II sesja synodalna w Rzymie (2-27.10.2024r):
Instrumentum laboris 2 /  Przebieg sesji / Dokumenty / Pozostałe

Szukaj
Close this search box.

Podsumowanie przebiegu Synodu w diecezjach

Młodzież której nie ma

Palący brak młodzieży w Kościele zauważono w prawie każdej syntezie diecezjalnej. Najczęściej poruszano tą kwestię w kontekście pytań synodalnych. Czasami poświęcano młodzieży osobne sekcje – prezentujemy je w tym miejscu.

Wszystkie syntezy w jednym dokumencie PDF

1.1        Droga synodalna – młodzi 

W tym samym kluczu pięciu tematycznych spotkań odbywały się comiesięczne spotkania młodzieży naszej diecezji. Synodalna droga młodych miała miejsce za każdym razem w innej parafii (Bytom, Gliwice-Redemptoryści, Tworóg, Sierakowice, Gliwice-Sośnica). Rozpoczynały się mszą świętą, w czasie której rozważany był jeden z pięciu przygotowanych tematów synodalnych wraz z pytaniami, które po Eucharystii podejmowane były najpierw indywidualnie (podczas adoracji), a później w małych grupach. Najważniejszymi słowami podsumowania drogi synodalnej młodych są: spotkanie, rozmowa, zrozumienie.

  1. Spotkanie– to ono sprawiło możliwość obecności sporej liczby młodych ludzi, a za tym tworzenia relacji i wzajemnej wymiany. Zaletami spotkania były miejsca tak uzgodnione, by mogła dotrzeć na nie jak największa liczba młodych ludzi. Oni sami potrafili się zorganizować i zadbać o tych, którzy nie mieli, jak dotrzeć oraz przyprowadzili rówieśników. Spotkanie sprawiło, że dochodziło do poznawania nowych ludzi, a zatem wymiany doświadczeń młodych z różnych wspólnot, o różnej charakterystyce działania. Byli także i ci, którzy nie byli związani  z żadną wspólnotą. Dla tych spotkania stały się pewnego rodzaju zachętą i zaproszeniem do wstąpienia w szeregi, którejś ze wspólnot. Spotkanie stało się miejscem wymiany informacji o różnych wydarzeniach dziejących się w parafiach, jak i w diecezji, ale zarazem pokazało słabą jeszcze komunikację między parafiami. Młodzi zatroszczyli się o ludzkie potrzeby, jak zwykła „herbata czy ciastko”, które bardzo oddziaływały na poczucie dobrej domowej atmosfery .
  2. Rozmowa– dialog młodych miał najpierw miejsce przed Bogiem poprzez rozważanie zaproponowanego fragmentu Pisma św.,  a później poprzez indywidualnie zmierzenie się z zadanymi pytaniami ankietowymi w czasie adoracji. Młodzi podkreślali gotowość odpowiedzi na poważne pytania oraz gotowość ich zadawania. Podkreślali też problem odpowiedzi na pytania jakie Bóg im stawia. Z tymi przemyśleniami młodzi udawali się po zakończonej mszy na spotkania do małych grup, gdzie dzielili się swoimi odkryciami, doświadczeniami oraz tym, czego Pan Bóg dotknął w ich sercach swoim Słowem. Wybrzmiewała głęboka potrzeba takich spotkań, w czasie których będą mogli porozmawiać i wspólnie wymienić się przemyśleniami dotyczącymi życia wiary oraz wszelkich związanych z nią wątpliwościami i zmaganiami. Z każdym spotkaniem młodzi coraz bardziej widzieli chęć prowadzenia rozmowy – dialogu w celu przełamania barier. W rozmowach wyrażano troskę o Kościół, jak i o siebie nawzajem, ale również o swoich kapłanów i o nowe powołania.
  3. Zrozumienie– poprzez wymianę tak wielu różnych  doświadczeń uczestnicy spotkań mogli przekonać się o otwartości na zrozumienie drugiego człowieka, a za tym przyjęcia go z całą jego historią, nikogo nie poniżając, nie potępiając i nie skreślając; młodzi sami mówili, że zostali „przyjęci” lub „potrafili kogoś przyjąć”. W przestrzeni zrozumienia młodzi zwracali uwagę na wielką potrzebę kierowników duchowych, którzy będą im towarzyszyć w  drodze rozwoju duchowego i rozeznawania powołania. Jako problem do rozwiązania wykazano niedostępność kapłanów lub ich niechęć do prowadzenia indywidualnego kierownictwa.

W młodych ludziach przyjeżdżających na spotkania synodalne stworzyła się nie tylko wielka chęć do rozmowy, ale także wzajemnego dzielenia się swoją wiarą czy aktywnego udziału w życiu wspólnot parafialnych. Nie zabrakło tematów trudnych czy problemów z życia Kościoła, ale także szukania zrozumienia i odpowiedzi. To, co najbardziej „pomagało” młodym, to stworzenie odpowiedniego miejsca spotkań oraz atmosfery otwartości i życzliwości.

Spotkania w małych grupach prowadziło grono młodych ludzi, którzy w ramach diecezjalnej „Szkoły Animatora” przygotowują się do posługi animatorów w swoich parafiach.

[Źródło: https://synod.org.pl/diecezja-gliwicka/]

1.1        Nie byli, ale ciągle są!

Synodalna dyskusja dotyczyła również spraw młodzieży. Przede wszystkim wskazano, że młodzież to nie problem, ale wyzwanie. Nawet jeśli wydaje się, że młodzi ludzie są „poza” Kościołem, to i tak w nich samych są preewangelizacyjne „ziarna”, które należy wydobywać, delikatnie oczyszczać i wspierać, aby wydały owoce. Jednym z takich „ziaren” jest ideowość. Innym – sumienie czy potrzeba towarzyszenia. Te „ziarna” czy „zaczyn”, często „wybierzmowane”, przyniosą swoje duchowe owoce w klimacie zainteresowania, otwartości i życzliwości. Nie wolno gasić oddolnych inicjatyw młodzieży! Można zauważyć, że młody człowiek potrafi z siebie „wycisnąć” naprawdę dużo, aby osiągnąć cel. Realizacja tego celu, okupiona wielkim wysiłkiem, nie zawsze jednak sprzyja osobowemu dojrzewaniu, dla którego kręgosłup moralno-religijny jest fundamentalny. Tylko dobra myśl wraz z trudem (ascezą) prowadzi do cnoty!

[Źródło: https://synod.org.pl/diecezja-legnicka/]

 

1.1        Tematyka spotkań zakończona sformułowaniem wniosków

1.1.1        Palący problem młodzieży

Kościół, by nie tracić młodego pokolenia, powinien wsłuchiwać się w głos młodzieży. Aby móc kształtować to pokolenie, trzeba najpierw je usłyszeć, dowiedzieć się, jakie mają problemy, czym żyją; tym bardziej, że nie mają oni dzisiaj religijnej formacji w rodzinach. Szczególne zadanie spoczywa tu, według grup synodalnych, na rodzicach, kapłanach i katechetach. Wydaje się, że postawa wsłuchiwania się, autentyzmu i szacunku są niezbędne do nawiązywania relacji z młodym pokoleniem.

[Źródło: https://synod.org.pl/diecezja-lomzynska/]

Spotkania i panele dyskusyjne zorganizowane w na terenie Diecezji Łowickiej dotyczące Synodu o synodalności skupiły się wokół kilku tematów. Całość dyskusji oparła się głównie na ocenie sytuacji, w której znajduje się obecnie Kościół, ukazaniu pozytywnych i negatywnych cech Kościoła, a także wyciągnięcie wniosków. Zaproponowano pewne drogi, którymi według podejmujących dyskusję, Kościół powinien iść.

Obrady na terenie Diecezji Łowickiej skupiły się na kilku tematach:

1.1        Powołanie – Boży głos wołający człowieka, młodzi w Kościele

Obradujący zwrócili uwagę na zdecydowanie zmniejszającą się liczbę młodych ludzi włączających się w życie wspólnoty Kościoła. Propozycje współczesności wydaje się, że zbyt mocno wciągają młodych ludzi, którzy często nawet nie zauważają potrzeby pogłębienia swojej duchowości. Należy, zatem szukać sposobów na dotarcie do młodych ludzi. Przekazywać im prawdę o Jezusie Chrystusie używając języka dla nich zrozumiałego, nie zubażając prawdy, którą niesie Ewangelia. Zaproponowano, by Kościół chciał wracać do swoich korzeni, czerpiąc z pierwszych chrześcijan, postaw Świętych, czyli przede wszystkim głosić Słowo Boże i udzielać sakramentów.

Młodzi ludzie odnajdują się przede wszystkim w małych wspólnotach przyparafialnych, ponieważ najczęściej tam otrzymują wsparcie i mogą w sposób konkretny poczuć się odpowiedzialni za wspólnotę. Należy, zatem właśnie w małych grupach formować młodzież tak, by ukazać im jak są potrzebni.

Powołanie jest odkryciem woli Bożej w życiu człowieka. Dokonuje się przede wszystkim na modlitwie, dlatego tak ważne jest, aby dać młodym ludziom przestrzeń do modlitwy wspólnotowej i indywidualnej. Należy ukazać Pana Boga, który zawsze troszczy się o człowieka i w każdym powołaniu towarzyszy. Strach młodych ludzi przed podjęciem decyzji o kapłaństwie czy zakonie jest przede wszystkim brakiem zaufania Bogu.

[Źródło: https://synod.org.pl/diecezja-lowicka/]

1.1        Temat dodatkowy: troska duszpasterska o młodzież

  1. Pozytywne efekty przynosi duchowe towarzyszenie młodym w przygotowaniach do sakramentów i ich przeżywaniu, unikając ograniczania posługi do odpytywania i kontroli. Ważna jest też dla nas kontynuacja ewangelizacji i formacji po bierzmowaniu celem pełniejszego włączenia w życie Kościoła i wspólnoty parafialnej.
  2. Młodzież ma szczególne miejsce w sercu wspólnoty Kościoła, który wsłuchując się w ich głos towarzyszy młodym na drogach życia, aby przygotować ich zarówno do dorosłości, jak i do dojrzałości chrześcijańskiej.
  3. Organizowane w naszej Archidiecezji spotkania duszpasterskie dla młodych, m.in. Archidiecezjalne Dni Młodych, spotkania formacyjne w parafiach, czuwania modlitewne i pielgrzymki, są świadectwem trwania Kościoła z młodymi i dla młodych.
  4. Młodzieży jest potrzebne doświadczanie wiary i żywej parafii, aby mogli na co dzień pogłębiać zjednoczenie z Bogiem i uczestniczyć w życiu wspólnoty chrześcijańskiej.
  5. Młodzież włączona w życie wspólnoty chrześcijańskiej, m.in. w czasie uroczystości odpustowych, rekolekcji, liturgii, festynów i prowadząca wolontariat dla chorych oraz ubogich, jest świadectwem ewangelizacyjnym dla innych młodych. Korzystne byłoby organizowanie tego typu spotkań nie tylko w parafii, ale w ramach dekanatu.
  6. Młodzież chce być wysłuchana w parafii i szkole, a towarzysze na drodze wiary, rodzice, duchowni, osoby życia konsekrowanego i liderzy świeccy, powinni mieć dla nich czas, aby mieli doświadczenie zrozumienia i przyjęcia przez Kościół.
  7. Rodzina katolicka, oparta na małżeństwie mężczyzny i kobiety, swoim przykładem i we współpracy z parafią oraz katechetami w szkole, istotnie pomaga w kształtowaniu żywej wiary u młodzieży.
  8. Młodzież powinna być angażowana w dzieło ewangelizacji Kościoła, aby młodzi młodym owocnie głosili Ewangelię i mogli docierać na peryferia społeczne. Może to mieć miejsce, np. w ramach przygotowania do bierzmowania i podczas rekolekcji, również poprzez dzielenie się świadectwem lub prowadzenie modlitwy, a także w ramach małych grup duszpasterskich.

[Źródło: https://synod.org.pl/archidiecezja-szczecinsko-kamienska/]

 

1.1        Wyniki analiz ankiet w kluczu głównych tematów synodu

1.1.1        Młodzi

Ważnym elementem ankiet jest głos ludzi młodych. Niestety ankiety indywidualne wypełniło jedynie 5%  osób młodych w wieku od 20 do 29 lat. Z odpowiedzi wynika, że osoby młode potrzebują obecnie innego sposobu traktowania i nauczania wiary, niż młodzi w minionych dziesięcioleciach. Współczesnych młodych nudzi nauczanie klasyczne, ich uwaga jest skupiona na mediach społecznościowych i chłoną obecny tam przekaz światopoglądowy. Świat wirtualny jest dla nich atrakcyjniejszy i ciekawszy niż klasyczne formy przekazu treści. Z odpowiedzi wynika także, że młodzi poszukują i potrzebują ideowego fundamentu, tła, bazy dzięki którym będą mogli interpretować sytuacje jakie przytrafiają im się w życiu. Jednak słabość klasycznych form nauczania wiary i moralności sprawia, że ich światopogląd nie kształtuje się na podstawie treści wiary, ale na mocy konkurencyjnych, sprzecznych z nauczaniem Kościoła i atrakcyjniejszych w formie, przekazów. To, czego młodzi doświadczają i co chłoną przez Internet, media społecznościowe i świat cyfrowy jest łatwe, szybkie, ciekawe w formie i nie stawiające zakazów, stąd wiara, moralność i doktryna Kościoła jawią się jako treści wymagające wysiłku i trudu. Młodzi żyją także medialnymi stereotypami (widać to w treściach ankiet), które bezkrytycznie akceptują – wierzący to ktoś gorszy, nie pasujący do świata, staroświecki, nieatrakcyjny. Ten rodzaj medialnej opinii onieśmiela młodych i zraża do wiary, nie chcą być bowiem poza grupą atrakcyjnych, kreowanych na nowoczesnych i zabawnych, rówieśników. Z ankiet wynika, że młodzi potrzebują motywacji życia wiarą, wzbudzenia w nich odwagi do dawania świadectwa wiary.

W ankietach głównie ludzie młodzi (do 23 roku życia) podkreślali, że wykluczone z Kościoła są osoby LGBTQ+ oraz osoby popierające aborcję. Nie rozumieją sprzeciwu Kościoła wobec praktyk homoseksualnych i wyborów kobiet dotyczących usuwania ciąży. W opiniach ankietowych młodych ludzi widać wyraźnie wpływ kultury masowej na ich postrzeganie świata, przeszkadza im rasizm, są przesiąknięci hasłami tolerancji rozumianej jako swobodna akceptacja inności, a realizację misji utrudnia brak tolerancji dla poglądów innych. Uważają, że istnieje w Kościele rasizm płciowy – rządzi ksiądz mężczyzna i nie dopuszcza innych do głosu (obowiązuje zasada, że jeśli ktoś uważa inaczej niż ksiądz to jest w błędzie).

W wielu miejscach wszystkich ankiet pojawił się problem młodych ludzi, a dokładnie ich nieobecności w Kościele. Wiele osób zaznacza, że jest to jeden z głównych problemów współczesnego Kościoła: mało młodych udziela się w Kościele i mało chodzi w ogóle do Kościoła. Także w ankietach wzięło udział stosunkowo mało osób młodych. Problem młodych to jednak nie tylko problem tego pokolenia, ale problem religijnego wychowania bądź jego braku w rodzinie. Ostatecznie to rodzina powinna pełnić rolę nauczania i przekazywania wiary, bo tam, w pierwszych etapach swojego życia, młody człowiek wychowuje się do wiary. Jednak współcześni rodzice nie radzą sobie z tym zadaniem. Z jednej strony obciąża ich praca, czują się zmęczeni, nie mają czasu dla swoich dzieci, z drugiej trudno im konkurować z mediami społecznościowymi, wpływem kultury, zmianami światopoglądowymi jakie dokonują się w cywilizacji. Nie bez znaczenia jest fakt, że wielu rodziców porzuciło praktykowanie wiary i w tej sferze nie są żadnymi autorytetami dla swoich dzieci.

[Źródło: https://synod.org.pl/diecezja-warszawsko-praska/]

 

 

Lista tematów synodalnych

Towarzysze podróży

W Kościele i w społeczeństwie jesteśmy na tej samej drodze, ramię w ramię.

Kiedy mówimy „nasz Kościół”, to kogo mamy na myśli? Kto w naszym Kościele „podąża razem”? Kto oczekuje, aby bardziej ku niemu wyjść i zaprosić go do wspólnej drogi wiary? Jakie osoby lub grupy są zaniedbane i nie objęte troską o to, by iść razem drogą wiary i stanowić jedną wspólnotę Kościoła?

Zestawienie odpowiedzi na te pytania zawarte w syntezach diecezjalnych.

Czytaj więcej »

Słuchanie

Słuchanie jest pierwszym krokiem, ale wymaga otwartego umysłu i serca, bez uprzedzeń.

Czy umiemy słuchać siebie nawzajem w naszym Kościele? Czyj głos jest pomijany lub za mało słyszany? Z jakiego powodu? Czy potrafimy określić uprzedzenia i stereotypy, które utrudniają nam słuchanie innych? Czy z otwartym umysłem i sercem umiemy wsłuchiwać się w poglądy inne niż nasze; także osób spoza wspólnoty Kościoła?

Czytaj więcej »

Zabieranie głosu

Wszyscy są zaproszeni do mówienia z odwagą i zaufaniem, to znaczy łącząc wolność, prawdę i miłość.

Czy w Kościele nasz/mój głos ma znaczenie i czy znajdujemy przestrzeń do wypowiedzi i bycia wysłuchanym? Czy czujemy, że przemawiający w naszym imieniu faktycznie reprezentują także nas? Jaki mamy na to realny wpływ?

Czytaj więcej »

Celebrowanie

„Wspólna droga” jest możliwa tylko wtedy, gdy opiera się na wspólnotowym słuchaniu Słowa Bożego i sprawowaniu Eucharystii.

Czy liturgiczne celebracje i doświadczenie wspólnotowej modlitwy w naszym Kościele mają realny wpływ na moją/naszą praktykę codziennego życia: decyzje, wybory, inspiracje? Czy czujemy się zaproszeni do czynnego (praktycznego) zaangażowania w liturgię, czy też pozostawia nam się rolę „widza”? Czy sami pielęgnujemy w sobie pragnienie zaangażowania? Czy przeżywanie liturgii umacnia i motywuje mnie/nas do podjęcia misji ewangelizacji?

Czytaj więcej »

Współodpowiedzialni w naszej wspólnej misji

Synodalność służy misji Kościoła, do udziału w której powołani są wszyscy jego członkowie.

Czy mamy świadomość, że jako ochrzczeni wszyscy jesteśmy powołani do misji ewangelizowania? Co nas hamuje w podejmowaniu tej misji i wspieraniu w niej innych: w nas samych, w środowisku życia, we współczesnej kulturze?

Czytaj więcej »

Dialog w Kościele i społeczeństwie

Dialog wymaga wytrwałości i cierpliwości, ale umożliwia także wzajemne zrozumienie.

W jaki sposób w naszym Kościele rozwiązywane są konflikty i trudności wynikające z różnicy poglądów, dążeń, oczekiwań? Czy dialog jest naszym sposobem wychodzenia z tych problemów? Jak w tym kontekście wygląda współpraca różnych instytucji, organizacji i ruchów kościelnych? Czy umiemy uczyć się form dialogu od instytucji niekościelnych? Czy dialog jest również przestrzenią naszego spotkania z wyznawcami innych religii i zniewierzącymi?

Czytaj więcej »

Ekumenizm

Dialog między chrześcijanami różnych wyznań, zjednoczonymi przez jeden chrzest,
zajmuje szczególne miejsce na drodze synodalnej.

Jakie relacje ma nasza wspólnota kościelna z członkami innych tradycji chrześcijańskich i wyznań? Co nas łączy i jak razem podążamy? Jakie owoce przyniosło nam wspólne podążanie? Jakie są trudności? Jak możemy zrobić następny krok we wspólnym podążaniu naprzód?

Czytaj więcej »

Władza i uczestnictwo

Kościół synodalny jest Kościołem uczestniczącym i współodpowiedzialnym.

Kto w naszym Kościele podejmuje decyzje i czego one dotyczą? Czy jest to wyłącznie forma indywidualnego przewodniczenia czy jest też w tym wymiar wspólnotowy? Czy istnieje współpraca zespołowa i czy w tym kontekście promowane jest zaangażowanie świeckich, np. w radach duszpasterskich i ekonomicznych, w kierowaniu wspólnotami? Czy jesteśmy gotowi podjąć się współodpowiedzialności za podejmowane decyzje i działania?

Czytaj więcej »

Rozeznawanie i podejmowanie decyzji

Na drodze synodalnej podejmujemy decyzje poprzez rozeznawanie tego, co Duch Święty mówi przez całą naszą wspólnotę.

Jak rozumiemy to, że Kościół jest hierarchiczny a nie demokratyczny? Czy w tak zorganizowanym Kościele widzimy miejsce dla wspólnego rozeznawania i podejmowania decyzji całego ludu Bożego wraz z pasterzami? Jak możemy wzrastać we wspólnotowym rozeznawaniu duchowym?

Czytaj więcej »

Formowanie się do synodalności

Synodalność pociąga za sobą otwartość na zmiany, formację i ciągłe uczenie się.

Jak formowane są osoby, zwłaszcza te, które pełnią odpowiedzialne funkcje we wspólnocie chrześcijańskiej, aby były bardziej zdolne do słuchania i dialogu, rozeznawania? Czy mamy świadomość odpowiedzialności za własną nieustanną formację do odpowiedzialności i misji ewangelizacyjnej w Kościele?

Czytaj więcej »

Peryferia

W wielu syntezach problem osób pozostających na marginesie Kościoła przewijał się w kontekście podstawowych pytań synodalnych. Jednak w niektórych opracowaniach peryferiom poświęcone zostały osobne sekcje – prezentujemy je w tym miejscu.

Czytaj więcej »

Młodzież której nie ma

Palący brak młodzieży w Kościele zauważono w prawie każdej syntezie diecezjalnej. Najczęściej poruszano tą kwestię w kontekście pytań synodalnych. Czasami poświęcano młodzieży osobne sekcje – prezentujemy je w tym miejscu.

Czytaj więcej »