetings. 
  • Most dioceses are by and large rural with vast distances and poor road and communication infrastructure. This made it difficult for synodal teams to reach everyone in time. The extension of the diocesan phase was appreciated but even after the extension many referred to the timing of the consultation period as insufficient.
  • Many dioceses made efforts to reach beyond the Church confines which included groups such as prisoners, the homeless and non- practicing Catholics and Christians belonging to other Churches. One diocese particularly made an effort to engage the leaders of the African Traditional Religion.  Some dioceses felt that they failed to reach out to some groups such as politicians, small tribes and some sects for various reasons. In some dioceses smaller tribes were overwhelmed by the dominant tribes.[3] In some instances it was difficult to reach out to politicians out of fear and the toxic nature of the political environment.
  • Generally, the listening and discernment made use of the existing structures in the dioceses such as the various pastoral councils at different levels, Commissions such as the Catholic Commission for Justice and Peace, Education, Associations and Guilds, and Religious Communities.
  1. SEEDS AND WEEDS OF SYNODALITY
  • A variety of travel companions  
  1. The African philosophical thought: I am related therefore I am is especially true of the Church in Zimbabwe as far as travelling companions are concerned.[4] The voices from many dioceses and groups pointed out that our journeying is multi-layered, with companions who hail from both within the Church as well from its exterior. From the inside, co-travellers are the baptized, the elderly, the sick, those that share the same views as ourselves as well as those we pray with in Small Christian Communities, Sections and Mass Centres.  In our neighbourhood, we walk hand-in-hand with members of other churches with whom we fellowship from time to time. Community (social) leaders are vital travelling companions. Formal and informal encounters take place at regional, national, interdiocesan, diocesan, deanery, parish and other lower levels through the bishops’ Conference Commissions such as Caritas, Health, Inter-religious dialogue, Ecumenism, Education and Catholic Commission for Justice and Peace.[5] 
  2. There is a broad sense that the Church needs to be a more welcoming family, particularly for all people who have experienced exclusion. Some individuals and groups left behind on the journey include those in prison, single mothers and fathers, widows and widowers, those in polygamous marriages, homebound individuals, the blind, the unemployed and the youth and young adults. Other groups identified as left behind are those who belong to minority groups such as the coloured and white community, foreign nationals, street kids and people living with disabilities. There are also the nominal Catholics, lapsed Catholics and Christians from other denominations who focus only on criticizing the Catholic ways of life. Some have identified those who do not belong to any established guild or association as a part that is forgotten or left behind. Some voices also identified people who suffer from what they believe to be spirit possession, witchcraft and curses as the overlooked or outrightly dismissed by their leaders. Others have expressed concern about the attitude of parish priests, bishops and some lay people towards members of the Catholic Charismatic Renewal who are treated with suspicion and even left out. Some marginal voices have also identified those with different sexual orientation as part of the group left behind. Others note that ex-priests and ex-nuns are usually left behind and even treated as outcasts.[6] Some also view some religious congregations operating in dioceses as part of those left behind or in some cases as those who deliberately choose to exclude themselves.[7]  
  3. Reasons for this situation have been described by some as emanating from cultural differences, socio-economic hardships, political differences, jealousy and unequal treatment of people in the Church.  Some do not believe that the existing synodal structures fully answer to their call for communion, participation and mission for they feel these structures actually suffocate them. Most parishes and Catholic institutions do not have provisions for people with disability which does not facilitate their participation.  The divorced feel left behind because most parishes do not have relevant programmes that cater for them.[8] Negative attitudes and prejudices lead to judgements, unfair treatment and discrimination against single mothers and the divorced.[9] Guilds and Associations which are exclusive by nature are replacing the SCC’s which are more family based and inclusive. Some feel like the Catholic Church pays little attention or plays down instances when a person needs to be protected against the power of the devil or to be delivered from his spiritual dominion.[10]

            (ii)      Listening and speaking out  

  1. Many voices have expressed that lack of listening and speaking out may be a serious obstacle to authentic dialogue and the whole process of journeying together.[11] On a positive note, most people appreciate that to a certain extent the Church listens informally and formally using canonical and non-canonical synodal bodies and structures.[12] Listening helps people to know that they belong, that they are loved, and that they are valued. Some have shared that they have had poor experiences of listening in the Church. Some of the people in positions of power more often than not exercise their power without listening especially to the marginalized such as women, children and youth.
  2. The reasons for not speaking out which were noted include fear of victimization,[13] poor leadership, gender discrimination.[14] ignorance about the formal reporting structures, rigidity of church structures, and absence of formal online communication channels.[15] Another hindrance to listening and speaking out is the attitude by leadership who refuse correction from lay people and are intolerant to divergent viewpoints.  Failure to properly articulate issues by leadership also leads to confusion with people filling the gaps with damaging rumours and misinformation.  Communication channels in most parishes and Catholic institutions is top-down/monologue with little or no room for feedback, dialogue and listening.

            (iii)      Liturgy and prayer  

  1. A Shona idiom‚ “Ukama igasva hunozadziswa nekudya!”  which means relationships are hardly complete unless you partake of a meal together expresses the centrality of sharing a meal together in the family. The synod reports confirm the centrality of the Eucharist in the lives of Catholic communities. Communal listening to the Word of God and active participation in the celebration of the Eucharist brings about healing, unity and growth in faith.
  2. Many express the joy of active participation in the vibrant rich and inculturated liturgy.[16] Lay people appreciate their roles  in  liturgy as Readers,  Service Leaders in the absence of  a priest, Extraordinary Ministers of  Communion, Funeral ministers, hospitality members, animators, choir members and many other liturgical responsibilities.[17] There is a deliberate effort to involve children and the youth in the liturgical celebrations serving as dancers and altar servers.[18] Other lay ministries such as the permanent diaconate and lector are highly developed in some dioceses. 
  3. Some voices bemoan the lack of understanding of the sacraments and the Holy Mass in particular. A number of those who cannot receive the eucharist due to various reasons feel excluded. Some members of the Catholic family such as single mothers, feel excluded in prayer and communal celebrations with some parishes exerting unjustifiable long probation periods on these women. One diocese strongly expressed the poor attendance and participation by men.[19] 
  4. Some of the reasons shared for lack of active participation include a lack of understanding and appreciation of the liturgy. The failure to pay attention to minority races and tribes and use of their languages has also been seen to contribute to lack of active participation. Some have decried poorly prepared liturgies and little attention given to the liturgical needs and sensitivities of young people which have contributed to the exodus of many youths and young adults from the Church.[20] Some marginal voices decried the poor homilies and abuse of the pulpit by some priests.[21]
  5. Voices from missions and ‘out-stations’ have expressed the insufficient attention given to them by their pastors due to sparse population distribution and the poor road infrastructure.  Such centres only have mass once in a while and this affects their spiritual well-being.  Poverty which is very prevalent in rural areas also affects the services given by the priests as they struggle with resources.  Participation in liturgical celebrations is biased against people with disabilities.[22]
  6. Some voices raised concerns of liturgical celebrations and spiritual gatherings appearing to be used as occasions for fundraising. This practise paints a bad picture on the real purpose of these occasions. Others still noted that the noble cause of stipends and stole fees is sometimes exaggerated by some priests and leaders who tend not to pay attention to the poor who cannot afford the stipulated fees. Some have even raised cases where some people are denied sacraments and services such funeral and memorial masses because they cannot afford the stole fee or the transport for the priest. In some such cases pastors of other Churches end offering services to Catholics.

            (iv) Co-responsibility between clergy, consecrated and laity

  • Many reports acknowledge the principle that all; the clergy, consecrated and laity are sent as co-workers from the time of baptism, even though we exercise different roles and responsibilities. Many people are proud of their faith with several efforts made to grow in understanding the faith by lay people. Guilds and Associations play a key role in evangelization.  Others acknowledge growth in steps towards collaboration and healthy relationships.[23]
  • The consultations revealed that as much as Catholics are convinced and proud of their faith, they are not confident to actively share their faith with others.[24] A lack of deep knowledge and scarcity of substantial faith reduces the laity’s performance to liturgical and a few other undertakings in the church. Basically, people feel ill-equipped to respond to the call to evangelise. Some still have the misconception that priests and the consecrated have to do it all while they occupy the backbenches.[25]  Others still feel the church stifles them that they cannot express fully their potential. Some tend to even shine and become ardent evangelizers once they leave the Catholic Church.[26]
  • There is a common cry of the poor quality of catechesis due to lack of serious involvement by the ordained in planning, directing and overseeing catechesis and the poor formation of lay catechists. Parents are also not well prepared to play their role as family catechists. Some pointed out the lack of updated catechisms which address modern issues affecting the faithful.[27] 

             (v)      Companions on the journey of life

  • The structures and pastoral programs that exists in the country at national, inter-diocesan and diocesan levels helps the Church in Zimbabwe to be a family. Commissions, Associations, Clergy and religious, diocesan and national bodies play a crucial part are beautiful avenues for our walking together. 
  • The experience of dialoguing with other spheres of society such as culture, the civil society and people who live in poverty has been mutually enriching.

The Church cooperates with government, NGO’s and civil society in offering important services to all people without discrimination in the areas of education, health and justice and peace. The Church is a well-respected partner in the journey of life. She supports members committed to the service of the society like teachers, nurses and social workers.

  • Besides offering the basic services the Church also plays her prophetic voice. Unfortunately, whenever the Church plays her prophetic role, it is construed as ‘political’.[28] Even when the Church would make an effort to dialogue with the state on matters concerning the human condition on poverty, human dignity and rights she is held with suspicion. The Church has therefore, unfortunately limited dialogue going on local levels of the Church except for bishops’ conference through formal, informal meetings and pastoral letters. [29] Freedom in proclaiming the Gospel is scarce as threats of victimisation by political leaders, loom large over the proclaimers’ heads.[30] The number of Catholics in civic and political positions of influence is dwindling.[31]

            (vi)     Dialogue with Christian Brethren

  • Most dioceses expressed positive experiences consisting of healthy and respectful relationship with Christians of different confessions. Key areas in which the local church collaborates with other churches at grassroots level include communal moments of funerals, weddings, Holy Week celebrations and praying for rain.[32] At the national level more is done in areas of peace education, health, reconciliation, social justice and development.
  • On the darker side some have indicated that there is discrimination between the Catholics and some non- Catholics. Some denominations tend to look down upon others hence creating animosity among churches.[33] Of concern, however, was the experience of churches and sects which seem to be aiming at degrading and attacking the Catholic Church and proselytize, targeting Catholics.

It was noted that Catholics are prey to all new Churches scouting for new members. Dialogue with such groups has been difficult. Some voices agree that as Catholics, we usually do not reach out to other denominations, we rather avoid getting into deeper conversation that has to do with faith practices and mostly we retreat allowing to hear them or hide ourselves.

  • Several reasons have been identified for the above situation such as prejudices, misconceptions, presumptions and personal bias.  Lack of knowledge of the other also contributes to this. Catholic priests are well trained compared to other ministers and this contributes to the tendency on the part of catholic priests to look down on pastors of other churches.[34]

(vii)  Authority and participation 

  • The Church community usually identifies the goals to be pursued and the way to reach them, the steps to be taken through structures, pastoral plans, meetings, congresses, workshops, retreats, and pilgrimages. Synodal bodies such as Pastoral Councils in parishes and dioceses, Presbyteral Council and others are in existence and satisfactorily function well in a synodal manner. There is a deliberate effort through pastoral plans and training centres to promote lay ministries and the responsibility of lay people. There is a growing awareness on the need to involve the youths and women in decision making.  
  • Some women religious have noted that there is a lot of male dominance in the Church with a tendency by some priests to treat women religious as subordinates or inferior. Their contribution is sometimes interfered with even barred by the Priests. Clericalism is a cancer that has manifested in some communities where priests want to do and control everything at the parish with cases of the abuse of power, money and Church property by the clergy and religious in some instances. The laity in some cases are just expected to pay, pray and obey.
  • Although there is representation of the lay in the structures and a semblance of consultation, authority and governance is still seen to be by and large a preserve of the ordained.[35] Owing to this, there appears to be very little or no accountability by the clergy to their parishioners. Efforts to build teams and promote co-responsibility are realized in Small Christian Communities, parishes, Associations and Guilds.

(viii)  Discerning and Deciding

  • Discerning and deciding are a serious challenge in the local Church because of the reality of the existence of different voices on issues. There are different voices, and there are diverse spirits moving people and so the need to always discern. Many voices have expressed the positive role of synodal structures that aid discerning and deciding. The various Councils in the Church are avenues through which discernment and decisions are reached, each in its own special way. Regular meetings are held by each council so as to decide on the running of the Church affairs.
  • Some voices however expressed those decisions do not always seem to be reached after listening to everyone. It is easy to just discuss issues, share views and wait for the bishop or priest or leader to decide. The process of discernment demands patience, prayer, humility. We do not know how to discern well together. We are yet to learn to be a discerning church, a Church able to identify the work of the Holy Spirit among us and to follow its lead. The discernment process also helped us to be aware of the importance of recording, reporting and filing of minutes which are important voices in the process of discernment and deciding.
  1. TOWARDS A SYNODAL CHURCH IN ZIMBABWE 
  2. The Church is invited to revisit the existing synodal structures, review the spirit to fully live communion, achieve participation and realize our mission in the local church in Zimbabwe. There is need to consider setting up councils of the Laity.[36] Pastoral Councils are called to use a round table approach where everybody can be recognized and listened to. The formation and resuscitation of Small Christian Communities for everyone to be involved in the life of the Church is essential.   
  3. The Holy Spirit is calling us to be a listening and discerning Church, to listen to the multitude of voices that speak to us.[37] Listening to the voice of the youth was frequently mentioned and deemed crucial. We should also take heed of the thoughts and ideas of the extended family and companions in the journey; non-Catholics, Politicians and non-believers. These are voices in our neighbourhood we cannot afford to avoid lest we miss out God’s whispers through them! [38]
  4. The Holy Spirit is inviting us to reflect the fact that a good number of its family members do not receive Holy Communion. A human, Christian and common approach urgently needs to be implemented to address the question of this group such as single mothers and those in polygamous marriages. There is need for the Church to pay serious and urgent attention to the people who are struggling with issues of spirit possession, curses and witchcraft.   
  5. The Holy Spirit calls us to grow in synodality by actively seeking out the poor and minority groups and tribes. This could be done through effective pastoral programmes which directly address the needs of these groups. Our church buildings have to be constructed in a way to accommodate people with disabilities and the elderly.[39] 
  6. The Holy Spirit calls us to be open and receptive to change and ongoing formation.  Journeying together entails receptivity to change, formation, and ongoing learning. Canon law needs to be constantly updated and to be contextualized. Constitutions of guilds and associations need revision and updating in the spirit of the gospel and synodality.[40]
  7. The Holy Spirit invites us to create deliberate open and safe platforms for listening and speaking out. In cases of abuse people should be made aware of the processes of inquiry. Church governance issues should be marked by transparency and inclusivity.  Lay people expect to be part of wide and more informed consultation by the bishop, Chief Shepherd in the diocese in the placement and transfers of priests, hoping this will translate into right priests being placed in parishes and places commensurate with their gifts. 
  8. The Holy Spirit calls on the Church to a well-developed programme of liturgical and missionary formation of lay people in order for them to be empowered to be missionary disciples and to participate in liturgical celebrations in a meaningful manner.  Priests are expected to be more involved in coordinating catechesis in missions and parishes.
  9. The Holy Spirit calls on the ordained and consecrated to recommit themselves in the life and service of the church and remain true to their vocation in the background of alcohol abuse, sex and financial scandals.[41] Some people even suggested that our priests should marry as a solution to do away with the scandals. The voices of the baptized also call for the regulation of the stole fees and the sensitivity on dealing with the poor when it comes to the contributions in the Church.[42]  
  10. The Holy Spirit calls for the Church to a continual engagement and dialogue, both reverential and prophetic with the world of politics even at local levels. There is also a serious need to form of our Catholic politicians in the Social Teaching of the Church.[43] 
  11. The Holy Spirit calls on the Church in Zimbabwe to continue promoting ecumenical and interfaith dialogue through common theological reflections, shared worship, dialogue and action on social justice. It is important for all parishes and Catholic institutions to embrace ecumenism without judging the ‘other’ as being inferior or misguided. This requires openness and the suspension of presumptions, individualism, and bigotry while adhering to the Catholic faith and ethos.[44]
  12. The thirst for formation runs through almost every synod submission. The Holy Spirit calls on the local Church to build on existing formation programs to develop clear programs of formation in synodality at all levels of the Church.[45] Forming ourselves in synodality entails receptivity to learning and change, both personal and institutional. The formation should cover areas such as synodal structures, servant leadership, listening and speaking and discerning and deciding. It should help us broaden our approach to decision-making help us to see to it.
  • CONCLUSION
  • Largely, what emerges from the fruits, seeds and weeds of synodality are voices that have great love for the Church, voices that dream of a Church of credible witnesses, a Church that is inclusive, open and welcoming Family of God and a Church where everyone is conscious of their responsibilities in the mission. There is a strong sense of the need to repent from our failures, avoid the spirit of the world from entering the church and its structures and live up to what God expects of us as Church. 

[1] Chinhoyi Diocese, Harare Archdiocese, Hwange Diocese, Gweru Diocese, Gokwe Diocese, Mutare Diocese

[2] National Pastoral Team, Gweru Diocese, The Conference of Major Superiors in Zimbabwe (CMRS)

[3] The Tonga in Gokwe, Ndebele in Gweru and Shangani and Vhenda in Masvingo.

[4] Chinhoyi Diocese

[5] Bulawayo Archdiocese, Chinhoyi Diocese, Gweru Diocese and Harare Archdiocese.

[6] Women Religious, Chinhoyi Diocese, Masvingo Diocese and Mutare Diocese.

[7] ZCBC Plenary on Synodality 2022

[8] Catholic University of Zimbabwe (CUZ)

[9] Marian Guilds in Zimbabwe, ZCBC Plenary on Synodality 2022.

[10] Catholic Charismatic Renewal members (a small group that visited the office of the national contact person)

[11] CUZ, Harare Archdiocese, Masvingo Diocese

[12] Bulawayo Archdiocese, Hwange Diocese,

[13] Masvingo Diocese, Harare Archdiocese

[14] Mutare Diocese, Gokwe Diocese, Women Religious,  

[15] Harare Archdiocese

[16] Gokwe Diocese, Women Religious in Zimbabwe, Hwange Diocese.

[17] Gokwe Diocese, Hwange Diocese, Bulawayo Archdiocese

[18] Bulawayo Archdiocese

[19] Bulawayo Archdiocese.

[20] CUZ

[21] Women Religious, Youth (Synod Consultation with National Youth Leaders)

[22] Harare Diocese, Gokwe Diocese, Gweru diocese.

[23] Chinhoyi Diocese, Women Religious, Gokwe Diocese,

[24] Bulawayo Archdiocese.

[25] Chinhoyi Diocese, Women Religious in Zimbabwe,

[26] ZCBC Plenary 2020

[27] Mutare Diocese, Marian Guilds, National Pastoral Team, ZCBC Plenary Meeting 2022

[28] Chinhoyi, National Pastoral Team

[29] Masvingo Diocese

[30] Chinhoyi Diocese

[31] Bulawayo Archdiocese

[32] Bulawayo Archdiocese, Mutare Diocese, Hwange Diocese, Chinhoyi Diocese, Gweru Diocese.

[33] Masvingo Diocese, Marian Guilds

[34] Conversation with a Pastor of Zimbabwe Assemblies of God Africa (ZAOGA), one of Zimbabwe’s oldest Pentecostal churches.

[35] ZCBC Plenary 2022

[36] National Pastoral Team, ZCBC Plenary 2022

[37] Harare, Bulawayo, Gweru, Hwange, Gokwe dioceses.

[38] Chinhoyi Diocese

[39] National Major Seminary

[40] National Pastoral Team, Marian Guilds,

[41] Harare

[42] Mutare, Harare, Masvingo Diocese.

[43] National Seminary

[44] Masvingo, Mutare Diocese.

[45] Harare, Masvingo, Hwange

Święto Przemienienia Pańskiego
6 SIERPNIA 2022 R.

I WSTĘP

  1. Niniejsza synteza ma na celu przekazanie głównych owoców rozeznania Ludu Bożego w 8 diecezjach Zimbabwe na temat etapu diecezjalnego synodu o synodalności w okresie od listopada 2021 do sierpnia 2022 roku. Istotę głosu Rodziny Bożej czerpiemy z podsumowań otrzymanych od ośmiu diecezji, Kobiet Zakonnych w Zimbabwe, Katolickiego Uniwersytetu Zimbabwe, Narodowego Wyższego Seminarium Duchownego, Stowarzyszeń Świeckich i Cechów. Nasz raport jest przedstawiony w trzech częściach, które są: Doświadczenie synodu; następnie sekcje: “Owoce i chwasty synodalności‛ oraz “W kierunku Kościoła synodalnego: Marzenia i aspiracje”.
  2. Starając się uchwycić wspólne głosy rozeznania i dialogu ludu, udało nam się również skonsolidować niektóre poglądy osób z marginesu. W raporcie uchwyciliśmy także pewne niespodzianki w procesie słuchania. Staraliśmy się wyłowić z tych wszystkich głosów kierunek, do którego Duch Święty wzywa Kościół w Zimbabwe.
  3. Obraz kulturowy, który wykorzystaliśmy i z którego czerpaliśmy, aby podsumować nasze doświadczenie Synodu, to obraz rodziny. Jest to centralne pojęcie w naszej afrykańskiej kulturze, które wyraża głębokie chrześcijańskie i afrykańskie wartości komunii, braterstwa, solidarności i pełnego szacunku dialogu. Spojrzeliśmy na siebie jako na rodzinę składającą się z wielu różnych części i typów rodzin domowych, małych wspólnot chrześcijańskich, dziekanatów, diecezji, regionalnych i międzynarodowych organów kościelnych, stowarzyszeń, cechów, komisji, innych Kościołów chrześcijańskich, religii i rzeczywiście całej rodziny ludzkiej.
  4. Nasze rozumienie Kościoła jako Rodziny Bożej stawia przed nami wyzwanie do poprawy jakości naszej wspólnej drogi w poszczególnych rodzinach oraz z innymi rodzinami na drodze życia i wiary. Jesteśmy świadomi, że ten model powinien pomóc nam pogłębić nasze wzajemne relacje między świeckimi, zakonnikami, kapłanami i biskupami a naszymi braćmi i siostrami z innych Kościołów chrześcijańskich i religii oraz przełożyć je na skuteczne sposoby działania i życia. Wierzymy również, że misja ewangelizacyjna jest realizowana poprzez głoszenie i praktyczne świadectwo życia w służbie Kościoła-Rodziny oraz przez Kościół-Rodzinę w ramach poszerzonej rodziny Bożej.

I. DOŚWIADCZENIE SYNODU

  • Zaproszenie biskupów, aby każdy członek Kościoła i inni, którzy nie są katolikami, wystąpili i swobodnie podzielili się swoimi poglądami, doświadczeniami i wizją Kościoła, zostało przez wielu przyjęte z entuzjazmem[1]. Niektórzy jednak byli pesymistycznie nastawieni do całego procesu, pytając, czy ich głosy dotrą do uszu biskupów i papieża. Inni wciąż kwestionowali, czy hierarchia jest gotowa wysłuchać i działać w oparciu o ich poglądy i obawy. Niektórzy księża obawiali się, że otwarcie przestrzeni dla wszystkich do otwartego mówienia zaszkodzi Kościołowi.[2]
  • Konferencja Biskupów Katolickich Zimbabwe i większość diecezji zainwestowała w proces synodalny wiele środków finansowych i ludzkich, realizując programy na potrzeby podróży synodalnej na wszystkich poziomach. Biskupi poświęcili swoje doroczne spotkania plenarne w 2021 i 2022 r. refleksji nad synodem i kolegialnością. Pod koniec fazy diecezjalnej biskupi Zimbabwe wydali list pasterski zatytułowany “Razem na drodze wiary i życia”, w którym zastanawiają się nad synodem i jego implikacjami dla Kościoła i współczesnego świata.
  • Podjęto liczne inicjatywy uwrażliwiające i promujące konsultacje. Materiały synodalne zostały uproszczone i przygotowane w językach lokalnych. Przeprowadzono szkolenia dla wszystkich osób odpowiedzialnych za kontakty z synodem oraz dla diecezjalnych zespołów synodalnych, w skład których wchodzili księża, zakonnicy i świeccy moderatorzy. Przygotowano różne formy konsultacji, z których większość odbywała się w kontekście modlitwy i Pisma Świętego. W większości diecezji zastosowano uproszczone kwestionariusze z tradycyjnymi metodami gromadzenia osób według różnych grup. Modlitwa synodalna, odmawiana w różnych językach i w pieśniach, towarzyszyła procesowi w większości celebracji liturgicznych i spotkań.
  • Większość diecezji ma charakter wiejski, z dużymi odległościami i słabą infrastrukturą drogową i komunikacyjną. Utrudniało to zespołom synodalnym dotarcie do wszystkich na czas. Przedłużenie etapu diecezjalnego zostało docenione, ale nawet po jego przedłużeniu wielu wskazywało na niewystarczający czas trwania konsultacji.
  • Wiele diecezji podjęło wysiłki, aby dotrzeć poza granice Kościoła, co obejmowało takie grupy jak więźniowie, bezdomni i niepraktykujący katolicy oraz chrześcijanie należący do innych Kościołów. Jedna z diecezji podjęła szczególne starania, aby zaangażować przywódców tradycyjnej religii afrykańskiej. Niektóre diecezje czuły, że z różnych powodów nie udało im się dotrzeć do niektórych grup, takich jak politycy, małe plemiona i niektóre sekty. W niektórych diecezjach mniejsze plemiona były przytłoczone przez plemiona dominujące.[3] W niektórych przypadkach trudno było dotrzeć do polityków z powodu strachu i toksycznej natury środowiska politycznego.
  • Ogólnie rzecz biorąc, w słuchaniu i rozeznawaniu wykorzystano istniejące w diecezjach struktury, takie jak różne rady duszpasterskie na różnych szczeblach, Komisje, takie jak Katolicka Komisja Sprawiedliwości i Pokoju, Edukacja, Stowarzyszenia i Cechy oraz Wspólnoty religijne.

 

II. NASIONA I CHWASTY SYNODALNOŚCI

(i)Różnorodność towarzyszy podróży

  1. Afrykańska myśl filozoficzna: I am related therefore I am odnosi się szczególnie do Kościoła w Zimbabwe, jeśli chodzi o towarzyszy podróży.[4] Głosy z wielu diecezji i grup wskazywały, że nasze podróżowanie jest wielowarstwowe, z towarzyszami, którzy wywodzą się zarówno z wewnątrz Kościoła, jak i z jego zewnątrz. Od wewnątrz współtowarzyszami podróży są ochrzczeni, starsi, chorzy, ci, którzy mają takie same poglądy jak my, a także ci, z którymi modlimy się w Małych Wspólnotach Chrześcijańskich, Sekcjach i Ośrodkach Mszy Świętej. W naszym sąsiedztwie idziemy ramię w ramię z członkami innych kościołów, z którymi od czasu do czasu się kolegujemy. Liderzy wspólnotowi (społeczni) są ważnymi towarzyszami podróży. Formalne i nieformalne spotkania mają miejsce na poziomie regionalnym, krajowym, międzydiecezjalnym, diecezjalnym, dekanalnym, parafialnym i innych niższych szczeblach poprzez Komisje Konferencji Episkopatu, takie jak Caritas, Zdrowie, Dialog Międzyreligijny, Ekumenizm, Edukacja i Katolicka Komisja Sprawiedliwości i Pokoju.[5]
  2. Istnieje szerokie poczucie, że Kościół musi być bardziej przyjazną rodziną, szczególnie dla wszystkich ludzi, którzy doświadczyli wykluczenia. Niektóre osoby i grupy pozostawione w podróży to m.in. osoby przebywające w więzieniach, samotne matki i ojcowie, wdowy i wdowcy, osoby żyjące w małżeństwach poligamicznych, osoby uzależnione od domu, niewidomi, bezrobotni oraz młodzież i młodzi dorośli. Inne grupy uznane za pozostawione w tyle to ci, którzy należą do mniejszości, takich jak kolorowi i biali, obcokrajowcy, dzieci ulicy i osoby niepełnosprawne. Są też nominalni katolicy, katolicy z przeszłością i chrześcijanie innych wyznań, którzy skupiają się jedynie na krytyce katolickiego stylu życia. Niektórzy zidentyfikowali tych, którzy nie należą do żadnego ustalonego cechu lub stowarzyszenia jako część, która jest zapomniana lub pozostawiona w tyle. Niektóre głosy wskazały również na ludzi, którzy cierpią z powodu tego, co uważają za opętanie przez ducha, czary i klątwy, jako na osoby pomijane lub wprost odrzucane przez swoich przywódców. Inni wyrazili zaniepokojenie postawą księży parafialnych, biskupów i niektórych świeckich wobec członków Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej, którzy są traktowani z podejrzliwością, a nawet pomijani. Niektóre marginalne głosy wskazały również na osoby o odmiennej orientacji seksualnej jako część grupy pozostawionej na uboczu. Inni zauważają, że byli księża i byłe zakonnice są zwykle pozostawieni w tyle, a nawet traktowani jak wyrzutki.[6] Niektórzy postrzegają również niektóre zgromadzenia zakonne działające w diecezjach jako część tych pozostawionych w tyle lub w niektórych przypadkach jako tych, którzy świadomie wybierają wykluczenie.[7]
  3. Przyczyny tej sytuacji niektórzy określają jako emanację różnic kulturowych, trudów społeczno-ekonomicznych, różnic politycznych, zazdrości i nierównego traktowania ludzi w Kościele. Niektórzy nie wierzą, że istniejące struktury synodalne w pełni odpowiadają na ich wezwanie do komunii, uczestnictwa i misji, ponieważ czują, że te struktury wręcz ich duszą. Większość parafii i instytucji katolickich nie posiada przepisów dotyczących osób niepełnosprawnych, co nie ułatwia im uczestnictwa. Rozwiedzeni czują się pozostawieni sami sobie, ponieważ większość parafii nie posiada odpowiednich programów dla nich.[8] Negatywne postawy i uprzedzenia prowadzą do osądów, niesprawiedliwego traktowania i dyskryminacji samotnych matek i rozwiedzionych.[9] Gildie i stowarzyszenia, które z natury są ekskluzywne, zastępują SCC, które są bardziej rodzinne i integracyjne. Niektórzy mają wrażenie, że Kościół Katolicki nie zwraca uwagi lub bagatelizuje przypadki, kiedy osoba potrzebuje ochrony przed mocą diabła lub uwolnienia spod jego duchowego panowania.[10]

(ii) Słuchanie i wypowiadanie się

  1. Wiele głosów wyrażało, że brak słuchania i wypowiadania się może być poważną przeszkodą dla autentycznego dialogu i całego procesu wspólnej drogi.[11] Pozytywnie rzecz ujmując, większość ludzi docenia fakt, że do pewnego stopnia Kościół słucha nieformalnie i formalnie, używając kanonicznych i niekanonicznych ciał i struktur synodalnych.[12] Słuchanie pomaga ludziom wiedzieć, że należą, że są kochani i że są cenieni. Niektórzy podzielili się, że mieli słabe doświadczenia związane ze słuchaniem w Kościele. Niektórzy z ludzi na stanowiskach władzy częściej niż inni sprawują swoją władzę bez słuchania, zwłaszcza wobec osób z marginesu społecznego, takich jak kobiety, dzieci i młodzież.
  2. Powody, dla których nie mówi się głośno, to m.in. strach przed wiktymizacją,[13] złe przywództwo, dyskryminacja ze względu na płeć[14], nieznajomość formalnych struktur sprawozdawczych, sztywność struktur kościelnych oraz brak formalnych kanałów komunikacji online[15]. Inną przeszkodą w słuchaniu i mówieniu głośno jest postawa przywódców, którzy nie chcą słuchać świeckich i są nietolerancyjni wobec odmiennych punktów widzenia. Brak właściwego wyartykułowania kwestii przez liderów prowadzi również do zamieszania, w którym ludzie wypełniają luki szkodliwymi plotkami i dezinformacją. Kanały komunikacyjne w większości parafii i instytucji katolickich są odgórne/monologiczne, z niewielką lub żadną przestrzenią dla informacji zwrotnej, dialogu i słuchania.

(iii) Liturgia i modlitwa

  1. Idiom Shona” “Ukama igasva hunozadziswa nekudya!”, który oznacza, że relacje są prawie pełne, jeśli nie spożywa się razem posiłku, wyraża centralność wspólnego posiłku w rodzinie. Sprawozdania synodalne potwierdzają centralne miejsce Eucharystii w życiu wspólnot katolickich. Wspólnotowe słuchanie Słowa Bożego i aktywne uczestnictwo w celebracji Eucharystii przynosi uzdrowienie, jedność i wzrost w wierze.
  2. Wielu wyraża radość z aktywnego uczestnictwa w tętniącej życiem bogatej i inkulturowanej liturgii.[16] Ludzie świeccy doceniają swoje role w liturgii jako Lektorzy, Liderzy Służby pod nieobecność kapłana, Nadzwyczajni Ministrowie Komunii, Ministranci Pogrzebu, Członkowie Gościnności, Animatorzy, Członkowie Chóru i wiele innych obowiązków liturgicznych. [W niektórych diecezjach bardzo rozwinięte są inne posługi świeckie, takie jak stały diakonat i lektorat.
  3. Niektóre głosy ubolewają nad brakiem zrozumienia sakramentów, a w szczególności Mszy Świętej. Wielu z tych, którzy z różnych powodów nie mogą przyjąć eucharystii, czuje się wykluczonych. Niektórzy członkowie rodziny katolickiej, jak np. samotne matki, czują się wykluczeni z modlitwy i wspólnych celebracji, a niektóre parafie nakładają na te kobiety nieuzasadnione długie okresy próbne. Jedna z diecezji silnie wyraziła słabą frekwencję i uczestnictwo mężczyzn[19].
  4. Niektóre z dzielonych powodów braku aktywnego uczestnictwa obejmują brak zrozumienia i docenienia liturgii. Nie zwracanie uwagi na mniejszości rasowe i plemienne oraz używanie ich języków również przyczynia się do braku aktywnego uczestnictwa. Niektórzy ubolewali nad słabo przygotowanymi liturgiami i niewielką uwagą poświęconą liturgicznym potrzebom i wrażliwości młodych ludzi, co przyczyniło się do exodusu wielu młodych i młodych dorosłych z Kościoła.[20] Niektóre marginalne głosy ubolewały nad słabymi homiliami i nadużywaniem ambony przez niektórych księży.[21]
  5. Głosy z misji i “out-stations” wyraziły niedostateczną uwagę, jaką poświęcają im ich duszpasterze z powodu rzadkiego rozmieszczenia ludności i słabej infrastruktury drogowej. W takich ośrodkach msze odbywają się tylko raz na jakiś czas, co wpływa na ich duchowe samopoczucie. Ubóstwo, które jest bardzo powszechne na obszarach wiejskich, również wpływa na usługi świadczone przez księży, ponieważ zmagają się oni z brakiem środków. Uczestnictwo w celebracjach liturgicznych jest uprzedzone do osób niepełnosprawnych.[22]
  6. W niektórych głosach pojawiały się obawy, że celebracje liturgiczne i spotkania duchowe są wykorzystywane jako okazje do zbierania funduszy. Taka praktyka maluje zły obraz prawdziwego celu tych okazji. Inni zauważyli, że szlachetny cel stypendiów i opłat za stuły jest czasami wyolbrzymiany przez niektórych księży i liderów, którzy nie zwracają uwagi na ubogich, których nie stać na te opłaty. Niektórzy podnosili nawet przypadki, gdy niektórym ludziom odmawia się sakramentów i usług, takich jak msze pogrzebowe i żałobne, ponieważ nie stać ich na opłatę za stułę lub transport dla księdza. W niektórych takich przypadkach pastorzy innych Kościołów przestają oferować usługi katolikom.

(iv) Współodpowiedzialność duchownych, osób konsekrowanych i świeckich.

  1. Wiele raportów uznaje zasadę, że wszyscy; duchowni, osoby konsekrowane i świeccy są posłani jako współpracownicy od chwili chrztu, chociaż pełnimy różne role i obowiązki. Wiele osób jest dumnych ze swojej wiary, a wiele wysiłków podejmowanych jest w celu pogłębienia zrozumienia wiary przez osoby świeckie. Gildie i stowarzyszenia odgrywają kluczową rolę w ewangelizacji. Inni dostrzegają wzrost w krokach w kierunku współpracy i zdrowych relacji[23].
  2. Konsultacje ujawniły, że tak bardzo jak katolicy są przekonani i dumni ze swojej wiary, nie są pewni siebie, aby aktywnie dzielić się swoją wiarą z innymi.[24] Brak głębokiej wiedzy i niedostatek merytorycznej wiary ogranicza wydajność świeckich do liturgii i kilku innych przedsięwzięć w kościele. Zasadniczo ludzie czują się źle przygotowani do odpowiedzi na wezwanie do ewangelizacji. Niektórzy wciąż mają błędne przekonanie, że księża i osoby konsekrowane muszą robić wszystko, podczas gdy oni zajmują tylne ławki.[25] Inni wciąż czują, że Kościół ich tłamsi, że nie mogą w pełni wyrazić swojego potencjału. Niektórzy mają tendencję do wręcz błyszczenia i stają się gorliwymi ewangelizatorami po opuszczeniu Kościoła katolickiego.[26]
  3. Powszechny jest krzyk o niskiej jakości katechezy z powodu braku poważnego zaangażowania osób wyświęconych w planowanie, kierowanie i nadzorowanie katechezy oraz słabej formacji katechetów świeckich. Również rodzice nie są dobrze przygotowani do pełnienia roli katechetów rodzinnych. Niektórzy wskazywali na brak uaktualnionych katechizmów, które poruszają współczesne problemy dotykające wiernych.[27]

 

(v) Towarzysze na drodze życia

  1. Struktury i programy duszpasterskie istniejące w kraju na poziomie krajowym, międzydiecezjalnym i diecezjalnym pomagają Kościołowi w Zimbabwe być rodziną. Komisje, stowarzyszenia, duchowni i zakonnicy, organy diecezjalne i krajowe odgrywają istotną rolę, są pięknymi drogami naszego wspólnego kroczenia.
  2. Doświadczenie dialogu z innymi sferami społeczeństwa, takimi jak kultura, społeczeństwo obywatelskie i ludzie żyjący w ubóstwie, wzbogaca się wzajemnie.
    Kościół współpracuje z rządem, organizacjami pozarządowymi i społeczeństwem obywatelskim w oferowaniu ważnych usług dla wszystkich ludzi bez dyskryminacji w dziedzinie edukacji, zdrowia, sprawiedliwości i pokoju. Kościół jest szanowanym partnerem w podróży życia. Wspiera członków zaangażowanych w służbę społeczeństwu, takich jak nauczyciele, pielęgniarki i pracownicy socjalni.
  3. Poza oferowaniem podstawowych usług, Kościół odgrywa również swój proroczy głos. Niestety, ilekroć Kościół odgrywa swoją proroczą rolę, jest ona interpretowana jako “polityczna”[28]. Nawet gdy Kościół podejmuje wysiłek dialogu z państwem w sprawach dotyczących ludzkiej kondycji, ubóstwa, godności i praw człowieka, jest traktowany podejrzliwie. Dlatego Kościół niestety ograniczył dialog prowadzony na lokalnych szczeblach Kościoła, z wyjątkiem konferencji biskupów, poprzez formalne, nieformalne spotkania i listy pasterskie. [29] Wolność w głoszeniu Ewangelii jest znikoma, ponieważ groźby represji ze strony przywódców politycznych, krążą nad głowami głoszących.[30] Liczba katolików na wpływowych stanowiskach obywatelskich i politycznych maleje.[31]

(vi) Dialog z Braćmi Chrześcijańskimi

  1. Większość diecezji wyraziła pozytywne doświadczenia polegające na zdrowych i pełnych szacunku relacjach z chrześcijanami różnych wyznań. Kluczowe obszary, w których Kościół lokalny współpracuje z innymi Kościołami na poziomie lokalnym, obejmują wspólne momenty pogrzebów, ślubów, obchodów Wielkiego Tygodnia i modlitwy o deszcz[32]. Na poziomie krajowym więcej robi się w obszarach edukacji pokojowej, zdrowia, pojednania, sprawiedliwości społecznej i rozwoju.
  2. Z drugiej strony niektórzy wskazują na dyskryminację pomiędzy katolikami a niektórymi niekatolikami. Niektóre denominacje mają tendencję do patrzenia z góry na inne, co powoduje animozje między kościołami[33]. Niepokojące jest jednak doświadczenie kościołów i sekt, które wydają się mieć na celu degradację i atakowanie Kościoła katolickiego oraz prozelityzm, skierowany na katolików.
    Zauważono, że katolicy są ofiarami wszystkich nowych Kościołów, które szukają nowych członków. Dialog z takimi grupami był trudny. Niektóre głosy zgadzają się, że jako katolicy zazwyczaj nie wyciągamy ręki do innych wyznań, raczej unikamy wchodzenia w głębsze rozmowy, które mają związek z praktykami wiary, a najczęściej wycofujemy się pozwalając na wysłuchanie ich lub ukrywając się.
  3. Zidentyfikowano kilka powodów tej sytuacji, takich jak uprzedzenia, błędne przekonania, domniemania i osobiste uprzedzenia. Przyczynia się do tego również brak wiedzy o drugim człowieku. Księża katoliccy są dobrze wyszkoleni w porównaniu z innymi duszpasterzami i to przyczynia się do tendencji ze strony księży katolickich do patrzenia z góry na pastorów innych kościołów.[34]

(vii) Władza i uczestnictwo

  1. Wspólnota kościelna zazwyczaj określa cele, do których należy dążyć i sposób ich osiągnięcia, kroki, które należy podjąć poprzez struktury, plany duszpasterskie, spotkania, kongresy, warsztaty, rekolekcje i pielgrzymki. Istnieją i w sposób zadowalający funkcjonują organy synodalne, takie jak Rady Duszpasterskie w parafiach i diecezjach, Rady Prezbiterów i inne. Istnieje celowy wysiłek poprzez plany duszpasterskie i ośrodki szkoleniowe, aby promować posługi świeckich i odpowiedzialność świeckich. Wzrasta świadomość potrzeby zaangażowania młodzieży i kobiet w podejmowanie decyzji.
  2. Niektóre kobiety zakonne zauważyły, że w Kościele istnieje duża dominacja mężczyzn, a niektórzy księża mają tendencję do traktowania kobiet zakonnych jako podwładnych lub gorszych. Ich wkład jest czasami zakłócany, a nawet blokowany przez księży. Klerykalizm jest rakiem, który ujawnił się w niektórych wspólnotach, gdzie księża chcą robić i kontrolować wszystko w parafii, z przypadkami nadużywania władzy, pieniędzy i własności kościelnej przez duchownych i zakonników w niektórych przypadkach. Od świeckich w niektórych przypadkach oczekuje się jedynie, że będą płacić, modlić się i być posłusznymi.
  3. Mimo, że w strukturach istnieje reprezentacja świeckich oraz pozory konsultacji, władza i zarządzanie są nadal postrzegane jako domena wyświęconych[35]. Z tego powodu wydaje się, że odpowiedzialność duchownych wobec parafian jest bardzo mała lub żadna. Wysiłki mające na celu budowanie zespołów i promowanie współodpowiedzialności są realizowane w Małych Wspólnotach Chrześcijańskich, parafiach, Stowarzyszeniach i Cechach.

(viii) Rozeznawanie i podejmowanie decyzji

  1. Rozeznawanie i decydowanie są poważnym wyzwaniem w Kościele lokalnym ze względu na rzeczywistość istnienia różnych głosów w sprawach. Istnieją różne głosy i różne duchy poruszające ludzi, a więc potrzeba zawsze rozeznawać. Wiele głosów wyraża pozytywną rolę struktur synodalnych, które pomagają w rozeznawaniu i podejmowaniu decyzji. Różne rady w Kościele są drogami, poprzez które dokonuje się rozeznania i podejmuje decyzje, każda na swój sposób. Każda rada odbywa regularne spotkania, na których podejmuje decyzje dotyczące prowadzenia spraw kościelnych.
  2. Niektóre głosy wyrażają jednak, że decyzje nie zawsze zapadają po wysłuchaniu wszystkich. Łatwo jest po prostu dyskutować o sprawach, wymieniać poglądy i czekać na decyzję biskupa, księdza czy lidera. Proces rozeznawania wymaga cierpliwości, modlitwy, pokory. Nie umiemy dobrze rozeznawać razem. Musimy się jeszcze nauczyć być Kościołem rozeznającym, Kościołem zdolnym do rozpoznawania działania Ducha Świętego wśród nas i podążania za Jego przewodnictwem. Proces rozeznawania pomógł nam również uświadomić sobie wagę nagrywania, składania sprawozdań i protokołów, które są ważnymi głosami w procesie rozeznawania i decydowania.

III. W KIERUNKU KOŚCIOŁA SYNODALNEGO W ZIMBABWE

  1. Kościół jest zaproszony do zrewidowania istniejących struktur synodalnych, zrewidowania ducha, aby w pełni przeżywać komunię, osiągnąć uczestnictwo i realizować naszą misję w Kościele lokalnym w Zimbabwe. Istnieje potrzeba rozważenia ustanowienia rad świeckich.[36] Rady duszpasterskie są wezwane do stosowania podejścia okrągłego stołu, gdzie każdy może być rozpoznany i wysłuchany. Niezbędna jest formacja i reanimacja Małych Wspólnot Chrześcijańskich, aby każdy mógł być zaangażowany w życie Kościoła.
  2. Duch Święty wzywa nas, abyśmy byli Kościołem słuchającym i rozeznającym, abyśmy słuchali wielu głosów, które do nas przemawiają[37]. Powinniśmy również brać pod uwagę myśli i pomysły dalszej rodziny i towarzyszy podróży; niekatolików, polityków i niewierzących. To są głosy z naszego otoczenia, których nie możemy unikać, aby nie przegapić Bożego szeptu przez nie! [38]
    Duch Święty zaprasza nas do refleksji nad faktem, że spora liczba członków jego rodziny nie przyjmuje Komunii Świętej. Należy pilnie wdrożyć ludzkie, chrześcijańskie i wspólne podejście, aby zająć się kwestią tej grupy, jak samotne matki i osoby w małżeństwach poligamicznych. Istnieje potrzeba, aby Kościół zwrócił poważną i pilną uwagę na ludzi, którzy zmagają się z kwestiami opętania przez ducha, klątw i czarów.
  3. Duch Święty wzywa nas do wzrostu synodalności poprzez aktywne poszukiwanie ubogich oraz grup i plemion mniejszościowych. Można to zrobić poprzez skuteczne programy duszpasterskie, które bezpośrednio odnoszą się do potrzeb tych grup. Nasze budynki kościelne muszą być skonstruowane w taki sposób, aby pomieścić osoby niepełnosprawne i starsze.[39]
  4. Duch Święty wzywa nas do bycia otwartymi i podatnymi na zmiany i ciągłą formację. Wspólna podróż wymaga otwartości na zmiany, formację i ciągłe uczenie się. Prawo kanoniczne wymaga ciągłej aktualizacji i kontekstualizacji. Konstytucje cechów i stowarzyszeń potrzebują rewizji i aktualizacji w duchu Ewangelii i synodalności.[40]
  5. Duch Święty zaprasza nas do świadomego tworzenia otwartych i bezpiecznych platform do słuchania i wypowiadania się. W przypadkach nadużyć ludzie powinni być świadomi procesów dochodzeniowych. Kwestie zarządzania Kościołem powinny być naznaczone przejrzystością i inkluzywnością. Ludzie świeccy oczekują, że będą częścią szerokich i bardziej świadomych konsultacji ze strony biskupa, głównego pasterza w diecezji w sprawie umieszczania i przenoszenia księży, mając nadzieję, że przełoży się to na umieszczanie właściwych księży w parafiach i miejscach współmiernych do ich darów.
    Duch Święty wzywa Kościół do dobrze rozwiniętego programu formacji liturgicznej i misyjnej świeckich, aby byli oni umocnieni do bycia uczniami misyjnymi i do znaczącego uczestnictwa w celebracjach liturgicznych. Od kapłanów oczekuje się większego zaangażowania w koordynację katechezy na misjach i w parafiach.
  6. Duch Święty wzywa wyświęconych i konsekrowanych, aby ponownie zaangażowali się w życie i służbę Kościoła oraz pozostali wierni swojemu powołaniu w kontekście nadużywania alkoholu, skandali seksualnych i finansowych.[41] Niektórzy sugerowali nawet, że nasi księża powinni się ożenić jako rozwiązanie, które pozwoliłoby pozbyć się skandali. Głosy ochrzczonych wzywają również do uregulowania opłat za stuły i wrażliwości w kwestii postępowania z ubogimi, gdy chodzi o składki w Kościele.[42]
    Duch Święty wzywa Kościół do ciągłego zaangażowania i dialogu, zarówno czcigodnego, jak i profetycznego ze światem polityki nawet na poziomie lokalnym. Istnieje też poważna potrzeba formowania naszych katolickich polityków w Społecznej Nauce Kościoła.[43]
  7. Duch Święty wzywa Kościół w Zimbabwe do dalszego promowania dialogu ekumenicznego i międzywyznaniowego poprzez wspólne refleksje teologiczne, wspólny kult, dialog i działanie na rzecz sprawiedliwości społecznej. Ważne jest, aby wszystkie parafie i instytucje katolickie przyjęły ekumenizm bez osądzania “innego” jako gorszego lub błędnego. Wymaga to otwartości i zawieszenia domniemań, indywidualizmu i bigoterii przy jednoczesnym przestrzeganiu wiary i etosu katolickiego.[44]
  8. Pragnienie formacji przewija się niemal w każdym przedłożeniu synodalnym. Duch Święty wzywa Kościół lokalny, aby opierając się na istniejących programach formacyjnych, opracował jasne programy formacji w synodalności na wszystkich poziomach Kościoła.[45] Formacja w synodalności pociąga za sobą otwartość na naukę i zmiany, zarówno osobiste, jak i instytucjonalne. Formacja powinna obejmować takie obszary jak struktury synodalne, przywództwo służebne, słuchanie i mówienie oraz rozeznawanie i decydowanie. Powinna ona pomóc nam poszerzyć nasze podejście do podejmowania decyzji.

PODSUMOWANIE


W dużej mierze z owoców, nasion i chwastów synodalności wyłaniają się głosy, które mają wielką miłość do Kościoła, głosy, które marzą o Kościele wiarygodnych świadków, o Kościele, który jest inkluzywny, otwarty i przyjazny Rodzinie Bożej oraz o Kościele, w którym każdy jest świadomy swojej odpowiedzialności w misji. Istnieje silne poczucie potrzeby pokuty z naszych niepowodzeń, unikania wnikania ducha świata do Kościoła i jego struktur oraz życia zgodnie z tym, czego Bóg oczekuje od nas jako Kościoła.


[1] Diecezja Chinhoyi, archidiecezja Harare, diecezja Hwange, diecezja Gweru, diecezja Gokwe, diecezja Mutare

[2] Krajowy Zespół Duszpasterski, diecezja Gweru, Konferencja Wyższych Przełożonych w Zimbabwe (CMRS)

[3] Tonga w Gokwe, Ndebele w Gweru oraz Shangani i Vhenda w Masvingo.

[4] Diecezja Chinhoyi

[5] Archidiecezja Bulawayo, diecezja Chinhoyi, diecezja Gweru i archidiecezja Harare.

[6] Kobiety zakonne, diecezja Chinhoyi, diecezja Masvingo i diecezja Mutare.

[7] Plenum ZCBC na temat synodalności 2022 r.

[8] Katolicki Uniwersytet w Zimbabwe (CUZ)

[9] Cechy Maryjne w Zimbabwe, ZCBC Plenary on Synodality 2022.

[10] Członkowie Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej (mała grupa, która odwiedziła biuro krajowej osoby kontaktowej)

[11] CUZ, archidiecezja Harare, diecezja Masvingo

[12] Archidiecezja Bulawayo, diecezja Hwange,

[13] Diecezja Masvingo, Archidiecezja Harare

[14] Diecezja Mutare, Diecezja Gokwe, Kobiety zakonne,

[15] Archidiecezja Harare

[16] Diecezja Gokwe, Kobiety zakonne w Zimbabwe, Diecezja Hwange.

[17] Diecezja Gokwe, Diecezja Hwange, Archidiecezja Bulawayo.

Archidiecezja Bulawayo [18]

[19] Archidiecezja Bulawayo.

[20] CUZ

[21] Kobiety zakonne, Młodzież (Konsultacja synodalna z krajowymi liderami młodzieży)

[22] Diecezja Harare, Diecezja Gokwe, Diecezja Gweru.

[23] Diecezja Chinhoyi, Kobiety Zakonne, Diecezja Gokwe,

[24] Archidiecezja Bulawayo.

[25] Diecezja Chinhoyi, Kobiety zakonne w Zimbabwe,

[26] Plenum ZCBC 2020 r.

[27] Diecezja Mutare, Cechy Maryjne, Krajowy Zespół Duszpasterski, Zebranie Plenarne ZCBC 2022 r.

[28] Chinhoyi, Krajowy Zespół Duszpasterski

[29] Diecezja Masvingo

[30] Diecezja Chinhoyi

[31] Archidiecezja Bulawayo

[32] Archidiecezja Bulawayo, diecezja Mutare, diecezja Hwange, diecezja Chinhoyi, diecezja Gweru.

[33] Diecezja Masvingo, Gildie Maryjne

[34] Rozmowa z pastorem Zimbabwe Assemblies of God Africa (ZAOGA), jednego z najstarszych kościołów zielonoświątkowych w Zimbabwe.

[35] Plenum ZCBC 2022 r.

[36] National Pastoral Team, ZCBC Plenary 2022 r.

[37] Diecezje Harare, Bulawayo, Gweru, Hwange, Gokwe.

[38] Diecezja Chinhoyi

[39] Krajowe Wyższe Seminarium Duchowne

[40] Krajowy Zespół Duszpasterski, Gildie Maryjne,

[41] Harare

[42] Mutare, Harare, diecezja Masvingo.

[43] Krajowe Seminarium Duchowne

[44] Masvingo, diecezja Mutare.

[45] Harare, Masvingo, Hwange

Krajowy dokument podsumowujący Konferencji Biskupów Katolickich Zimbabwe 

Święto Przemienienia Pańskiego

6 SIERPNIA 2022

I. WSTĘP 

  1. Ta synteza ma na celu przekazanie głównych owoców rozeznania Ludu Bożego w 8 diecezjach Zimbabwe na diecezjalnej fazie synodu synodalnego między listopadem 2021 a sierpniem 2022. Nakreślona jest istota głosu Rodziny Bożej ze streszczeń otrzymanych od ośmiu diecezji, zakonnic w Zimbabwe, Katolickiego Uniwersytetu Zimbabwe, Wyższego Seminarium Narodowego, stowarzyszeń świeckich i cechów. Nasze sprawozdanie składa się z trzech części, którymi są: Doświadczenie synodu ; a następnie sekcje „ Owoce i chwasty synodalności” i „ W stronę kościoła synodalnego: marzenia i aspiracje”.  
  2. Starając się uchwycić wspólne głosy ludzkiego rozeznania i dialogu, udało nam się także utrwalić niektóre poglądy marginalizowanych. Raport zawiera również pewne niespodzianki w procesie słuchania. Staraliśmy się odróżnić od wszystkich tych głosów kierunek, w którym Duch wzywa Kościół w Zimbabwe, aby podążał. 
  3. Obrazem kulturowym, który wykorzystaliśmy i na którym narysowaliśmy, aby podsumować nasze doświadczenie Synodu, jest rodzina. Jest to centralna koncepcja naszej kultury afrykańskiej, która wyraża głębokie chrześcijańskie i afrykańskie wartości komunii, braterstwa, solidarności i pełnego szacunku dialogu. Patrzyliśmy na siebie jako na rodzinę składającą się z wielu różnych części i typów rodzin domowych, małych wspólnot chrześcijańskich, dekanatów, diecezji, regionalnych i międzynarodowych organów kościelnych, stowarzyszeń, cechów, komisji, innych kościołów chrześcijańskich, religii i całej rodziny ludzkiej . 
  4. Nasze rozumienie Kościoła jako Rodziny Bożej wzywa nas do poprawy jakości naszej wspólnej podróży w obrębie poszczególnych rodzin iz innymi rodzinami na drodze życia i wiary. Jesteśmy świadomi, że ten model powinien pomóc nam pogłębić nasze wzajemne relacje między świeckimi, zakonnikami, kapłanami i biskupami a naszymi braćmi i siostrami z innych Kościołów i Religii chrześcijańskich oraz przełożyć się na skuteczne sposoby działania i życia. Wierzymy również, że misja ewangelizacji jest realizowana przez głoszenie i praktyczne świadectwo życia w służbie Kościołowi-Rodzinie i przez Kościół-Rodzinę w rozszerzonej rodzinie Bożej. 
  1. DOŚWIADCZENIE SYNODU
  • Zaproszenie biskupów do każdego członka Kościoła i innych niekatolików, którzy zgłosili się i swobodnie podzielili się swoimi poglądami, doświadczeniami i wizją Kościoła, zostało przyjęte z podekscytowaniem przez wielu. [1]   Jednak niektórzy byli pesymistycznie nastawieni do całego procesu, kwestionując, czy ich głosy dotrą do uszu biskupów i papieża. Inni nadal kwestionowali, czy hierarchia jest gotowa słuchać i działać zgodnie z ich poglądami i obawami. Niektórzy księża obawiali się, że otwarcie przestrzeni, w której wszyscy mogą mówić otwarcie, zaszkodziłoby Kościołowi. [2] 
  • Konferencja Biskupów Katolickich Zimbabwe i większość diecezji zainwestowała wiele zasobów finansowych i ludzkich w proces synodalny, przygotowując programy podróży synodalnej na wszystkich poziomach. Biskupi poświęcili swoje doroczne spotkania plenarne w latach 2021 i 2022 na refleksję nad Synodem i kolegialnością. Pod koniec fazy diecezjalnej biskupi Zimbabwe wydali list pasterski zatytułowany „Razem na drodze wiary i życia”, zastanawiając się nad synodem i jego implikacjami dla dzisiejszego Kościoła i świata.
  • Podjęto liczne inicjatywy podnoszące świadomość i promujące konsultacje. Materiały synodalne zostały uproszczone i przygotowane w lokalnych językach. Przeprowadzono szkolenia dla wszystkich osób kontaktowych synodu, a poszerzone zespoły synodu diecezjalnego, w skład których wchodzili księża, osoby zakonne i facylitatorzy świeccy. Przygotowano różne formy konsultacji, z których większość odbywała się w kontekście modlitwy i Pisma Świętego. Większość diecezji stosowała uproszczone kwestionariusze z tradycyjnymi metodami łączenia ludzi w różne grupy. Modlitwa synodalna, odmawiana w różnych językach i śpiewana, towarzyszyła procesowi podczas większości uroczystości i spotkań liturgicznych. 
  • Większość diecezji to w większości diecezje wiejskie z dużymi odległościami i słabą infrastrukturą drogową i komunikacyjną. Utrudniło to zespołom synodalnym dotarcie do wszystkich na czas. Wydłużenie fazy diecezjalnej zostało docenione, ale nawet po przedłużeniu wielu uważało, że czas trwania konsultacji jest niewystarczający.
  • Wiele diecezji podjęło wysiłki, aby wyjść poza ramy Kościoła, które obejmowały takie grupy jak więźniowie, bezdomni i niepraktykujący katolicy oraz chrześcijanie należący do innych Kościołów. Jedna z diecezji szczególnie podjęła wysiłek zaangażowania przywódców tradycyjnej religii afrykańskiej. Niektóre diecezje uważały, że z różnych powodów nie udało im się dotrzeć do niektórych grup, takich jak politycy, małe plemiona i niektóre sekty. W niektórych diecezjach plemiona mniejsze były przytłaczane przez plemiona dominujące. [3] W niektórych przypadkach dotarcie do polityków było trudne ze strachu i toksycznego charakteru środowiska politycznego.
  • Ogólnie rzecz biorąc, słuchanie i rozeznawanie korzystało z istniejących struktur w diecezjach, takich jak różne rady duszpasterskie na różnych poziomach, komisje, takie jak Katolicka Komisja Sprawiedliwości i Pokoju, Edukacji, Stowarzyszeń i Cechów oraz Wspólnot Zakonnych.
  1. NASIONA I CHWASTY SYNODALNOŚCI
  • Różnorodni towarzysze podróży 
  1. Afrykańska myśl filozoficzna: jestem spokrewniony, a więc jestem, odnosi się szczególnie do Kościoła w Zimbabwe, jeśli chodzi o towarzyszy podróży. [4]Głosy z wielu diecezji i grup wskazywały, że nasza wędrówka jest wielowarstwowa, z towarzyszami pochodzącymi zarówno z Kościoła, jak iz jego otoczenia. Od wewnątrz współpodróżnikami są ochrzczeni, starsi, chorzy, ci, którzy podzielają te same poglądy co my, a także ci, z którymi modlimy się w Małych Chrześcijańskich Wspólnotach, Sekcjach i Ośrodkach Mszy św. W naszym sąsiedztwie idziemy ręka w rękę z członkami innych kościołów, z którymi od czasu do czasu mamy społeczność. Liderzy społeczności (społeczni) są ważnymi towarzyszami podróży. Formalne i nieformalne spotkania odbywają się na szczeblu regionalnym, krajowym, międzydiecezjalnym, diecezjalnym, dekanatnym, parafialnym i na innych niższych szczeblach za pośrednictwem Komisji Konferencji Biskupów, takich jak Caritas, Zdrowie, Dialog Międzyreligijny, Ekumenizm, Wychowanie i Katolicka Komisja Sprawiedliwości i Pokoju.[5] 
  2. Powszechnie uważa się, że Kościół musi być bardziej przyjazną rodziną, szczególnie dla wszystkich osób, które doświadczyły wykluczenia. Niektóre osoby i grupy pozostawione w podróży to więźniowie, samotne matki i ojcowie, wdowy i wdowcy, osoby w poligamicznych małżeństwach, osoby nieudostępnione do domu, niewidomi, bezrobotni oraz młodzież i młodzi dorośli. Inne grupy zidentyfikowane jako pozostawione to te, które należą do grup mniejszościowych, takich jak społeczność kolorowa i biała, obcokrajowcy, dzieci ulicy i osoby niepełnosprawne. Są też katolicy nominalni, katolicy upadli i chrześcijanie z innych wyznań, którzy skupiają się tylko na krytyce katolickiego sposobu życia. Niektórzy uznali tych, którzy nie należą do żadnej ustalonej gildii lub stowarzyszenia, za część zapomnianą lub pozostawioną w tyle. Niektóre głosy wskazywały również, że ludzie, którzy cierpią z powodu tego, co uważają za opętanie duchowe, czary i przekleństwa, są pomijani lub całkowicie odrzucani przez ich przywódców. Inni wyrazili zaniepokojenie postawą proboszczów, biskupów i niektórych świeckich wobec członków Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej, którzy są traktowani podejrzliwie, a nawet pomijani. Niektóre marginalne głosy identyfikowały również osoby o innej orientacji seksualnej jako część pozostawionej grupy. Inni zauważają, że byli księża i zakonnice są zwykle porzucani, a nawet traktowani jako wyrzutki. biskupów i niektórych świeckich wobec członków Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej, którzy są traktowani z podejrzliwością, a nawet pomijani. Niektóre marginalne głosy identyfikowały również osoby o innej orientacji seksualnej jako część pozostawionej grupy. Inni zauważają, że byli księża i zakonnice są zwykle porzucani, a nawet traktowani jako wyrzutki. biskupów i niektórych świeckich wobec członków Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej, którzy są traktowani z podejrzliwością, a nawet pomijani. Niektóre marginalne głosy identyfikowały również osoby o innej orientacji seksualnej jako część pozostawionej grupy. Inni zauważają, że byli księża i zakonnice są zwykle porzucani, a nawet traktowani jako wyrzutki.[6] Niektórzy postrzegają również niektóre zgromadzenia zakonne działające w diecezjach jako część pozostawionych lub w niektórych przypadkach jako te, które celowo decydują się na wykluczenie. [7]  
  3. Niektórzy określają przyczyny tej sytuacji jako wynikające z różnic kulturowych, trudności społeczno-ekonomicznych, różnic politycznych, zazdrości i nierównego traktowania ludzi w Kościele. Niektórzy nie wierzą, że istniejące struktury synodalne w pełni odpowiadają na ich wezwanie do komunii, uczestnictwa i misji, ponieważ czują, że te struktury faktycznie ich duszą. Większość parafii i instytucji katolickich nie posiada przepisów dla osób niepełnosprawnych, co nie ułatwia ich uczestnictwa. Rozwiedzieni czują się pozostawieni w tyle, ponieważ większość parafii nie ma odpowiednich programów, które by im służyły. [8] Negatywne postawy i uprzedzenia prowadzą do osądów, niesprawiedliwego traktowania i dyskryminacji samotnych matek i rozwiedzionych. [9]Gildie i stowarzyszenia, które są z natury ekskluzywne, zastępują SCC, które są bardziej rodzinne i integracyjne. Niektórzy uważają, że Kościół katolicki nie zwraca uwagi lub bagatelizuje przypadki, w których osoba potrzebuje ochrony przed mocą diabła lub wyzwolenia spod jego duchowego panowania. [10]

            (ii) Słuchanie i wypowiadanie się       

  1. Wiele głosów mówiło, że brak słuchania i wypowiadania się może być poważną przeszkodą w autentycznym dialogu i całym procesie wspólnego podróżowania. [11] Pozytywnie, większość ludzi zdaje sobie sprawę, że do pewnego stopnia Kościół słucha nieformalnie i formalnie przy użyciu kanonicznych i niekanonicznych organów i struktur synodalnych. [12] Słuchanie pomaga ludziom zrozumieć, że należą, że są kochani i doceniani. Niektórzy powiedzieli, że mieli złe doświadczenia ze słuchaniem w Kościele. Niektórzy ludzie na stanowiskach władzy najczęściej sprawują władzę, nie słuchając zwłaszcza osób z marginesu, takich jak kobiety, dzieci i młodzież.
  2. Jako powody nie wypowiadania się, które zostały odnotowane, należy wymienić strach przed wiktymizacją [13] , słabe przywództwo, dyskryminację ze względu na płeć. [14] nieznajomość formalnych struktur raportowania, sztywność struktur kościelnych oraz brak formalnych kanałów komunikacji online. [15] Kolejną przeszkodą w słuchaniu i wypowiadaniu się jest postawa przywódców, którzy odmawiają poprawiania ze strony świeckich i nie tolerują rozbieżnych punktów widzenia. Niewłaściwe wyartykułowanie problemów przez kierownictwo prowadzi również do zamieszania, gdy ludzie wypełniają luki szkodliwymi plotkami i dezinformacją. Kanały komunikacji w większości parafii i instytucji katolickich są odgórne / monologiczne, z niewielkim lub żadnym miejscem na informację zwrotną, dialog i słuchanie.

            (iii) Liturgia i modlitwa       

  1. Idiom Shona‚ „ Ukama igasva hunozadziswa nekudya!”   co oznacza, że ​​relacje nie są kompletne, chyba że wspólnie spożywacie posiłek, wyraża centralne znaczenie wspólnego posiłku w rodzinie. Sprawozdania synodalne potwierdzają centralną rolę Eucharystii w życiu wspólnot katolickich. Wspólne słuchanie Słowa Bożego i aktywny udział w celebracji Eucharystii przynosi uzdrowienie, jedność i wzrost wiary.
  2. Wielu wyraża radość aktywnego uczestnictwa w tętniącej życiem, bogatej i inkulturowanej liturgii. [16] Świeccy doceniają swoją rolę w liturgii jako Czytelnicy, Liderzy Służby pod nieobecność księdza, Nadzwyczajni szafarze komunii, szafarze pogrzebowi, członkowie gościnności, animatorzy, chórzyści i wiele innych obowiązków liturgicznych. [17] Podejmowany jest celowy wysiłek, aby w celebracje liturgiczne zaangażować dzieci i młodzież, służąc jako tancerze i ministranci. [18] W niektórych diecezjach bardzo rozwinięte są inne posługi świeckie, takie jak stały diakonat i lektor. 
  3. Niektóre głosy ubolewają nad brakiem zrozumienia sakramentów, a zwłaszcza Mszy Świętej. Wiele osób, które z różnych powodów nie mogą przyjąć Eucharystii, czuje się wykluczone. Niektórzy członkowie rodziny katolickiej, jak na przykład samotne matki, czują się wykluczeni w modlitwie i nabożeństwach wspólnotowych, a niektóre parafie nakładają na te kobiety nieuzasadnione długie okresy próbne. Jedna z diecezji mocno wyrażała słabą frekwencję i uczestnictwo mężczyzn. [19] 
  4. Niektóre z wymienianych powodów braku aktywnego uczestnictwa to brak zrozumienia i docenienia liturgii. Brak zwracania uwagi na rasy i plemiona mniejszości oraz używanie ich języków również przyczynia się do braku aktywnego uczestnictwa. Niektórzy potępili źle przygotowane liturgie i mało uwagi poświęcane liturgicznym potrzebom i wrażliwości młodych ludzi, które przyczyniły się do wyjścia wielu młodych i młodych dorosłych z Kościoła. [20] Niektóre marginalne głosy potępiły ubogie homilie i nadużywanie ambony przez niektórych księży. [21]
  5. Głosy z misji i „stacji zewnętrznych” wyrażały niewystarczającą uwagę poświęcaną im przez ich pastorów z powodu rzadkiego rozmieszczenia ludności i słabej infrastruktury drogowej. Takie ośrodki mają masę tylko raz na jakiś czas, co wpływa na ich samopoczucie duchowe. Ubóstwo, które jest bardzo rozpowszechnione na obszarach wiejskich, wpływa również na usługi świadczone przez księży, którzy zmagają się z zasobami. Uczestnictwo w celebracjach liturgicznych jest stronnicze wobec osób niepełnosprawnych. [22]
  6. W niektórych głosach pojawiły się obawy o celebracje liturgiczne i spotkania duchowe, które wydawały się być wykorzystywane jako okazja do zbierania funduszy. Ta praktyka maluje zły obraz prawdziwego celu tych okazji. Inni nadal zwracali uwagę, że szlachetna sprawa stypendiów i opłat za kradzieże jest czasami wyolbrzymiana przez niektórych księży i ​​przywódców, którzy nie zwracają uwagi na biednych, których nie stać na umówione opłaty. Niektórzy podnieśli nawet przypadki, w których niektórym ludziom odmawia się sakramentów i odprawiania takich mszy pogrzebowych i żałobnych, ponieważ nie stać ich na opłatę za kradzież lub transport księdza. W niektórych takich przypadkach pastorzy innych Kościołów przestają oferować usługi katolikom.

            (iv) Współodpowiedzialność duchownych, osób konsekrowanych i świeckich

  • Wiele raportów uznaje zasadę, że wszyscy; duchowni, osoby konsekrowane i świeccy są posłani jako współpracownicy od czasu chrztu, chociaż pełnimy różne role i obowiązki. Wielu ludzi jest dumnych ze swojej wiary, podejmując szereg wysiłków, aby wzrastać w zrozumieniu wiary przez świeckich. Cechy i stowarzyszenia odgrywają kluczową rolę w ewangelizacji. Inni uznają wzrost kroków w kierunku współpracy i zdrowych relacji. [23]
  • Konsultacje wykazały, że choć katolicy są przekonani i dumni ze swojej wiary, to nie są pewni aktywnego dzielenia się swoją wiarą z innymi. [24] Brak głębokiej wiedzy i niedostatek wiary materialnej sprowadza świeckich do czynności liturgicznych i kilku innych w Kościele. Zasadniczo ludzie czują się źle przygotowani do odpowiedzi na wezwanie do ewangelizacji. Niektórzy nadal mają błędne przekonanie, że księża i osoby konsekrowane muszą to wszystko robić, kiedy zajmują tylne ławki. [25]   Inni nadal czują, że Kościół ich tłumi, że nie mogą w pełni wyrazić swojego potencjału. Niektórzy mają tendencję nawet do błyszczenia i stania się gorliwymi ewangelizatorami po opuszczeniu Kościoła katolickiego. [26]
  • Istnieje powszechne wołanie o słabą jakość katechezy z powodu braku poważnego zaangażowania wyświęconych w planowanie, kierowanie i nadzorowanie katechezy oraz słabą formację katechistów świeckich. Rodzice też nie są dobrze przygotowani do pełnienia swojej roli jako katecheci rodzinni. Niektórzy wskazywali na brak aktualnych katechizmów, które poruszają współczesne problemy wiernych. [27] 

             (v) Towarzysze w podróży życia     

  • Struktury i programy duszpasterskie istniejące w kraju na poziomie narodowym, międzydiecezjalnym i diecezjalnym pomagają Kościołowi w Zimbabwe być rodziną. Komisje, stowarzyszenia, duchowieństwo i ciała zakonne, diecezjalne i narodowe odgrywają kluczową rolę, są pięknymi drogami naszego wspólnego spaceru. 
  • Doświadczenie dialogu z innymi sferami społeczeństwa, takimi jak kultura, społeczeństwo obywatelskie i ludzie żyjący w ubóstwie, wzajemnie się wzbogacało.

Kościół współpracuje z rządem, organizacjami pozarządowymi i społeczeństwem obywatelskim, oferując ważne usługi dla wszystkich ludzi bez dyskryminacji w dziedzinie edukacji, zdrowia, sprawiedliwości i pokoju. Kościół jest szanowanym partnerem na drodze życia. Wspiera członków zaangażowanych w służbę społeczeństwu, takich jak nauczyciele, pielęgniarki i pracownicy socjalni.

  • Poza oferowaniem podstawowych usług Kościół odgrywa również swój proroczy głos. Niestety, ilekroć Kościół odgrywa swoją proroczą rolę, jest rozumiany jako „polityczny”. [28] Nawet wtedy, gdy Kościół podejmuje wysiłek dialogu z państwem w sprawach dotyczących ludzkiej kondycji, ubóstwa, godności i praw człowieka, jest traktowany z podejrzliwością. W związku z tym Kościół ma niestety ograniczony dialog na szczeblu lokalnym, z wyjątkiem konferencji biskupów, poprzez formalne, nieformalne spotkania i listy pasterskie. [29] Wolność w głoszeniu Ewangelii jest rzadkością, ponieważ groźby wiktymizacji ze strony przywódców politycznych wznoszą się nad głowami głosicieli. [30] Zmniejsza się liczba katolików na obywatelskich i politycznych stanowiskach wpływowych.[31]

            (vi) Dialog z braćmi chrześcijańskimi    

  • Większość diecezji wyrażała pozytywne doświadczenia, polegające na zdrowych i pełnych szacunku relacjach z chrześcijanami różnych wyznań. Kluczowe obszary, w których lokalny kościół współpracuje z innymi kościołami na poziomie oddolnym, obejmują wspólne chwile pogrzebów, ślubów, obchodów Wielkiego Tygodnia i modlitwy o deszcz. [32] Na poziomie krajowym więcej robi się w obszarach edukacji pokojowej, zdrowia, pojednania, sprawiedliwości społecznej i rozwoju.
  • Z ciemniejszej strony niektórzy wskazali, że istnieje dyskryminacja między katolikami a niektórymi niekatolikami. Niektóre denominacje mają tendencję do patrzenia z góry na inne, tworząc w ten sposób wrogość wśród kościołów. [33] Niepokojące było jednak doświadczenie kościołów i sekt, które wydają się dążyć do poniżania i atakowania Kościoła katolickiego oraz prozelityzmu, celując w katolików.

Zauważono, że katolicy padają ofiarą wszystkich nowych Kościołów poszukujących nowych członków. Dialog z takimi grupami był trudny. Niektóre głosy zgadzają się, że jako katolicy zwykle nie sięgamy do innych wyznań, raczej unikamy wdawania się w głębszą rozmowę, która dotyczy praktyk wiary i najczęściej wycofujemy się, pozwalając je usłyszeć lub ukryć się.

  • Zidentyfikowano kilka przyczyn powyższej sytuacji, takich jak uprzedzenia, nieporozumienia, domniemania i osobiste uprzedzenia. Przyczynia się do tego również brak wiedzy o innych. Księża katoliccy są dobrze wyszkoleni w porównaniu z innymi duchownymi, a to przyczynia się do tendencji ze strony księży katolickich do patrzenia z góry na pastorów innych kościołów. [34]

(vii) Władza i uczestnictwo 

  • Wspólnota kościelna zazwyczaj identyfikuje cele do osiągnięcia i drogę do ich osiągnięcia, kroki, jakie należy podjąć poprzez struktury, plany duszpasterskie, spotkania, kongresy, warsztaty, rekolekcje i pielgrzymki. Organy synodalne, takie jak Rady Duszpasterskie w parafiach i diecezjach, Rada Kapłańska i inne, istnieją i zadowalająco funkcjonują w sposób synodalny. Plany duszpasterskie i ośrodki szkoleniowe świadczą o tym, by promować świeckie posługi i odpowiedzialność świeckich. Rośnie świadomość potrzeby angażowania młodzieży i kobiet w podejmowanie decyzji.  
  • Niektóre zakonnice zauważyły, że w Kościele panuje duża dominacja mężczyzn, a niektórzy księża mają tendencję do traktowania zakonnic jako podwładnych lub podrzędnych. Ich wkład jest czasem ingerowany, a nawet zakazany przez kapłanów. Klerykalizm to nowotwór, który objawił się w niektórych społecznościach, w których księża chcą robić i kontrolować wszystko w parafii, w przypadkach nadużywania władzy, pieniędzy i własności kościelnej przez duchownych i zakonników w niektórych przypadkach. Od świeckich w niektórych przypadkach oczekuje się po prostu zapłaty, modlitwy i posłuszeństwa.
  • Chociaż w strukturach jest reprezentacja świeckich i pozory konsultacji, władza i zarządzanie są nadal postrzegane jako domena wyświęconych. [35] W związku z tym wydaje się, że duchowieństwo nie ponosi odpowiedzialności przed parafianami lub nie odpowiada jej wcale. Wysiłki na rzecz budowania zespołów i promowania współodpowiedzialności realizowane są w małych wspólnotach chrześcijańskich, parafiach, stowarzyszeniach i cechach.

(viii) Rozeznawanie i podejmowanie decyzji

  • Rozeznawanie i podejmowanie decyzji jest poważnym wyzwaniem w Kościele lokalnym ze względu na fakt, że istnieją różne głosy w sprawach. Istnieją różne głosy i różne duchy, które poruszają ludzi, a więc trzeba zawsze rozeznawać. Wiele głosów wyraziło pozytywną rolę struktur synodalnych, które pomagają w rozeznawaniu i podejmowaniu decyzji. Różne sobory w Kościele są drogami, przez które dochodzi się do rozeznania i decyzji, każdy na swój własny sposób. Każda rada organizuje regularne spotkania, aby decydować o prowadzeniu spraw Kościoła.
  • Jednak niektóre głosy wyrażające te decyzje nie zawsze wydają się być osiągnięte po wysłuchaniu wszystkich. Łatwo jest po prostu dyskutować o sprawach, dzielić się poglądami i czekać na decyzję biskupa, księdza lub lidera. Proces rozeznania wymaga cierpliwości, modlitwy, pokory. Nie umiemy razem dobrze rozeznawać. Musimy jeszcze nauczyć się być kościołem rozeznającym, Kościołem zdolnym rozpoznać działanie Ducha Świętego wśród nas i podążać za nim. Proces rozeznawania pomógł nam także uświadomić sobie, jak ważne jest nagrywanie, raportowanie i protokołowanie, które są ważnymi głosami w procesie rozeznawania i podejmowania decyzji.
  1. W KIERUNKU KOŚCIOŁA SYNODALNEGO W ZIMBABWE 
  2. Zachęca się Kościół do rewizji istniejących struktur synodalnych, do rewizji ducha, aby w pełni przeżywać komunię, osiągnąć uczestnictwo i realizować naszą misję w lokalnym kościele w Zimbabwe. Należy rozważyć utworzenie rad świeckich. [36] Rady duszpasterskie są wezwane do stosowania podejścia okrągłego stołu, w którym każdy może być rozpoznany i wysłuchany. Niezbędna jest formacja i reanimacja małych wspólnot chrześcijańskich, aby wszyscy byli zaangażowani w życie Kościoła.   
  3. Duch Święty wzywa nas do bycia Kościołem słuchającym i rozeznającym, do wsłuchiwania się w wielość głosów, które do nas przemawiają. [37] Wsłuchiwanie się w głos młodzieży było często wymieniane i uważane za kluczowe. Powinniśmy także zwracać uwagę na myśli i idee dalszej rodziny i towarzyszy podróży; niekatolicy, politycy i niewierzący. Są to głosy w naszym sąsiedztwie, na których unikanie nie możemy sobie pozwolić, aby nie przegapić przez nie podszeptów Boga! [38]
  4. Duch Święty zaprasza nas do refleksji nad faktem, że spora liczba członków jego rodzin nie przyjmuje Komunii Świętej. Należy pilnie wdrożyć ludzkie, chrześcijańskie i wspólne podejście do kwestii tej grupy, takich jak samotne matki i osoby w poligamicznych małżeństwach. Kościół musi zwrócić poważną i pilną uwagę na ludzi, którzy zmagają się z kwestiami opętania przez ducha, klątw i czarów.   
  5. Duch Święty wzywa nas do wzrastania w synodalności poprzez aktywne poszukiwanie ubogich i mniejszościowych grup i plemion. Można to osiągnąć poprzez skuteczne programy duszpasterskie, które bezpośrednio odpowiadają na potrzeby tych grup. Nasze budynki kościelne muszą być konstruowane w taki sposób, aby pomieścić osoby niepełnosprawne i osoby starsze. [39] 
  6. Duch Święty wzywa nas, byśmy byli otwarci i otwarci na zmiany i ciągłą formację. Wspólne podróżowanie pociąga za sobą otwartość na zmiany, formację i ciągłe uczenie się. Prawo kanoniczne wymaga ciągłej aktualizacji i kontekstualizacji. Konstytucje cechów i stowarzyszeń wymagają rewizji i aktualizacji w duchu Ewangelii i synodalności. [40]
  7. Duch Święty zaprasza nas do tworzenia świadomych, otwartych i bezpiecznych platform do słuchania i mówienia. W przypadkach nadużyć należy uświadomić ludziom przebieg dochodzenia. Kwestie zarządzania kościołem powinny być nacechowane przejrzystością i inkluzywnością. Świeccy oczekują, że będą częścią szerokich i bardziej świadomych konsultacji z biskupem, naczelnym pasterzem w diecezji w sprawie umieszczania i przenoszenia księży, mając nadzieję, że przełoży się to na właściwe umieszczenie księży w parafiach i miejscach współmiernych do ich darów. 
  8. Duch Święty wzywa Kościół do dobrze rozwiniętego programu formacji liturgicznej i misyjnej świeckich, aby mogli oni stać się uczniami-misjonarzami i brać udział w celebracjach liturgicznych w sposób znaczący. Od kapłanów oczekuje się większego zaangażowania w koordynację katechezy w misjach i parafiach.
  9. Duch Święty wzywa wyświęconych i konsekrowanych do ponownego zaangażowania się w życie i służbę Kościoła oraz do pozostania wiernymi swojemu powołaniu w kontekście nadużywania alkoholu, skandali seksualnych i finansowych. [41] Niektórzy sugerowali nawet, że nasi księża powinni się pobrać jako rozwiązanie, aby pozbyć się skandali. Głosy ochrzczonych domagają się także uregulowania opłat za stułę i wrażliwości w postępowaniu z ubogimi, jeśli chodzi o składki w Kościele. [42]  
  10. Duch Święty wzywa Kościół do nieustannego zaangażowania i dialogu, zarówno nabożnego, jak i proroczego, ze światem polityki, nawet na poziomie lokalnym. Istnieje również poważna potrzeba formowania naszych polityków katolickich w Społecznej Nauce Kościoła. [43] 
  11. Duch Święty wzywa Kościół w Zimbabwe do dalszego promowania dialogu ekumenicznego i międzywyznaniowego poprzez wspólne refleksje teologiczne, wspólne kult, dialog i działania na rzecz sprawiedliwości społecznej. Ważne jest, aby wszystkie parafie i instytucje katolickie przyjęły ekumenizm bez osądzania „innego” jako gorszego lub błędnego. Wymaga to otwartości i zawieszenia domniemań, indywidualizmu i bigoterii przy zachowaniu katolickiej wiary i etosu. [44]
  12. Pragnienie formacji przewija się przez prawie każde poddanie synodalne. Duch Święty wzywa Kościół lokalny, aby opierał się na istniejących programach formacyjnych w celu opracowania jasnych programów formacji w synodalności na wszystkich poziomach Kościoła. [45] Formowanie się w synodalności pociąga za sobą otwartość na uczenie się i zmianę, zarówno osobistą, jak i instytucjonalną. Formacja powinna obejmować takie obszary, jak struktury synodalne, przywództwo służebne, słuchanie i mówienie oraz rozeznawanie i podejmowanie decyzji. Powinna pomóc nam poszerzyć nasze podejście do podejmowania decyzji, pomóc nam się tym zająć.
  • WNIOSEK
  • W dużej mierze to, co wyłania się z owoców, nasion i chwastów synodalności, to głosy, które mają wielką miłość do Kościoła, głosy, które marzą o Kościele wiarygodnych świadków, Kościele integrującym, otwartym i gościnnym Rodzinie Bożej i Kościele, w którym wszyscy jest świadomy swojej odpowiedzialności w misji. Istnieje silne poczucie potrzeby pokuty z naszych niepowodzeń, uniknięcia wejścia ducha świata do kościoła i jego struktur oraz sprostania temu, czego Bóg oczekuje od nas jako Kościoła. 

[1] Diecezja Chinhoyi, archidiecezja Harare, diecezja Hwange, diecezja Gweru, diecezja Gokwe, diecezja Mutare

[2] Krajowy Zespół Duszpasterstwa, Diecezja Gweru, Konferencja Wyższych Przełożonych w Zimbabwe (CMRS)

[3] Tonga w Gokwe, Ndebele w Gweru oraz Shangani i Vhenda w Masvingo.

[4] Diecezja Chinhoyi

[5] Archidiecezja Bulawayo, diecezja Chinhoyi, diecezja Gweru i archidiecezja Harare.

[6] Zakonnice, diecezja Chinhoyi, diecezja Masvingo i diecezja Mutare.

[7] Plenum ZCBC w sprawie synodalności 2022

[8] Katolicki Uniwersytet Zimbabwe (CUZ)

[9] Maryjne Gildie w Zimbabwe, Zgromadzenie Plenarne ZCBC na Synodalności 2022.

[10] Członkowie Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej (mała grupa, która odwiedziła biuro krajowej osoby kontaktowej)

[11] CUZ, Archidiecezja Harare, Diecezja Masvingo

[12] Archidiecezja Bulawayo, diecezja Hwange,

[13] Diecezja Masvingo, archidiecezja Harare

[14] Diecezja Mutare, diecezja Gokwe, zakonnice,  

[15] Archidiecezja Harare

[16] Diecezja Gokwe, zakonnice w Zimbabwe, diecezja Hwange.

[17] Diecezja Gokwe, Diecezja Hwange, Archidiecezja Bulawayo

[18] Archidiecezja Bulawayo

[19] Archidiecezja Bulawayo.

[20] CUZ

[21] Zakonnice, młodzież (konsultacje synodalne z krajowymi liderami młodzieży)

[22] Diecezja Harare, Diecezja Gokwe, Diecezja Gweru.

[23] Diecezja Chinhoyi, zakonnice, diecezja Gokwe,

[24] Archidiecezja Bulawayo.

[25] Diecezja Chinhoyi, zakonnice w Zimbabwe,

[26] Plenum ZCBC 2020

[27] Diecezja Mutare, Cechy Maryjne, Krajowa Drużyna Duszpasterska, Zebranie Plenarne ZCBC 2022

[28] Chinhoyi, Krajowa Drużyna Duszpasterstwa

[29] Diecezja Masvingo

[30] Diecezja Chinhoyi

[31] Archidiecezja Bulawayo

[32] Archidiecezja Bulawayo, Diecezja Mutare, Diecezja Hwange, Diecezja Chinhoyi, Diecezja Gweru.

[33] Diecezja Masvingo, Cechy Maryjne

[34] Rozmowa z pastorem Zimbabwe Assemblies of God Africa (ZAOGA), jednym z najstarszych kościołów zielonoświątkowych w Zimbabwe.

[35] Plenum ZCBC 2022

[36] Krajowa Drużyna Duszpasterska, Plenarne ZCBC 2022

[37] Diecezje Harare, Bulawayo, Gweru, Hwange, Gokwe.

[38] Diecezja Chinhoyi

[39] Krajowe Wyższe Seminarium Duchowne

[40] Krajowy Zespół Duszpasterstwa, Cechy Maryjne,

[41] Harare

[42] Mutare, Harare, Diecezja Masvingo.

[43] Seminarium Krajowe

[44] Masvingo, diecezja Mutare.

[45] Harare, Masvingo, Hwange

Podsumowania z polskich diecezji, parafii, uczestników Synodu

Więcej odpowiedzi na pytania synodalne>>>

Archidiecezja Katowicka

16 lipca, 2022

Wspólnie wyruszyliśmy w drogę, aby wzajemnie się “spotkać, słuchać i rozeznawać”. Kosciół Boży został zwołany na Synod. Również Kościół w archidiecezji katowickiej przyjął zaproszenie do odpowiedzi na pytania dotyczące jego życia i misji. Celem nadrzędnym Synodu było doswiadczenie spotkania, które daje przestrzeń na wymianę doświadczeń i refleksji o Kosciele. Podążanie razem drogą synodalną ukazuje naturę Kościoła jako wspólnoty pielgrzymującej.

Czytaj więcej »

Parafia pw. św. Andrzeja Boboli w Warszawie

30 czerwca, 2022

Etap parafialny i dekanalny Synodu zakończyły się. Dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział w spotkaniach synodalnych oraz tym, którzy udzielili odpowiedzi na pytania synodalne.
Etap parafialny synodu był owocnym czasem słuchania siebie nawzajem i rozeznawania. Przeprowadzone zostały szerokie konsultacje we wspólnotach i grupach parafialnych, w duszpasterskiej radzie parafialnej, w szkołach znajdujących się na terenie parafii przez katechetów, przez ankietę internetową i papierową oraz na trzech otwartych spotkaniach synodalnych w parafii.

Czytaj więcej »

W trosce o Kościół delikatny, cierpliwy i umiejący słuchać – Katolickie Stowarzyszenie Spotkania Małżeńskie

23 sierpnia, 2022

Podróż synodalna (synodal journey) trwa w Spotkaniach Małżeńskich od ponad 40 lat, tj, od założenia Stowarzyszenia. Weryfikacją dobrego kierunku tej podróży są słowa Jezusa: „Po owocach poznacie ich” (Mt 7,20). Przyglądamy się owocom naszej pracy, metodom jakie stosujemy. Modyfikujemy je w miarę potrzeby. Dziękujemy Panu Bogu za tysiące świadectw małżeństw i narzeczonych, którzy rozpoznali dialog jako drogę miłości. To ich świadectwa, szczególnie świadectwa małżeństw w kryzysie, świadectwa wielu związków nieregularnych, a także par przygotowujących się do sakramentu małżeństwa, świadectwa ich rozeznanej, odkrytej na nowo, odbudowanej więzi małżeńskiej, odbudowanej przez nich więzi z Bogiem i Kościołem, rosnąca współodpowiedzialność animatorów za całość Ruchu, a także opinie biskupów i nasze umocowanie w Papieskiej Dykasterii ds. Świeckich ,Rodziny i Życia – są zapisem „podróży synodalnej”.

Czytaj więcej »

Synodalne konsultacje – doświadczenie nieoczekiwane

11 lipca, 2022

Kiedy po raz pierwszy usłyszałem, że papież Franciszek zamierza przeprowadzić w całym Kościele szerokie konsultacje przed synodem, który ma odbyć się w 2023 roku, miałem ambiwalentne uczucia. Z jednej strony radość, że papież dojrzał taką potrzebę, a jak wynikało z opublikowanych dokumentów, domaga się przeprowadzenia takich konsultacji wszędzie i to bardzo szeroko, zapraszając potencjalnie każdego. Z drugiej strony nieufność, że organizujące spotkania duchowieństwo zrobi wszystko, aby nic dobrego z tego nie wyszło. Te obawy mam zresztą nadal i czas pokaże, czy są nieuzasadnione. Nie o tym jednak chciałem pisać. Zaskakująco dla mnie samego coś innego wydarzyło się we mnie w trakcie samego procesu.

Czytaj więcej »