Prezentacja raportów 10 grup badawczych ustanowionych przez papieża Franciszka - Prezentacja sprawozdania Komisji Kanonicznej - Pierwsza Kongregacja Generalna - Synod - dzień 1 (2.10.2024r)
Pierwsza Kongregacja Generalna
2 października 2024
Prezentacja sprawozdania Komisji Kanonicznej
(tłumaczenie automatyczne DeepL)
Komisja Kanoniczna Synodu została ustanowiona na początku I Sesji w październiku 2023 r. i spotkała się kilka razy w tym samym okresie. Natychmiast po jej zakończeniu zorganizowała się w celu zidentyfikowania kwestii, które pojawiły się w Sprawozdaniu podsumowującym. Dziesięcioosobowej Komisji przewodniczy prefekt Dykasterii ds. Tekstów Prawodawczych oraz sekretarz, który koordynuje i zarządza pracą, sprawozdaniami i dyskusjami między różnymi członkami.
Metoda
Od samego początku różne spotkania odbywały się w celu pogłębienia ducha synodalnego I Sesji Październikowej poprzez próbę odczytania wyłaniających się kierunków dla prawa w Kościele: łacińskim i wschodnim. Uczestniczyli w nich wszyscy członkowie, przedstawiając swoje refleksje teologiczne i kanoniczne na ten temat, dając wszystkim do myślenia. Nauczyliśmy się wdrażać styl synodalny, o który prosił nas Ojciec Święty Franciszek, starając się zwracać uwagę na propozycje, które pojawiły się do tej pory, zwłaszcza na sesji w październiku 2023 roku.
Natychmiast po tej dacie Komisja wyznaczyła sobie potrójny termin w odniesieniu do celów, które należy osiągnąć: niektóre kwestie należy rozwiązać w perspektywie krótkoterminowej na sesję w październiku 2024 r., inne w perspektywie średnioterminowej, a jeszcze inne w perspektywie długoterminowej, z myślą o szerszej i bardziej złożonej rewizji Kodeksów.
Nasza Komisja z wdzięcznością przyjęła propozycje od różnych stowarzyszeń i wydziałów prawa kanonicznego. Aby zapewnić interakcję Kościołów lokalnych z Kościołem powszechnym, Komisja zaprosi wydziały i stowarzyszenia prawa kanonicznego z całego świata do przedstawienia swoich ewentualnych refleksji.
Tematy: instrukcje i wyjaśnienie tematów
Podczas zgromadzenia w październiku 2023 r. pojawiło się wiele tematów z zakresu prawa kanonicznego. Niektóre z nich zostały szczególnie podkreślone przez braci i siostry synodalne. Spośród wszystkich tematów, szczególnie podkreślając te, którymi można się zająć w najbliższym czasie, dyskusja kanoniczna skupiła się głównie na Radach Uczestnictwa: Radzie Episkopatu, Radzie Duszpasterskiej (diecezjalnej/parafialnej i parafialnej), Radzie Prezbiterialnej oraz Instytucjach Synodalnych na poziomie międzydiecezjalnym (Rady Prowincjalne i Plenarne).
Etapy i terminy
W odniesieniu do tematów Rad, podkreślamy
- potrzebę uczynienia diecezjalnych/episkopalnych i parafialnych Rad Duszpasterskich obowiązkowymi, pamiętając o tym, co św. Paweł VI powiedział o ich celu, a mianowicie o „promowaniu zgodności życia i działania Ludu Bożego z Ewangelią” (Mp Ecclesiae sanctae n. 16 § 1);
- można również dostrzec potrzebę uczynienia Rady Episkopatu obowiązkową tam, gdzie oprócz wikariusza generalnego jest przynajmniej jeden wikariusz biskupi lub delegaci biskupi;
- obowiązek proboszcza zwracania się do Rady o wskazania, wytyczne, spostrzeżenia, sugestie itp., ale także odpowiadające mu prawo każdego członka tego gremium do przedstawienia własnej opinii na temat tego, co zostało przedłożone do uwagi i rozeznania;
- w celu podkreślenia znaczenia konsultacji w głównych procesach decyzyjnych, uważa się za właściwe usunięcie słowa tantum (tylko) ze wszystkich norm zawierających ten termin (np. KPK kan. 127, 443§3 i 4, 466, 500§2, 514§1 i 536§2; KPK kan. 241, 263§4, 273§1, 934§1)
- zapewnić normę gwarantującą, że większość członków Rad Duszpasterskich to osoby świeckie, z odpowiednią obecnością kobiet, młodzieży i osób żyjących w ubóstwie lub doświadczających innych form marginalizacji;
- ponownie rozważyć wymóg uczestnictwa w Radach ( KPK c. 512§3 CCEO c. 273§4): przewidzieć – w sposób do ustalenia (np. jako goście lub zaproszeni) – że osoby żyjące w złożonych sytuacjach osobistych i/lub małżeńskich mogą również uczestniczyć w tych organach (SP 18f). W zgodzie z SP 18d i 2024 IL 93, zapewnić, że członkostwo w Radach wymaga „profilu apostolskiego; że wyróżniają się […] prawdziwym świadectwem ewangelicznym w najbardziej zwyczajnych realiach życia”;
- w rzeczywistościach, w których obecne są inne wyznania, należy ocenić, że „nie może być synodalności bez wymiaru ekumenicznego” (SP 7b) i dlatego członkowie tych wyznań powinni być zapraszani jako „goście” i bez prawa głosu w tych przypadkach, gdy potrzeby ekumeniczne wymagają ich opinii w świetle programu duszpasterskiego Kościoła lokalnego;
- określić konkretne sprawy, w których prośba o opinię Rady powinna być obowiązkowa, ustanawiając obowiązek konsultacji z tym organem;
- należy ustalić odpowiednią minimalną liczbę corocznych spotkań, aby zapewnić jej skuteczne funkcjonowanie i owocność duszpasterską;
- konieczność dalszego umacniania „kultury przejrzystości i odpowiedzialności”: chodzi o to, aby kompetentna władza kościelna (biskup/archa, proboszcz) była „odpowiedzialna” przed jedną lub drugą Radą za podejmowane i podejmowane decyzje duszpasterskie (IL 2024 nr 92; por. także SP 18 i), co oznacza, że Rada może poprosić o „wyjaśnienie” niektórych wyborów, a władza może je przedstawić.
W odniesieniu do soborów wskazany jest koniec sesji Synodu w październiku 2024 r. i późniejszy dokument papieski, aby zakończyć prace nad przełożeniem tych wskazań na normy kanoniczne, które będą stosowane na odpowiednich forach.
W odniesieniu do Rad partykularnych wskazano:
- dwie podstawowe zasady synodalności deliberatywnej:
- obowiązek częstej koordynacji między biskupami, a także dobrowolne stosowanie się do wspólnie zatwierdzonych dyrektyw, nawet jeśli nie są one wyraźnie wiążące;
- aktywowanie wyższej władzy tylko wtedy, gdy jest to rozsądnie konieczne (w celu ochrony koniecznej jedności doktrynalnej i dyscyplinarnej oraz skuteczności misji).
- Rada Prowincjalna sąsiednich diecezji miała (i nadal powinna mieć) nieodzowną rolę „w generowaniu” lokalnej komunii, promując i budując w i poprzez takie okresowe synaksy harmonię między biskupami i ich odpowiednimi diecezjami, niemal jako odległe odbicie doskonałej jedności i harmonii właściwej osobom Trójcy Świętej;
- przywrócenie okresowości, autorytetu i przyzwoitości wyższych organów prowincji kościelnej: metropolity i odpowiedniej rady prowincjalnej;
- wprowadzenie tylko tych norm, których realizacja jest obiektywnie możliwa: przywrócenie okresowości rad prowincjalnych wydaje się być jedną z takich możliwości, ponieważ sprzeciw wobec niej byłby równoznaczny z negacją dwutysiącletniej praktyki kościelnej;
- postawić hipotezę o funkcjonalnej instytucji „dwustopniowej”: nadrzędny episkopalny organ obradujący (właściwa Rada Prowincjalna, zwoływana co najmniej raz na dziesięć lat) i mieszany organ konsultacyjny (w formie dorocznych diecezjalnych lub międzydiecezjalnych rad duszpasterskich); instytucjonalnie odrębny, tworząc w ten sposób system nieco podobny do wschodniego podwójnego systemu Synodu Biskupiego i Zgromadzenia Patriarchalnego (CCEO cc. 102. 140 ff.), odpowiednio nadrzędnego episkopalnego organu obradującego i mieszanego organu konsultacyjnego;
- połączenie działalności rad prowincjalnych i rad duszpasterskich: prawdziwa innowacja instytucjonalna w sferze łacińskiej, ale udowodniona przez prawo wschodnie jako zgodna z hierarchiczną strukturą Kościoła, inicjatywa teologicznie „transponowalna” i oparta na szerokiej prośbie wiernych łacińskich, którzy pragną gwarancji prawnych dla okresowej mieszanej działalności synodalnej również na poziomie lokalnym;
- w takim „dwustopniowym” systemie obecność świeckich byłaby nie tylko obowiązkowa, ale ich udział i uczestnictwo byłyby znacznie bardziej znaczące;
- w przypadku Rad Prowincjalnych byłoby całkiem stosowne określenie w Kodeksie, że wypowiedzi magisterialne tych synastazji wymagają większości co najmniej dwóch trzecich, podobnie jak ma to miejsce w przypadku Konferencji Episkopatu, tak aby w przypadku mniejszej zgody nie mieliśmy do czynienia z „konsensusem”, ale z wciąż otwartą debatą teologiczną lub niewystarczająco dojrzałymi wnioskami; normy dotyczące praevia recognitio / confirmatio romana dyspozycji soborowych powinny być w miarę elastyczne, tak aby ta wyższa interwencja mogła naprawdę przynieść korzyść synodalności lokalnej, a nie stać się dla niej przeszkodą.
Jeśli chodzi o czas takich rozważań, zakłada się publikację Instrukcji przez kompetentne Dykasterie, gdzie normy i ich zastosowanie mogą być dokładnie wyjaśnione.
W odniesieniu do ochrony Kościołów Wschodnich znajdujących się w trudnej sytuacji, przedstawiono propozycje zmian w przepisach, na przykład w następujących kwestiach: zaangażowanie biskupów diecezjalnych na rzecz powierzonych im wiernych wschodnich; integracja szkolenia kapłańskiego i katechetycznego dla Kościołów Wschodnich; reforma przepisów dotyczących członkostwa kościelno-rytualnego; oraz rozszerzenie terytorium patriarchalnego. W tym względzie za konieczną uważa się pracę międzydiecezjalną.
Prezentacja raportów 10 grup badawczych ustanowionych przez papieża Franciszka - Prezentacja sprawozdania Komisji Kanonicznej - Pierwsza Kongregacja Generalna - Synod - dzień 1 (2.10.2024r) - transmisja
Kanały YT na których mogą być dostępne udostępniane transmisje w innych wersjach językowych
Najnowsze wiadomości synodalne