Prezentacja raportów 10 grup badawczych ustanowionych przez papieża Franciszka - Grupa 7 - Określone aspekty autorytetu i posługi biskupa (kryteria wyboru kandydatów do episkopatu, funkcja sądownicza biskupów, charakter i przebieg wizyt ad limina Apostolorum) z synodalnej perspektywy misyjnej (SP 12 i 13) - Pierwsza Kongregacja Generalna - Synod - dzień 1 (2.10.2024r)

Pierwsza Kongregacja Generalna
2 października 2024
Prezentacja raportów 10 grup badawczych ustanowionych przez papieża Franciszka
Grupa 7
Określone aspekty autorytetu i posługi biskupa (kryteria wyboru kandydatów do episkopatu, funkcja sądownicza biskupów, charakter i przebieg wizyt ad limina Apostolorum) z synodalnej perspektywy misyjnej (SP 12 i 13)
(tłumaczenie automatyczne DeepL)
1) Określenie tematów
Zgodnie z mandatem otrzymanym od Ojca Świętego, biorąc pod uwagę, że inne Grupy zajmują się funkcją sądowniczą biskupa (Podgrupa 7) i rolą papieskich przedstawicieli (Grupa 8), Grupa 7 proponuje przede wszystkim zbadanie następujących kwestii
- kryteria wyboru kandydatów do episkopatu, którzy oddają się służbie Kościołowi w misyjnej perspektywie synodalnej;
- zaangażowanie Konferencji Episkopatu i Kościołów lokalnych w ich pluralizmie w proces selekcji;
- sposoby przeprowadzania wizyt ad limina w misyjnej perspektywie synodalnej.
Grupa zgadza się co do celowości rozpoczęcia prac od dwóch pierwszych punktów, aby w późniejszym terminie kontynuować prace nad punktem trzecim.
2) Cel pracy
Grupa zamierza zaoferować Ojcu Świętemu oceny i propozycje, aby posługa biskupa mogła lepiej odpowiadać modelowi misyjnego Kościoła synodalnego, któremu pozwala wyłonić się Droga Synodalna 2021-2024, również dzięki bardziej aktywnemu zaangażowaniu Ludu Bożego w proces wyboru nowych biskupów.
W tym względzie należy pamiętać, że do wyłącznej kompetencji papieża należy mianowanie biskupów lub zatwierdzanie legalnie wybranych biskupów (kan. 377 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego), a obsada biskupów w Kościele katolickim – z wyjątkiem szczególnych przypadków zastrzeżonych przez specjalne procedury głównie dla Sekretariatu Stanu (takich jak wybór przedstawicieli papieskich) – należy do kompetencji trzech dykasterii Kurii Rzymskiej Dykasterii ds. Biskupów (dla terytoriów prawa powszechnego), Dykasterii ds. Ewangelizacji – Sekcja Druga (dla terytoriów pierwszej ewangelizacji, gdzie obowiązuje ius missionalis), Dykasterii ds. Kościołów Wschodnich (dla Katolickich Kościołów Wschodnich). Podczas gdy procedury stosowane w tej ostatniej dykasterii są określone prawnie i w konsekwencji są jawne, te przyjęte przez dwie pierwsze dykasterie tylko częściowo wynikają z obowiązujących norm kanonicznych (por. kan. 377 nn. KPK), które są uzupełniane przez skonsolidowane praktyki wewnętrzne.
Normy te przewidują już zaangażowanie Konferencji Episkopatu i członków Kościoła lokalnego w proces wyboru biskupów (por. kan. 377 § 3 KPK), ale normy te nie zawsze wydają się być dobrze rozumiane i przestrzegane. Wyłania się stąd potrzeba uznania za fundamentalny, a nie akcesoryjny czy fakultatywny, synodalny, tj. partycypacyjny, wymiar procedury wyłaniania kandydatów do episkopatu.
3) Materiały robocze
Grupa zamierza wziąć pod uwagę, zgodnie z metodologią synodalną
- uwagi otrzymane przez Sekretariat Generalny Synodu na pierwszym etapie procesu synodalnego (od Konferencji Episkopatów, Wschodnich Struktur Kościelnych, Międzynarodowych Spotkań Konferencji Episkopatów, USG-UISG), które w niektórych przypadkach wyraźnie poruszają kwestię wyboru kandydatów do episkopatu
- obserwacje i propozycje zebrane w niedawnej przeszłości przez Dykasterię ds. Biskupów, przy okazji Zgromadzenia Zwyczajnego poświęconego specjalnie temu tematowi, oczywiście z zastrzeżeniem wymogów poufności;
- wnioski, które pojawiły się podczas pierwszej sesji zgromadzenia synodalnego, zebrane w raporcie podsumowującym;
- rozważania, które pojawią się w tym względzie podczas Drugiej Sesji Zgromadzenia Synodalnego;
- doświadczenie zdobyte w społeczeństwie obywatelskim na temat wyboru personelu zarządzającego, pamiętając, że w takich procedurach coraz częściej zwraca się uwagę również na ocenę osobistych doświadczeń kandydatów, a tym samym na złożoność ich historii, we wszystkich artykulacjach, które tworzą parabolę ludzkiej historii.
4) Oczekiwania Ludu Bożego
- Większa przejrzystość. Istnieje zapotrzebowanie na większą przejrzystość i odpowiedzialność w procesie wyboru kandydatów do episkopatu, którego poufność czasami budzi wątpliwości wiernych co do uczciwości wdrożonych procedur, a bardziej ogólnie, dyskomfortu z metodami ocenianymi jako niezgodne z modelem Kościoła synodalnego.
- Zwrócenie większej uwagi na rzeczywistość Kościoła lokalnego. Istnieje potrzeba lepszego uwzględnienia historii i obecnej sytuacji danego Kościoła lokalnego w procesie wyboru osoby, która zostanie powołana do kierowania nim jako biskup. Ważne jest w szczególności uwzględnienie w rozeznaniu czynników kulturowych, które kształtują oblicze Kościoła i które ze swej natury wymagają uważnego słuchania jego członków i bezpośredniej znajomości jego doświadczeń.
- Większe zaangażowanie Kościoła lokalnego w wybór kandydatów. Pożądane jest bardziej skuteczne zaangażowanie organów synodalnych diecezji w proces wyboru biskupów, począwszy od Rady Prezbiterialnej i Diecezjalnej Rady Duszpasterskiej. Na koniec tego rozeznania, na przykład, Kościół lokalny mógłby zostać wezwany do sporządzenia „profilu” biskupa, którego potrzebuje. Taki proces może również pozytywnie reprezentować moment, w którym Kościół staje się świadomy własnej drogi i kierunków, w których wzywa go głos Ducha Świętego.
5) Podstawowe pytania
- Jakie cechy muszą posiadać kandydaci do posługi biskupiej w misyjnym Kościele synodalnym?
- W jaki sposób można poszerzyć i zwiększyć skuteczność zaangażowania świadków w proces selekcji kandydatów do episkopatu? Jak można zrewidować i dostosować do różnych okoliczności kwestionariusz(e) używany(e) do tej pory? Jak można zapewnić przestrzeganie istniejących standardów? Jakie zmiany można w nich wprowadzić? W jaki sposób można lepiej zaangażować konferencje biskupów? Jaką skuteczniejszą współpracę można nawiązać między Prezydium Konferencji Episkopatu a Nuncjaturą Apostolską (biorąc pod uwagę konkordaty między państwami a Stolicą Apostolską, które w niektórych przypadkach regulują rozpatrywanie kandydatur)? Jaki większy udział Ludu Bożego jest możliwy i realistyczny, np. Rady Prezbiterialnej, Diecezjalnej Rady Duszpasterskiej, osób konsekrowanych i wiernych świeckich zaangażowanych w życie duszpasterskie, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet? Jak połączyć konieczną poufność dochodzenia w sprawie kandydatów z uzasadnioną potrzebą przejrzystości procedur?
– Jak powinna wyglądać formacja początkowa i stała osób powołanych do episkopatu?
6) Dalsze kroki
- Podjęcie dialogu z nuncjuszami apostolskimi oraz członkami i urzędnikami zainteresowanych dykasterii.
- Grupa uważa również za stosowne zaplanowanie wspólnego spotkania z Grupą 8 ds. przedstawicieli papieskich.
- Skonsultować się z Prezydiami Konferencji Biskupich, aby poznać ich doświadczenia i oczekiwania.
- Ponieważ jest to delikatna kwestia, z której oczywiście wykluczona jest ocena treści odnoszących się do poszczególnych kandydatur do episkopatu, grupa zamierza dalej ocenić, które inne osoby można włączyć do dyskusji, aby mogły wnieść wkład w rozeznanie.
Wreszcie, w odniesieniu do refleksji nad wizytami ad limina, Grupa oczekuje na zakończenie badania, które Dykasteria ds. Biskupów (która jest odpowiedzialna za ich organizację, zgodnie z art. 108 Konstytucji Apostolskiej Praedicate Evangelium) zleciła już wszystkim Konferencjom Biskupów, wzywając je do oceny istniejącej praktyki i sformułowania propozycji poprawy.
Prezentacja raportów 10 grup badawczych ustanowionych przez papieża Franciszka - Grupa 7 - Określone aspekty autorytetu i posługi biskupa (kryteria wyboru kandydatów do episkopatu, funkcja sądownicza biskupów, charakter i przebieg wizyt ad limina Apostolorum) z synodalnej perspektywy misyjnej (SP 12 i 13) - Pierwsza Kongregacja Generalna - Synod - dzień 1 (2.10.2024r) - transmisja
Kanały YT na których mogą być dostępne udostępniane transmisje w innych wersjach językowych



