II sesja synodalna w Rzymie (2-27.10.2024r):
Instrumentum laboris 2 /  Przebieg sesji / Dokumenty / Pozostałe

Szukaj
Close this search box.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące Instrumentum laboris

Jak sugeruje jego łacińskie brzmienie, IL jest przede wszystkim narzędziem pracy dla uczestników pierwszej sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów. W tym sensie IL nie sugeruje odpowiedzi, ale zauważa, wyraża pewne spostrzeżenia, które pojawiły się w trakcie procesu, zachęca do stawiania pytań i dalszego pogłębiania.

Jest to zatem również dokument do rozeznawania przez uczestników zgromadzenia w październiku 2023 roku. W rzeczywistości, w przeciwieństwie do poprzednich synodów, dla których IL było dokumentem, który należy zmienić, poprawić, aby uzyskać nowy dokument, obecne IL zostało pomyślane przede wszystkim jako wsparcie dla metody, według której zgromadzenie zostanie zaproszone do pracy. Będąc kompletnym owocem rozeznania dokonanego na podstawie już napisanych dokumentów, refleksja nad IL może być uzupełniona refleksją nad Dokumentem Przygotowawczym, syntezami krajowymi, Dokumentem Roboczym Etapu Kontynentalnego i siedmioma dokumentami Zgromadzeń Kontynentalnych, nie zapominając o Synodzie Cyfrowym.

IL stanowi pierwszy punkt dojścia – nie rozstrzygający – procesu synodalnego, ponieważ jest owocem rozważań, które rozpoczęły się od konsultacji z Ludem Bożym na poziomie lokalnym. Owoce tych konsultacji zostały najpierw zebrane na poziomie diecezjalnym, a następnie zsyntetyzowane i przesłane do Konferencji Biskupów i Synodów Katolickich Kościołów Wschodnich. Te z kolei opracowały syntezę, która została przekazana do Sekretariatu Generalnego Synodu w sierpniu 2021 roku.

Na podstawie lektury i analizy zebranych w ten sposób dokumentów, duża grupa ekspertów opracowała Dokument Roboczy dla Etapu Kontynentalnego (DTC). DTC został następnie przekazany Kościołom lokalnym na całym świecie, zachęcając je do zastanowienia się nad nim, a następnie do spotkania i dialogu na siedmiu Zgromadzeniach Kontynentalnych, podczas gdy trwały prace Synodu Cyfrowego. Celem było skupienie się na spostrzeżeniach i napięciach, które najsilniej wybrzmiewają w doświadczeniu Kościoła na każdym kontynencie, oraz zidentyfikowanie, z perspektywy każdego kontynentu, priorytetów, którymi należy się zająć podczas Zgromadzenia Synodalnego w październiku 2023 roku. W ten sposób każde Zgromadzenie Kontynentalne, jak również Synod Cyfrowy, zgodnie opracowały Dokument Końcowy.

Na podstawie wszystkich materiałów zebranych podczas fazy słuchania, w szczególności dokumentów końcowych Zgromadzeń Kontynentalnych, opracowano Instrumentum laboris (IL).

Podobnie jak każdy inny dokument procesu synodalnego Sekretariatu Generalnego Synodu, IL jest owocem pracy, w którą zaangażowana była duża liczba osób z różnych części świata i o różnych kompetencjach. Przede wszystkim członkowie Komisji Przygotowawczej XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów, powołanej 15 marca przez Sekretarza Generalnego Sekretariatu Generalnego Synodu, ale także członkowie XV Rady Zwyczajnej Sekretariatu

Generalnego Synodu, którzy w towarzystwie niektórych konsultorów i urzędników tego samego Sekretariatu spotkali się również z wieloma prefektami i sekretarzami watykańskich dykasterii. Na koniec IL wysłano do wielu teologów, kanonistów i innych ekspertów, a także do wszystkich prefektów dykasterii watykańskich w celu ostatecznego sprawdzenia i wprowadzenia poprawek.

W tym znaczeniu IL można naprawdę uznać za dokument Kościoła, który był w stanie prowadzić dialog z różnymi wrażliwościami i obszarami duszpasterskimi.

Struktura IL wiąże przeżyte doświadczenie z zagadnieniami oraz jest ściśle związana z ich wykorzystaniem podczas prac XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów.

Instrumentum laboris składa się z tekstu i piętnastu arkuszy roboczych. Zebrano w nich owoce dotychczasowej drogi synodalnej w odpowiedzi na podstawowe pytanie przewodnie: Jak dzisiaj, na różnych poziomach (od lokalnego do powszechnego), realizuje się owo «podążanie razem», które pozwala Kościołowi głosić Ewangelię, zgodnie z powierzoną mu misją, i do podjęcia jakich działań zaprasza nas Duch Święty, abyśmy wzrastali jako Kościół synodalny?” (DP, 2).

IL nie rozwija teoretycznego pojmowania koncepcji „synodalności”, ale przedstawia dynamiczną wizję życia i misji Kościoła, wyrażając różnorodność sposobów, w jakie synodalność jest doświadczana i rozumiana w różnych częściach świata, i które należy dalej badać. Tekst i arkusze robocze podkreślają cechy Kościoła synodalnego, które wyłoniły się z doświadczenia ostatnich dwóch lat, oraz drogę zidentyfikowaną jako kluczowy element stawania się coraz bardziej Kościołem synodalnym (sekcja A); następnie podkreślono trzy priorytetowe kwestie uwydatnione w całym procesie i wymagające dalszego dogłębnego rozeznania (sekcja B).

Trzy kwestie priorytetowe, które znajdą się w centrum prac Zgromadzenia Synodalnego w październiku 2023 r., są powiązane z trzema słowami, które stanowią temat Synodu: pytanie, jak wzrastać w komunii, przyjmując wszystkich, nikogo nie wykluczając, w wierności Ewangelii; pytanie o konkretne sposoby współodpowiedzialności, uznając i doceniając wkład każdego ochrzczonego w świetle wspólnej misji; identyfikacja struktur i dynamiki władzy, poprzez które można wyrazić uczestnictwo i władzę w czasie w misyjnym Kościele synodalnym. Każdy z tych trzech priorytetów jest rozwijany przez pięć arkuszy roboczych: jest to pięć różnych podejść do tej samej kwestii, które pozwalają na lepsze docenienie i uwzględnienie w rozeznaniu różnorodności ludzi oraz kontekstów społecznych, kulturowych i religijnych, które pojawiły się podczas procesu.

Każdy arkusz przedstawia krótką refleksję wynikającą z rozeznania przeprowadzonego podczas całego procesu synodalnego. Po tym następuje podstawowe pytanie do rozważenia podczas różnych sesji roboczych oraz pewne sugestie dotyczące modlitwy i refleksji przygotowawczej każdego członka zgromadzenia. W większości przypadków są to prawdziwe pytania, które zawsze należy umieszczać w perspektywie wskazanej przez zasadnicze pytanie o to, jak odpowiedzieć na wezwanie Ducha do wzrastania jako Kościół synodalny.

IL jako całość świadczy o doświadczeniu wiary Ludu Bożego i kwestiach, w których czują się wezwani do podjęcia dalszych kroków w celu pogłębienia praktyki synodalnego wymiaru Kościoła. Prawdziwym protagonistą jest Duch Święty, który towarzyszył i prowadził tę drogę oraz napełnił nadzieją i ufnością, aby iść naprzód, abyśmy mogli wzrastać jako misyjny Kościół synodalny głoszący Ewangelię, w wierności zadaniu powierzonemu mu przez Pana.

Prace pierwszej sesji XVI Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów będą podzielone na sesje plenarne i pracę w grupach. Będą to językowe grupy robocze liczące około 12 osób.

Prace Zgromadzenia będą zorganizowane wokół czterech modułów. Pierwszy jest związany z pierwszą częścią IL, zatytułowaną „Ku Kościołowi synodalnemu”, pozostałe trzy moduły będą odpowiadać trzem obszarom teologiczno-pastoralnym (komunia, misja, uczestnictwo) według ich podziału na karty.

Ponieważ każdy członek Zgromadzenia będzie częścią tylko jednej grupy roboczej dla każdego modułu, będzie on uczestniczył w dogłębnym badaniu tylko jednej z pięciu kart każdego z tych trzech modułów. Członkowie Zgromadzenia zostaną poproszeni o wskazanie swoich preferencji, a grupy robocze zostaną odpowiednio utworzone, biorąc również pod uwagę różnorodność językową. Wszystkie karty mają tę samą strukturę: rozpoczynają się od krótkiej kontekstualizacji tematu wyrażonego w tytule, nie w sposób ogólny, ale wychodząc od tego, co pojawiło się w pierwszej fazie; następnie formułują pytanie do rozważenia, które będzie podstawą pracy grup; na koniec proponują pewne wskazówki dotyczące pogłębienia i konkretyzacji tematu, które mogą być przydatne zwłaszcza podczas przygotowań.

Zaangażowanie wymagane od Zgromadzenia i jego członków będzie polegało na utrzymaniu równowagi między ogólnym zarysem, który charakteryzuje prace z sekcji A, a określeniem koniecznie konkretnych kroków, które należy podjąć, do czego dążą prace z sekcji B.

W rzeczywistości IL proponuje w oryginalny sposób ujęcie Konstytucji duszpasterskiej Gaudium et spes, która również składa się z dwóch części, różniących się charakterem i ukierunkowaniem, „ale stanowi jednolitą całość” (GS, przypis 1). Z tego punktu widzenia Konstytucja soborowa może być inspiracją dla prac Zgromadzenia.

IL jest skierowane głównie do uczestników pierwszej sesji XVI Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów. Jest to jednak również cenne narzędzie dla poszczególnych grup na poziomie diecezjalnym i krajowym, aby mogły kontynuować swoją drogę refleksji i rozeznania nad tym, jak podążamy razem jako Kościół, i realizować inicjatywy kościelne.

Na przykład, IL może zapewnić specjalną okazję do spotkania – nawet wirtualnego – między członkami Zgromadzenia, a przynajmniej zespołem krajowym w okresie poprzedzającym październikowe spotkanie. W ten sposób funkcja reprezentacyjna poszczególnych członków Zgromadzenia może stać się namacalna.

Instrumentum laboris można znaleźć w różnych językach na oficjalnych stronach Sekretariatu Generalnego Synodu (www.synod.va), gdzie utworzono sekcję ad hoc dla prac etapu powszechnego, która oprócz IL zawiera FAQ, infografiki i inne dokumenty przydatne nie tylko do przygotowania członków zgromadzenia, ale także dla każdej innej osoby lub grupy pragnącej pogłębić wiedzę na temat Kościoła synodalnego. Do dalszej lektury polecamy w szczególności Konstytucję Apostolską Episcopalis communio oraz dwa dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej: Synodalność w życiu i misji Kościoła (2018) oraz Sensus Fidei w życiu Kościoła (2014). Inne materiały pochodzące od grup synodalnych z całego świata można znaleźć na stronie www.synodresources.org

[Materiały w polskiej wersji językowej na stronie synod.org.pl:

  • Instrumentum laboris
  • Infografiki
  • dokumenty przydatne nie tylko do przygotowania członków zgromadzenia, ale także dla każdej innej osoby lub grupy pragnącej pogłębić wiedzę na temat Kościoła synodalnego]