II sesja synodalna w Rzymie (2-27.10.2024r):
Instrumentum laboris 2 / Aktualności /  Przebieg sesji / Dokumenty / Pozostałe

Szukaj
Close this search box.

FAQ dotyczące fazy kontynentalnej Synodu o synodalności

Na tej stronie prezentujemy polską wersję odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące fazy kontynentalnej Synodu o synodalności opublikowane na stronie synod.va 

Zachęcamy również do zapoznania się ze stroną ABC synodu oraz FAQ dotyczących synodu.

Etap kontynentalny obejmuje czas słuchania i rozeznania całego Ludu Bożego i wszystkich Kościołów lokalnych w skali kontynentu, prowadzący do serii zgromadzeń kontynentalnych.

Nie oznacza to powielania konsultacji, słuchania i rozeznania, które już miały miejsce, a które były zaproszeniem dla całego Ludu Bożego. Jest to raczej pogłębienie tego procesu rozeznania przez osoby wskazane do reprezentowania Kościołów lokalnych w procesach poprzedzających każde Zgromadzenie Kontynentalne. Rozumie się, że będą istniały różnice w podejściu, które uwzględniają ustalone praktyki, elementy kulturowe i językowe, geografię i logistykę każdego kontynentu.

Ten etap kontynentalny jest oznaczony przez Dokument dla etapu kontynentalnego (DCS), który zostanie napisany po uważnej refleksji nad owocami pierwszego etapu, pochodzącymi z syntez wszystkich Konferencji Episkopatów Kościoła Powszechnego, jak również Kościołów Wschodnich oraz grup takich jak Instytuty Zakonne, Ruchy Świeckie itd. DCS ukaże się pod koniec października.

Ten etap kontynentalny jest częścią procesu synodalnego, aby podkreślić ruch dialogiczny między Kościołem powszechnym a Kościołem partykularnym (por. CIC 328; Communionis Notio n.7). Proces ten obejmuje rozeznanie głównego tematu synodalnego “jak dzisiaj idziemy razem”, a jego priorytety są rozwijane w sposób jak najbardziej inkluzywny. Jesteśmy przekonani, że Kościół synodalny jest Kościołem Kościołów lokalnych z wizją wzajemnego dialogu i połączenia między Kościołem powszechnym a Kościołem partykularnym.

Co więcej, na tym etapie zamierzamy zachęcać do tworzenia lub umacniania więzi Kościołów sąsiednich (por. Fratelli Tutti n.151), ponieważ, choć prawdą jest, że relacja między Kościołem powszechnym a Kościołem partykularnym pozostaje fundamentalna, z czasem stało się jasne, że istnieją dynamiki, napięcia, wyzwania i osobliwości historyczno-kulturowe specyficzne i możliwe do prześledzenia na poziomie poszczególnych kontynentów i regionów.

Aby lepiej uchwycić specyfikę tego etapu kontynentalnego, należy odejść od wizji czysto czasowej i przestrzennej (najpierw etap lokalny, potem kontynentalny, powszechny i wreszcie etap realizacji lokalnej) i przyjąć podejście dialogiczne istniejące między Kościołem powszechnym a Kościołem partykularnym (poszczególnymi wspólnotami chrześcijańskimi na określonym terytorium, którym przewodzi biskup i “w których i z których wywodzi się jedyny Kościół katolicki” (CIC 328; Communionis Notio n.7 ) w ramach jednego i niepowtarzalnego procesu, który zawsze obejmuje, choć w sposób zróżnicowany, cały Lud Boży.

W bardzo ogólnym i funkcjonalnym sensie etap kontynentalny rozpoczyna się po etapie lokalnym-narodowym, który głównie rozpoczął się 17 października 2021 r., a zakończył 15 sierpnia 2022 r. Jest jednak nadzieja, że światowy proces synodalny otwarty przez papieża Franciszka w dniach 9-10 października 2021 r. będzie miał ciągłość między etapami i płynne przechodzenie od jednego do drugiego. Nie ma dokładnej daty rozpoczęcia, ponieważ niektóre regiony mają już zaplanowane działania, które pokrywają się z etapem kontynentalnym. Ponadto, niektóre diecezje i Konferencje Episkopatów posłuchały rady Sekretariatu Generalnego Synodu, aby utrzymać osoby i infrastrukturę wykorzystywaną do słuchania i rozeznawania w diecezjach, a tym samym już teraz wdrożyć niektóre owoce tego procesu słuchania, takie jak większe zaangażowanie świeckich w parafiach. Jest to obecnie modus vivendi dla Kościoła synodalnego.

Zachęca się wszystkie kontynenty, aby upewniły się, że dysponują ludźmi i procesami, które pozwolą im zaplanować kroki na drodze do ich regionalnego zgromadzenia kościelnego, które ma się odbyć przed 31 marca 2023 roku.

Nie. Choć określany jako “Etap Kontynentalny”, proponowany podział nie odpowiada dokładnie pięciu kontynentom. W rzeczywistości lepiej jest mówić o obszarach geograficznych odpowiadających ogólnie Międzynarodowym Spotkaniom Konferencji Episkopatów (zwanych pod różnymi nazwami: Rada, Federacja, Sympozjum…), które są organami kościelnymi grupującymi (ogólnie) krajowe Konferencje Episkopatów danego obszaru geograficznego.

Dla tego synodu postanowiony podział jest następujący:

1) Ten wyrażony przez 5 Międzynarodowych Spotkań Konferencji Episkopatów (wskazanych w nawiasach), odpowiadających w przybliżeniu pięciu kontynentom: Europa (CCEE), Ameryka Łacińska i Karaiby (CELAM), Afryka i Madagaskar (SECAM), Azja (FABC) i Oceania (FCBCO).

2) Ameryka Północna (USA+Kanada) i Bliski Wschód (w którym szczególnie widoczny będzie udział katolickich Kościołów Wschodnich).

Intencją etapu kontynentalnego jest pogłębienie naszego rozeznania na temat tego, co wyłoniło się z poprzedniego etapu słuchania lokalnego i krajowego, w celu dokładniejszego sformułowania pytań otwartych oraz lepszego uzasadnienia i rozwinięcia spostrzeżeń pochodzących z Kościołów lokalnych, teraz w perspektywie kontynentalnej. DCS będzie wspomagać refleksję nad tym, co wyłoniło się z konsultacji Ludu Bożego w Kościołach lokalnych na całym świecie. Ten etap chce być również okazją do wysłuchania tych rzeczywistości z marginesu Kościoła, które nie zostały zintegrowane w poprzednim etapie. Ten etap nie jest jeszcze czasem sugerowania odpowiedzi, ani decydowania o kierunkach działania.

 
 

Ważne jest, aby zrozumieć, że synodalność była drogą pierwotnego Kościoła i składa się z napięcia i dynamizmu, który należy do samej tożsamości Kościoła, czyli do jego istoty i działania. Jako dynamizm życia eklezjalnego jest to proces uczenia się przez działanie. Z tego powodu proces ponownego odkrywania tego dynamizmu życia kościelnego, rozpoczęty w tym konkretnym Synodzie od fazy diecezjalnej, nie ma, ani nie może mieć końca, granicy, terminu, w którym można go uzyskać lub nie. Synodalność jest jak komunia między ludźmi, wymagająca codziennego “tak” od zaangażowanych. W tym sensie należy zauważyć, że obecny proces nie kończy się na etapie diecezjalnym, kontynentalnym czy na celebracji Zgromadzenia Synodu Biskupów. Wydarzenia te są włączone w trwającą w Kościele wyjątkową dynamikę synodalnego nawrócenia. Każdy jest wezwany do przeżywania tego wezwania do synodalnego nawrócenia każdego dnia w swoim doświadczeniu wiary i do kontynuowania konkretnej pracy słuchania-rozpoznawania zgodnie ze wskazówkami swoich pasterzy.

Jak zaznaczono powyżej, w szczególności ten etap kontynentalny nie jest etapem samodzielnym, ale ma wyrażać ciągłość między pracą wsłuchiwania się w głos na poziomie lokalnym-narodowym (pierwszy etap) a pracą wsłuchiwania się w głos na kolejnym etapie, powszechnym, ukonstytuowanym przez Synod Biskupów w październiku 2023 roku.

To połączenie będzie zapewnione dzięki pracy na podstawie dokumentu: Dokumentu dla etapu kontynentalnego, zwanego wcześniej Instrumentum Laboris 1. Dokument ten należy rozumieć jako rzeczywisty zasób roboczy, który powinien ułatwić pracę dialogu, słuchania i rozeznania na poziomie kontynentalnym. Dokument ten jest owocem rozeznania z poprzedniego etapu (tego lokalnego) i będzie rozwijany na podstawie syntez otrzymanych z poziomu lokalnego.

Ważne jest, aby rozumieć Dokument dla etapu kontynentalnego nie jako dokument, który ma być zmieniony, poprawiony lub rozszerzony w perspektywie etapu uniwersalnego, ale jako prawdziwy przewodnik dla trwającego rozeznania, owoc słuchania Ludu Bożego.

Celebracja Etapu Kontynentalnego nie ogranicza się do świętowania jakiegoś wydarzenia, ale jest prawdziwym procesem słuchania i rozeznawania na poziomie kontynentalnym, na to samo i wyjątkowe pytanie procesu synodalnego jako całości, a mianowicie Jak dzisiaj, na różnych poziomach (od lokalnego do powszechnego), realizuje się owo „podążanie razem”, które pozwala Kościołowi głosić Ewangelię, zgodnie z powierzoną mu misją, i do podjęcia jakich działań zaprasza nas Duch Święty, abyśmy wzrastali jako Kościół synodalny? (DP nr 2). Jedyna różnica polega na podejściu do tego pytania w perspektywie kontynentalnej, w odniesieniu do wyzwań stawianych misji Kościoła na danym kontynencie.

Ten specyficzny proces związany ze Zgromadzeniami Kontynentalnymi rozpoczyna się od publikacji Dokumentu dla Etapu Kontynentalnego, który spodziewamy się, że będzie gotowy do października 2022 roku. Dokument ten zostanie upubliczniony i rozesłany do wszystkich biskupów świata. Mamy gorącą nadzieję, że po wydaniu Dokumentu dla Etapu Kontynentalnego, tysiące grup lokalnych, które zostały zgromadzone na etapie lokalnym, rozszerzy następnie również swoją refleksję nad tym dokumentem, aby kontynuować pogłębianie się w swoich własnych lokalnych procesach synodalnych pod kierunkiem swojego duszpasterza. Należy jednak podkreślić, że głównymi podmiotami tego procesu przedzjazdowego są osoby wskazane do reprezentowania Kościołów lokalnych na Zgromadzeniu Kontynentalnym.

Ponadto zostaną lub już zostały powołane specjalne kontynentalne Grupy Zadaniowe, które będą kierować podróżą synodalną na swoim kontynencie. Towarzyszyć im będzie Grupa Zadaniowa Sekretariatu Generalnego Synodu, której zadaniem jest animowanie pełnego procesu kontynentalnego i wspieranie zgromadzeń kontynentalnych.

Jeśli chodzi o zgromadzenia kontynentalne, to odbędą się one w okresie od stycznia do marca 2023 r. Wkład (poprzez Dokument Końcowy) z tych 7 procesów będzie musiał być złożony do 31 marca.

Wszystkie zgromadzenia kontynentalne powinny być zgromadzeniami eklezjalnymi (całego Ludu Bożego), a nie tylko zgromadzeniami episkopalnymi (tylko biskupów). W ten sposób uczestnicy powinni odpowiednio reprezentować różnorodność Ludu Bożego: biskupów, kapłanów, diakonów, mężczyzn i kobiet zakonnych, świeckich i świeckich kobiet. Jest to jeden z pierwszych owoców trwającego procesu synodalnego, gdyż odpowiada życzeniu większości Konferencji Episkopatów konsultowanych w tej sprawie przez Sekretariat Generalny Synodu.

Biskupi są jednak zaproszeni, aby mieli swój własny, określony czas na spotkanie ze sobą, najprawdopodobniej na zakończenie Zgromadzeń Kontynentalnych, aby kolegialnie odczytać na nowo doświadczenie synodalne przeżywane z własnego specyficznego charyzmatu i roli, zwłaszcza po to, aby uznać autentyczność i wolność drogi obranej przed Panem, a nie po to, aby korygować lub dodawać tematy i zagadnienia.

Wreszcie, ponieważ zgromadzenia kontynentalne kontynuują dzieło słuchania i rozeznawania fazy lokalnej, są dobrą okazją do wysłuchania tych osób lub grup, które mogły zostać wykluczone w poprzedniej fazie, zwłaszcza tych żyjących w warunkach ubóstwa i marginalizacji (lub tych, którzy mają z nimi bezpośredni kontakt), których faza lokalna nie była w stanie wysłuchać.

Liczymy także na udział delegatów braterskich z innych wyznań chrześcijańskich oraz przedstawicieli innych religii i tradycji wiary, a także niektórych osób bez przynależności religijnej, ale świadomych znaczenia “chodzenia razem” także dla naszych społeczeństw. Kontynentalne grupy zadaniowe mogą znaleźć różne sposoby zapewnienia szerokiego udziału Ludu Bożego, zgodnie z ich konkretnymi realiami i możliwościami, ale zawsze mając na uwadze pragnienie szerokiej reprezentacji różnorodności Kościoła w tych zgromadzeniach.

Na tym etapie procesu synodalnego niektóre z nich są już zaangażowane w wewnętrzne wdrażanie owoców czasu słuchania i rozeznawania z poprzedniego etapu. W przypadku zgromadzeń kontynentalnych poprosiliśmy Kościoły lokalne o włączenie niektórych z nich do swoich delegacji.

Etap kontynentalny zakończy się na każdym “kontynencie” celebracją Zgromadzeń Kontynentalnych i opracowaniem Dokumentu Końcowego Etapu Kontynentalnego. Dokument ten będzie musiał być owocem autentycznie synodalnej drogi, z poszanowaniem faktycznie przeprowadzonego procesu synodalnego, odzwierciedlając w ten sposób głos Ludu Bożego na danym kontynencie. Bardziej precyzyjne instrukcje dotyczące struktury tego dokumentu zostaną zaproponowane wraz z DCS.

7 dokumentów kontynentalnych zostanie przesłanych, nie później niż 31 marca, do Sekretariatu Generalnego Synodu i będzie stanowić podstawę Instrumentum Laboris.

Zakończenie etapu kontynentalnego nie oznacza zakończenia procesu synodalnego Ludu Bożego, który rozpoczął się od konsultacji etapu lokalnego. Nasze wspólne wędrowanie może więc stać się fundamentem tego, jak uczestniczymy w Kościele jako cały Lud Boży.