Wstęp

Katolicka Konferencja Biskupów Malezji-Singapuru-Brunei (CBCMSB) składa się z trzech krajów w ramach jednej konferencji, co wyróżnia ją spośród większości innych konferencji na świecie. Singapur to jeden stan i jedna archidiecezja; Brunei to wikariat apostolski; a Malezja składa się z dziewięciu diecezji: trzy na Półwyspie Malajskim (Archidiecezja Kuala Lumpur, Diecezja Penang, Diecezja Malacca Johore), oraz sześć na Borneo, z których trzy znajdują się w stanie Sarawak (Archidiecezja Kuching, Diecezja Miri i Diecezja Sibu), oraz trzy w stanie Sabah (Archidiecezja Kota Kinabalu, Diecezja Keningau i Diecezja Sandakan).

 

Proces

CBCMSB omówiła korespondencję i instrukcje otrzymane z Watykanu, Rzymu, w sprawie Synodu na swojej konferencji w sierpniu 2021 roku. Każda diecezja rozpoczęła następnie Synod o synodalności około 17 października 2021 r., w tydzień po jego rozpoczęciu przez papieża Franciszka w Rzymie. Konferencja uznała, że najlepiej będzie, jeśli każda diecezja z własnej inicjatywy zrozumie dokumenty synodalne, opracuje pytania i zdecyduje, jak je przedstawić. We wszystkich diecezjach powołano małe zespoły, a miejscowy biskup wyznaczył osobę odpowiedzialną za kontakty z synodem. Koordynacja na poziomie krajowym i Konferencji została rozpoczęta pod koniec października. (8) księży,

(1) siostra, (1) kobieta świecka i (2) świeccy zostali wyznaczeni jako osoby kontaktowe synodu diecezjalnego. Sekretarz wykonawczy CBCMSB – osoba świecka – został mianowany ogólnym koordynatorem.

 

Sekretariat CBCMSB stworzył specjalną stronę na swojej stronie internetowej, aby promować koordynację, wymianę wiadomości i dzielenie się zasobami z Rzymu i diecezji lokalnych. Zgromadzenie przedsynodalne w Malezji odbyło się z powodzeniem 11 lipca, w Singapurze w dniach 10-11 czerwca, a w Brunei 19 kwietnia 2022 r.

 

Podstawą konsultacji we wszystkich diecezjach był kwestionariusz oparty na 10-punktowych jądrach tematycznych z Vademecum. Pytania były zróżnicowane i zastosowano różne sposoby ich zadawania, w tym ankiety bezpośrednie i internetowe oraz fizyczne spotkania z przedstawicielami parafii.

 

Poniżej zamieszczono syntetyczny raport z Malezji, Singapuru i Brunei:

✓ granice geograficzne – miasta do wnętrz wiejskich bez odpowiedniej infrastruktury lub dostępu do Internetu;

✓ peryferii egzystencjalnych – młodzież, kobiety, dzieci, Orang Asal i Asli, osoby niepełnosprawne, LGBT, ubodzy mieszkańcy wsi i inni;

✓ różne grupy językowe i kulturowe – z różnymi sposobami postrzegania świata, kościoła i wyrażania potrzeb;

✓ różne powołania i posługi – samotni, żonaci lub w separacji, duchowni, zakonnicy, świeccy w różnych posługach.

 

 

SYNTEZA SPRAWOZDAŃ SYNODALNYCH MALEZJA

 

Podjęty proces

Odbyły się spotkania informacyjne, szkolenia dla moderatorów i regularne spotkania. Większość z nich miała charakter wirtualny ze względu na ograniczenia związane z pandemią. Katechiści i liderzy modlitwy zostali przeszkoleni, aby ułatwić konsultacje w wiejskich parafiach i wspólnotach.

■ W archidiecezji Kuching w procesie uczestniczyło 4 787 parafian, większość (62%) pochodziła z terenów wiejskich.

Większość (62%) pochodziła z parafii wiejskich, a 38% z miejskich.

■ W diecezji Miri otrzymano 2.450 odpowiedzi od 8,2 % wszystkich uczestników Mszy św.

W diecezji Sibu, zakres osób konsultowanych w procesie synodalnym w różnych parafiach wynosił od 1,8% do 80% parafian, którzy regularnie uczestniczyli we Mszy św. w czasie pandemii Covid-19.

mszy podczas pandemii Covid-19. Konkretne liczby nie mogły być podane.

■ Archidiecezja Kota Kinabalu wybrała 4 zestawy pytań. Z 19 parafii, tylko 16 przesłało swoje odpowiedzi. Z tego 7 to parafie miejskie, 6 podmiejskie i 3 wiejskie. Szacowana liczba uczestników to łącznie ponad 12.000 osób – składających się z dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 7 do 12 lat.

Diecezja Keningau podzieliła kwestionariusz na cztery kategorie według wieku.

W badaniu wzięło udział około 16.342 uczestników, w tym 3.026 parafian w wieku poniżej 14 lat, młodzież w wieku od 15 do 45 lat (5.781), ogół parafian (5.405) i seniorzy w wieku 60 lat i więcej (2.130). W proces synodalny włączone zostały także grupy migrantów.

 

■ W diecezji Sandakan otrzymano około 1.700 odpowiedzi.

W archidiecezji Kuala Lumpur zespół synodalny przeprowadził spotkania informacyjne dla parafii, grup, kongregacji i duchowieństwa. Otrzymano ponad 22 000 zgłoszeń.

■ W diecezji Penang otrzymano ok. 2 tys. odpowiedzi indywidualnych i 50 odpowiedzi grupowych. W sumie 24 parafie przesłały odpowiedzi online.

W diecezji Malacca Johore wszystkie parafie wzięły udział w konsultacjach. Ponad

5.000 osób odpowiedziało na ankietę przeprowadzoną za pomocą kwestionariuszy drukowanych i internetowych.

 

Doświadczenie

Proces konsultacji dał uczestnikom, zwłaszcza tym, których głos jest rzadko słyszany, możliwość wyrażenia myśli i opinii na tematy związane z Kościołem oraz pomógł zwiększyć świadomość i zrozumienie synodalności. Przybliżył on także parafianom z różnych środowisk, a władzom kościelnym pozwolił poznać ich żale, radości, nadzieje i cierpienia (por. GS#1). Ze względu na ograniczenia związane z pandemią w dużym stopniu polegano na konsultacjach wirtualnych.

Było to jednak ograniczenie dla osób nieobeznanych z technologią cyfrową oraz mieszkających na terenach wiejskich o ograniczonym dostępie do Internetu.

Niektórzy uczestnicy nadal wahali się, bojąc się, że zostaną osądzeni lub potraktowani inaczej za wyrażenie swojej opinii. Opinie były zróżnicowane ze względu na rasę, kulturę, język i poziom wiary respondentów. Niektóre negatywne komentarze i obojętny odbiór mogły wynikać z braku wiedzy i zrozumienia synodu, procesu synodalnego, funkcji parafii, diecezji i szerszego Kościoła. Pewien sceptycyzm został wyrażony w stosunku do całego procesu synodalnego z respondentami wyrażającymi wątpliwości, że ich poglądy zostaną potraktowane poważnie przez kościół, ponieważ wydawało się, że nie ma szacunku dla ustaleń z poprzednich zgromadzeń. Inni czuli się winni lub nielojalni, gdyby poruszyli kwestie dotyczące kościoła lub duchowieństwa.

Proces konsultacji podniósł jednak pewien poziom świadomości, że kościół nie jest wyłączną odpowiedzialnością kilku lub uprzywilejowanych osób, ale wszystkich. Informacja zwrotna i świadomość, że w różnorodności jest jedność, pozwala Kościołowi lokalnemu kontynuować Bożą misję i służyć swoim wiernym poprzez bardziej innowacyjne podejście. Wydaje się, że niektórzy księża i świeccy liderzy wpadli w sidła faworyzowania i politykowania w swoim zapale tworzenia parafii i duszpasterstwa. Nieczyste motywy, strach przed odrzuceniem i niebezpieczeństwo populizmu to niektóre ze zidentyfikowanych zagrożeń, oprócz tendencji świeckich liderów do łatwiejszej pracy pod władzą kleru, niż między sobą.

 

Informacje zwrotne

Pomimo negatywnych odpowiedzi, respondenci mają nadzieję, że Kościół będzie się rozwijał jako zjednoczona, kochająca i prawdziwie chrześcijańska wspólnota, w której parafie tętnią życiem, są radosne, wspierają konsultacje i uznają znaczenie BEC w promowaniu ducha synodalności. Informacje zwrotne mieszczą się zasadniczo w siedmiu obszarach problemowych:

1) Relacje z duchowieństwem: Podczas gdy dostrzega się pozytywne doświadczenia z księżmi pod względem ich oddania, modlitwy, życzliwości, inspiracji i cech przywódczych, pojawiły się również uwagi krytyczne związane z kwestiami autorytetu, klerykalizmu, arbitralnego podejmowania decyzji oraz faworyzowania bogatych i wpływowych. Istnieje pragnienie rodzinnych relacji z duchowieństwem oraz tego, aby homilie inspirowały, a nie karciły i pouczały parafian; oraz aby liderzy byli bardziej otwarci i nieosądzający wobec różnorodności, tj. ekspresji płci i indywidualizmu.

2) Opieka duchowa: W konsekwencji pandemii pojawiło się nowe poczucie docenienia Mszy Świętej i odnowienie wiary. Niektórzy czuli, że w czasie pandemii brakowało opieki duchowej i troski, a można było zrobić więcej.  Istnieje również

 

rosnące obawy, że brak księży może zagrozić dostępowi do sakramentów. Dostępu do Komunii Świętej odmawia się osobom rozwiedzionym i powtórnie poślubionym, a oni wyrazili ból z powodu tego wykluczenia. Niektórzy wyrazili pogląd, że Kościół powinien być bardziej elastyczny, ale inni uważają, że ta praktyka powinna być utrzymana.

3) Wiara i formacja: Wielu dostrzega, że formacja wiary jest ogólnie słaba. Jest to wspólna troska w regionach Sabah i Sarawak. Wielu chciałoby widzieć więcej elastyczności, jeśli chodzi o uczęszczanie na lekcje religii. Niektórzy uważają, że proces stawania się katolikiem powinien być uproszczony, podczas gdy inni chcieliby widzieć więcej wsparcia i duchowej podróży z tymi, którzy uczestniczą w programie Rytuału Chrześcijańskiego Wtajemniczenia Dorosłych (RCIA). Istnieje również przekonanie, że rodzice powinni być szkoleni, aby być pierwszymi katechistami dla swoich dzieci. W ostatnich latach brakuje również seminariów i konferencji, które pomogłyby w rozwiązywaniu aktualnych problemów, takich jak seks przedmałżeński, rozpad małżeństwa oraz problemy lesbijek, gejów, biseksualistów, osób transgenderowych i queer (LGBTQ) – z miłosierdziem i współczuciem Jezusa. Zagrożenie islamizacją i nawracaniem młodzieży i nieletnich pozostaje bardzo realnym problemem.

4) Pomoc dla osób zepchniętych na margines: Duszpasterstwo i wyjście do nowicjuszy, osób starszych i żyjących w odległych miejscach są często zaniedbywane. W centrum uwagi znajdują się ośrodki misyjne i pomoc dla tych, którzy znajdują się na peryferiach, zwłaszcza dla osób zranionych, maltretowanych, rozwiedzionych, żyjących w ponownych związkach małżeńskich, samotnych rodziców, osób LGBTQ, ubogich, owdowiałych, sierot, niepełnosprawnych i migrantów. Wskaźnik ubóstwa w Malezji wzrósł w 2020 roku jako bezpośrednia konsekwencja pandemii Covid-19.

a) Podczas wspólnej podróży usłyszeliśmy głosy “kobiet z piętnem” – rozwódek, osób w separacji lub ponownie samotnych, opowieści o tym, że są traktowane jak wyrzutki. Plotki i skandaliczne oskarżenia naznaczyły je piętnem na całe życie, a one same odmówiły powrotu do kościoła z powodu wstydu i zranienia. Dyskryminacja ze względu na płeć ma miejsce w parafiach, kiedy kobiety nie są zapraszane do bycia nadzwyczajnymi szafarzami komunii lub nie powierza się im funkcji kierowniczych.

b) Orang Asal i Orang Asli aktywnie uczestniczyli w procesie synodalnym, odważnie zgłaszając problemy przedstawicielom synodu. Podnieśli swoją trudną sytuację pozbawienia podstawowych praw do edukacji i możliwości. Kościół może współpracować z organizacjami pozarządowymi i innymi organami religijnymi w celu zabezpieczenia dobrobytu i potrzeb osób z marginesu społecznego.

c) Ludzie starsi czują się opuszczeni, zaniedbani i zapomniani przez swoje dzieci, rodzinę, a nawet kościół. Chcą, by Kościół poznał ich ból samotności i ich zmagania z problemami zdrowotnymi. Tęsknią za towarzystwem swoich BEC-ów i przyjaciół. Chcą, by Kościół pamiętał o nich, bo kiedyś byli aktywni i mieli swój wkład jako liderzy.

d) Pandemia obnażyła istniejące nierówności społeczne i skoczyła liczba “nowych ubogich”. Ubodzy w tym kontekście obejmują gospodarstwa domowe z jednym rodzicem, ubogich z terenów miejskich i wiejskich, migrantów i uchodźców – wszystkich tych, którzy nie mają równego dostępu do zatrudnienia, edukacji, opieki zdrowotnej, a nawet do zasobów cyfrowych, które mogą być wykorzystane dla bardziej holistycznego rozwoju.

e) Podczas gdy należy pochwalić integrację migrantów ze wspólnotami lokalnymi i strukturami parafialnymi, stale rosnąca liczba migrantów bez dokumentów, uchodźców i ofiar handlu ludźmi wymaga od Kościoła pogłębienia opieki duszpasterskiej, pomocy humanitarnej i duchowej wobec nich.

5) Young People Matter: Młodzi ludzie w ogóle czuli się wykorzystywani jako siła robocza i nie słuchani przez Kościół. Oczekują oni większej inkluzywności, oddania im głosu i dopuszczenia do udziału w podejmowaniu decyzji. Wielu konsultantów martwiło się o przyciągnięcie i utrzymanie młodych ludzi; sugerowali, że formacja młodych musi być priorytetem, aby zapobiec ich utracie na rzecz innych wpływów.

 

formacja młodych musi być priorytetem, aby zapobiec ich utracie na rzecz innych wpływów. Sugerowali, aby włączyć nauki kościelne dotyczące relacji międzyreligijnych i popierać rozwój wspólnotowy dla młodych ludzi znajdujących się w niekorzystnej sytuacji poprzez współpracę z innymi instytucjami.

6) Inicjatywy ekumeniczne i międzywyznaniowe: W diecezjach nie przeprowadzono wielu konsultacji ekumenicznych lub międzywyznaniowych. Nieliczne rozmowy podkreśliły potrzebę znalezienia wspólnej płaszczyzny poprzez możliwości inicjowania dyskursu międzyreligijnego, promowania zrozumienia wiary drugiej strony, jak również uczenia się wzajemnych praktyk. Jest to ważne dla wzmocnienia jedności i harmonii narodowej, a także dla przeciwstawienia się ekstremizmowi religijnemu, który w ostatnich dziesięcioleciach był wykorzystywany jako narzędzie do celów politycznych. Oferuje również wspólną płaszczyznę do walki z korupcją i odrzucenia politycznej propagandy, która nie buduje zaufania między narodami. Forsowanie islamizacji i polityki ograniczającej wolność religijną odcisnęło piętno na społeczności chrześcijańskiej i wszystkich mniejszościach.

7) Przywództwo, upełnomocnienie i współpraca: Należy zająć się faworyzowaniem w przywództwie i walką o władzę wśród świeckich. Przywództwo w ogóle zostało wskazane jako potencjalna przyczyna upadku malezyjskiego Kościoła, jeśli nie jest traktowane poważnie. Liderzy muszą mieć formację, aby być raczej typem pastoralnego sługi niż “szefa”. Powinna istnieć przejrzystość i odpowiedzialność we wszystkich sprawach finansowych parafii, pozwalająca na dzielenie się zasobami parafii w ramach diecezji. Istnieje również uznanie potrzeby współpracy z innymi wyznaniami w celu promowania jedności narodowej.

 

Obecna rzeczywistość

Z otrzymanych odpowiedzi i opinii wynika, że synodalność wydaje się obracać wokół relacji wewnątrz kościoła. Kościół jest postrzegany jako pozbawiony współczucia, sztywny i nieczuły na potrzeby i sytuacje parafian. Kościół powinien przyjąć miłosierne podejście, szczególnie w stosunku do osób rozwiedzionych, LGBTQ, samotnych matek, osób z marginesu społecznego. Zgromadzenie chce być częścią procesu podejmowania decyzji w kościele i chce, aby władze kościelne dzieliły się informacjami i słuchały ich opinii, zanim plany zostaną sfinalizowane i wdrożone.

Kościół wydaje się być bardzo zamknięty w sobie i nie koncentruje się na misji. Biorąc pod uwagę różne wyzwania i niepewność, niektórzy duchowni i liderzy promują silne podejście ortodoksyjne. Silne wsparcie duchowe i emocjonalne ze strony starszych i rówieśników jest bardzo potrzebne, aby pomóc młodym i wrażliwym osobom w uodpornieniu się na pokusy konwersji międzywyznaniowej lub odejścia od nauk kościelnych. Inkulturacja powinna być praktykowana przy każdej okazji, aby zainicjować wzajemne wzbogacenie pomiędzy chrześcijaństwem a lokalnymi ludami i kulturami. Inicjatywy międzywyznaniowe i ekumeniczne dotyczące wspólnych problemów mogą być szeroko promowane.

 

Wzrost synodalności

1) Komunia – Przywódcy kościelni i wspólnota mogą podtrzymywać tego ducha synodalności poprzez przyjęcie i popieranie przestrzeni i otwartości na uczestnictwo. Należy prowadzić regularne konsultacje z ludem Bożym, aby stworzyć wzajemne zaufanie, szacunek i miłość. Kościół powinien zapewnić parafianom możliwość wyrażenia swoich obaw oraz poszukiwania emocjonalnego i duchowego przewodnictwa w bezpiecznym, pełnym zaufania i empatii środowisku, ponieważ jest to kluczowe dla ducha synodalności.

2) Uczestnictwo – Różnice kulturowe mogą zostać zaadresowane przez większą ilość działań, które pokazują jedność w różnorodności. Liderzy powinni być neutralni wobec wszystkich stron, bez względu na rasę, kolor skóry czy płeć, a zwłaszcza status finansowy i wpływy publiczne. Wkład młodych ludzi powinien być uznany. Należy unikać różnic między kościołami miejskimi i wiejskimi w rozwoju duchowym i infrastrukturze. Może to również dotyczyć widocznego dzielenia się zasobami.

 

3) Misja – Kościół i społeczności lokalne mogą twórczo współpracować ze sobą, odmładzając swój cel misyjny i zaszczepiając programy pogłębiania wiary skoncentrowane na Chrystusie. Oznacza to, że Kościół może dotrzeć do ludzi na obszarach wiejskich, zapewnić im możliwości utrzymania się i umożliwić im wyrażanie swoich opinii. Oznacza to również, że organizacje świeckie powinny być bardziej zaangażowane i wrażliwe na udzielanie pomocy (finansowej, sprzętowej, ludzkiej, itp.) tym, którzy jej potrzebują.

 

Obraz kulturowy

Wyjątkowe i integracyjne cechy lokalnej kultury “longhouse”, duch “gotong- royong”, kultura dialogu i współpracy, mogą z pewnością być promowane podczas podróży synodalnej, pomimo wrogości społecznej spowodowanej polityką lub polityką rządu ograniczającą wolność religijną.

 

Wniosek

Starania o utrzymanie harmonii, integracji, szacunku i tolerancji religijnej wśród wieloetnicznego i wielokulturowego krajobrazu ilustrują synodalną podróż, w którą może wyruszyć Kościół, aby stać się żywym, troskliwym i postępowym. To przyciągnie więcej młodych ludzi do służby Panu i dotarcia do tych, którzy znajdują się na peryferiach.

 

 

SYNTEZA RAPORTU SYNODALNEGO ARCHIDIECEZJA SINGAPURSKA

 

Kluczowe podsumowanie

Powroty rozmów synodalnych w Singapurze rozpoczęły się od listopada 2021 r. i zamknęły 5 maja 2022 r. W sumie 16 898 katolików złożyło w tym okresie 4 140 unikalnych formularzy.

 

Podjęty proces

Podstawowe i tematyczne pytania zawarte w Vademecum zostały uproszczone i wystarczająco rozbudowane. Przeprowadzono szkolenia online, w których wzięło udział ponad 200 osób. Stworzono i uruchomiono cyfrowy formularz internetowy dla osób lub grup. Grupy, które już wcześniej miały kontakt z katolikami na obrzeżach, zostały zaangażowane do pomocy w procesie konsultacyjnym, np. Courage Singapore z problemem przyciągania osób tej samej płci oraz dialogi międzyreligijne prowadzone przez Archidiecezjalną Komisję Dialogu Międzyreligijnego.

 

Informacje zwrotne

Wielu z tych, którzy odpowiedzieli, było starszymi katolikami, szczególnie z grupy wiekowej od 51 do 65 lat, a następnie z grupy wiekowej od 36 do 50 lat.

Ogólnie rzecz biorąc, odpowiedzi zostały pogrupowane w siedem tematów. Tematem, który poruszył większość uczestników było “Życie parafialne”, następnie “Uczeń i życie chrześcijańskie”. Temat “Relacje”, ukształtowany w rodzinie, w parafii lub we wspólnocie kościelnej, miał trzecią największą liczbę uczestników, podczas gdy temat “Liturgia, modlitwa i duchowość” miał najmniejszą liczbę uczestników. Jednakże znaczenie modlitwy jako narzędzia komunikacji z Bogiem było bardzo podzielane w odniesieniu do innych tematów, takich jak “Uczniostwo i życie chrześcijańskie” oraz “Relacje”.

Większość uczestników, wyznawała, że jest blisko Kościoła. Około 25% uczestników, którzy twierdzili, że są neutralni, nie są blisko Kościoła lub nie należą do żadnej wspólnoty kościelnej, było w porównaniu z nimi mniej pozytywnych.

 

Widać było, że proces synodalny dotarł do szerokiego spektrum ludzi, także tych, którzy zostali zranieni przez Kościół. Wzywano, aby Kościół był bardziej przyjazny i przejrzysty w stosunku do ludzi, jak również aby był autentyczny w stosunku do wiernych.

Ogólnie rzecz biorąc, odpowiedzi pokazały głębokie pragnienie bycia lepszymi katolikami, by mieć silniejsze życie w wierze, lepszą relację z Bogiem i Jego ludem. Uznano, że nasza formacja wiary może być lepiej wzmocniona; podobnie jak nasze struktury kościelne i zarządzanie, aby być bardziej przyjaznym, przejrzystym i nieosądzającym kościołem.

Pojawiły się dwie bieguny: jedna strona twierdziła, że kościół jest zbyt hierarchiczny i sztywny i potrzebuje więcej elastyczności; druga natomiast chciała, aby do kościoła powróciło więcej czci i tradycji, ponieważ uważała, że zbyt wiele dostosowano do modernizmu.

Wspólnoty były wymieniane w wielu przypadkach jako dobre struktury, które mogą być wykorzystane do tworzenia i budowania znaczących relacji wśród wiernych, ponieważ wspólnoty mogą być źródłem siły w podróży wiary, gdy są odpowiednio zorganizowane.

 

Dalsze rozeznawanie odpowiedzi przez Zgromadzenie Archidiecezjalne

W oparciu o przedłożone Odpowiedzi Synodalne, około 500 katolików z 132 organizacji i parafii zostało nominowanych na delegatów na Zgromadzenie Archidiecezjalne, które odbyło się w dniach 10-11 czerwca 2022 roku. Wszyscy delegaci zostali objęci przysięgą tajemnicy i wierności, aby zapewnić poufność. Obok refleksji delegaci obradowali również nad ewentualnymi rekomendacjami do rozważenia przez Kościół. Otrzymano ponad 900 zaleceń.

 

Aktualna rzeczywistość

Wspólnota została zainspirowana do rozeznania i zalecenia w następującej kolejności:

1. Uczeń i życie chrześcijańskie

2. Formacja i edukacja

3. Liturgia, modlitwa i duchowość

4. Relacje

5. Zarządzanie i struktury

6. Życie parafialne

7. Ewangelizacja

 

Wzrost synodalności

Z początkowego powolnego podejmowania rozmów synodalnych można wyciągnąć kilka punktów nauki:

— Świadomość, że mamy wśród siebie ludzi, którzy są na marginesie i zostali pominięci w naszych konsultacjach w przeszłości.

— Kościół potrzebował czasu, aby znaleźć i zbudować zaufanie do tej grupy odbiorców, aby przekonać ich, że ich poglądy są ważne i chcemy ich wysłuchać, niezależnie od tego, jak bardzo są wymagające lub trudne.

— Choć udział w całej archidiecezji objął tylko 16 000 osób, postawa Kościoła słuchającego dała wystarczająco dużo nadziei ludziom, by wyszli podzielić się swoimi obawami i nadzieją na przyszłość tego Kościoła.

— Porównując odpowiedzi z rozmów synodalnych i wyniki ze zgromadzenia archidiecezjalnego, widać silną potrzebę, aby wiele części Kościoła lokalnego było w komunii ze sobą w misji Kościoła – w jedności celu i misji.

 

Obraz kulturowy

Chcemy zachęcać do dialogu i współpracy. Nawet jeśli temat jest trudny, jesteśmy wezwani do słuchania i odpowiadania w sposób pełen miłości, który odzwierciedla Bożą miłość. Jesteśmy zaproszeni do zastanowienia się, jak

 

możemy współpracować i budować zaufanie z większym społeczeństwem, a także z innymi wyznaniami chrześcijańskimi z powodu naszej wspólnej miłości do Jezusa.

 

Zakończenie

Kardynał-elekt William Goh ogłosił, że zostanie utworzona Archidiecezjalna Rada Duszpasterska, która przyjrzy się bliżej zaleceniom i będzie pracować nad stworzeniem planu duszpasterskiego do grudnia 2022 r.

 

 

SYNTEZA RAPORTU SYNODALNEGO WIKARIAT APOSTOLSKI BRUNEI

 

Największym wyzwaniem w procesie konsultacji było dotarcie z przesłaniem synodu do jak największej liczby osób i nakłonienie ich do wzięcia udziału w ankiecie. Proces konsultacji był skierowany w szczególności do katolików i katolików, którzy przestali być katolikami, aby dowiedzieć się, jak mogą współpracować w budowaniu Kościoła w Wikariacie i jak możemy budować siebie nawzajem. Podczas blokady pandemii COVID-19 odkryli wielu katolików (poprzez programy pomocy żywnościowej), których nie widzieli w kościele.

 

Podjęty proces

Synodalny Zespół Roboczy opracował 5 ogólnych pytań dla wszystkich oraz sześć pytań dla katolików i sześć dla katolików, którzy przestali być katolikami.

 

Doświadczenie

Było także 7 pytań typu “Tak lub Nie” dla dzieci ze szkółki niedzielnej. Zostały one również poproszone o narysowanie i pokolorowanie tego, o co ich zdaniem Jezus prosi ich, aby lepiej postępowali w swoim Kościele.

Dodatkowo przeprowadzono także osobną ankietę online wśród innych wyznań chrześcijańskich i osób innych wyznań.

Około 275 z 370 respondentów odpowiedziało na ankietę bezpośrednio online (74%). Reszta odpowiedziała poprzez fizyczne formularze lub poprzez wywiad, który został następnie wprowadzony do sieci w ich imieniu. Badanie wykazało, że ponad 73% dzieci nie było zaangażowanych w żadną formę służby kościelnej.

 

Informacje zwrotne

Odpowiedzi pokazują, że wiara ludzi wciąż kwitnie, mimo że jest to mała społeczność w kraju o większości muzułmańskiej. Katolicy doceniają także wolność chodzenia do kościoła i praktykowania swojej wiary w sposób stosunkowo swobodny. Jednak większość parafian tylko wchodzi i wychodzi na mszę i ma niewielki związek z parafią.

Istnieje szczere uznanie i wdzięczność wobec trzech proboszczów, którzy służą w trzech parafiach. Istnieje powszechne uznanie, że trzej księża słuchają i zaspokajają potrzeby wszystkich, zwłaszcza dzieci. Wikariat doświadczył wielkiego smutku i straty po odejściu Corneliusa Kardynała Sima, który był silnym pasterzem we wspólnocie.

Społeczność emigrantów czuła się bardzo dobrze przyjęta, czuła się jak w domu, czuła się bezpieczna i wspierana przez Kościół i jego społeczność i docenia wsparcie Kościoła dla osób mających mniej szczęścia, zwłaszcza podczas pandemii (bez nagłaśniania tego). Wielu z nich wyraziło opinię, że kościół katolicki w Brunei zbliżył ich (emigrantów) do Boga.

 

Obecna rzeczywistość

 

Istnieje poczucie, że wspólnota jest mniej zwarta niż wcześniej i że Kościół mógłby wprowadzić więcej programów duchowych (w językach ojczystych) dla świeckich. Formacja wiary dla dorosłych i programy studiów biblijnych są bardzo słabo subskrybowane, ponieważ wszystkie materiały są w języku angielskim. Krytykuje się kliki, a wspólnoty bahasa i chińska czują się zaniedbywane, prawdopodobnie z powodu bariery językowej. Ponadto istnieje ogólna zgoda co do tego, że należy podjąć większe wysiłki w celu przeanalizowania i przywrócenia do Kościoła katolików, którzy odeszli.

Podczas gdy ludzie czuli, że Kościół słucha głosów ludzi i bierze pod uwagę ich pomysły i sugestie, niektórzy nie zgadzają się z tym, powołując się na to, że niektórzy liderzy służą tylko swoim własnym planom, są aroganccy i prowadzą niespójne życie. Istnieje potrzeba, aby niektórzy liderzy byli bardziej bezinteresowni, pokorni i uważniej słuchali parafian. Respondenci uznają również, że słuchanie musi odbywać się w obie strony i że duchowni i świeccy muszą pracować razem jako zespół.

Respondenci uznają także swoje dary i talenty, obowiązek bycia charytatywnym i życzliwym, służenia i wspierania Kościoła i szerszej społeczności, bycia dobrym wzorem do naśladowania, bycia dobrymi rodzicami, dawania przykładu, obowiązek ewangelizowania i zachęcania swoich dzieci i rodziny, pomagania w rozeznawaniu i promowaniu powołania. Niektórzy pozostają katolikami ze względu na zobowiązania rodzinne. Młodzi ludzie czuli się niezwiązani z Kościołem, ponieważ nie dociera on do nich w wystarczającym stopniu.

Frustracje wobec przywódców kościelnych nie są jednak wystarczające, by popchnąć ich do odejścia lub przyjęcia innych religii. W ramach wizji wikariatu należy przyjrzeć się młodym ludziom, którzy będą stanowić przyszłe filary Kościoła w Brunei Darussalam, dbając jednocześnie o to, aby nadal pozostawali w Kościele i nie odchodzili łatwo od wiary. Można poświęcić więcej czasu i zainwestować w budowanie silniejszej tożsamości katolickiej wśród młodych ludzi, angażując się w otwartą komunikację na temat wiary katolickiej, zwłaszcza gdy rozpoczynają swoją podróż przez życie jako nastolatkowie i pracujący młodzi ludzie w dorosłość.

 

Wzrost synodalności

Duch Święty prosi Kościół, aby rozważył więcej formacji, rekolekcji i seminariów – dla małżeństw, rodzin, singli, matek, ojców, kobiet i mężczyzn, dzieci i młodzieży; oraz więcej działań społecznych, charytatywnych i misyjnych. Zasugerowano również sesje słuchania, road show i działalność na rzecz osób starszych.

Pandemia COVID-19 uniemożliwiła wiele działań i spotkań. Są wdzięczni za Msze św. na żywo i nabożeństwa online. COVID-19 pomógł również uświadomić sobie, że życie jest krótkie i przypomniał nam, aby pozostać blisko Chrystusa.

Kościół przetrwał pandemię i jest dziś zupełnie innym Kościołem, który musi się ciągle dostosowywać i zmieniać swoje sposoby głoszenia Ewangelii i służenia parafianom. Edukacja religijna dzieci, spotkania i zgromadzenia modlitewne przeszły do sieci. Zauważyliśmy również zwiększony udział w modlitwach online niż w zwykłych spotkaniach kościelnych. Codzienna modlitwa różańcowa online umożliwiła uczestnictwo parafianom z trzech parafii i spoza nich.

Podsumowując, Zespół Roboczy Synodu Wikariatu ma nadzieję, że owoce Ducha Świętego rozeznane w procesie konsultacji położą podwaliny pod większą synodalność Kościoła w Brunei Darussalam.

 

Obraz kulturowy

Jako Kościół składający się w dużej mierze z migrantów, emigrantów i miejscowych, jest postrzegany jako tygiel różnych ras i kultur. Chwalony jest za silne “duchowe poczucie kultu wspólnotowego”, które było “wyczuwalne w porównaniu z kościołami katolickimi w krajach, które stały się nieco pasywne”. Ta jedność jest korzystna dla Kościoła, ponieważ tworzy on swoją własną tożsamość jako bruneński katolik.

 

 

 

Synteza

Synteza pomaga zebrać różne raporty i rozmowy z diecezji / krajów w jedną wizualną ramę i narrację:

 

a) Ponowna ocena przywództwa i ram instytucjonalnych – Złe praktyki i wartości przywódcze w Kościele zostały podkreślone jako potencjalne zagrożenie dla Kościoła, jeśli pozostaną bez kontroli. We wszystkich diecezjach obawy dotyczące reperkusji za wypowiadanie się przeciwko władzy, duchowieństwu i hierarchii hamowały postęp. Istnieją wezwania do zmiany obecnych modeli przywództwa i zarządzania na bardziej zdecentralizowany, oparty na współpracy i upodmiotowieniu model oparty na osobie Jezusa. Pojawiły się również wezwania do liderów Kościoła, aby zajęli się pilnymi problemami ludzi, zwłaszcza tymi, które są często poruszane na zgromadzeniach duszpasterskich, ale nie zostały jeszcze podjęte. Wezwano do ponownego przeanalizowania istniejących struktur, polityk, systemów i kościelnego prawa kanonicznego – jeśli nie wspierają one podróży synodalnej, szczególnie tych, które hamują wzrost, charyzmaty i talenty oraz tych, które nie są już spójne z wizją-misją diecezji. Pojawiają się także głosy, aby członkowie rady parafialnej byli nominowani i głosowani przez parafian, a nie tylko mianowani przez proboszcza. Istnieje poważna potrzeba współpracy międzyparafialnej, międzydiecezjalnej, międzyresortowej oraz zmniejszenia różnic i indywidualności wśród parafii i diecezji.

 

b) Wzmacnianie wspólnot i inkulturacja naszego sposobu bycia Kościołem – Powołania do życia duchownego lub zakonnego są w stagnacji lub maleją i istnieje potrzeba mobilizacji większego ludu Bożego. Podniesiono kluczowe kwestie dotyczące angażowania i formowania młodych ludzi do ról przywódczych na ich własny, unikalny sposób. Mocno zaapelowano o poświęcenie większej przestrzeni kobietom (które stanowią dużą część tych, którzy służą w różnych posługach), młodzieży, osobom w separacji, rozwiedzionym, społeczności LGBT, ubogim i rdzennym mieszkańcom. Wiele diecezji docenia wielokulturową i wieloetniczną obecność w swoich kościołach i może sięgnąć do tradycyjnych zasobów i mądrości swoich ludzi, takich jak tradycyjna kultura długich domów, w których prowadzi się dialog w celu podejmowania decyzji i rozwiązywania trudności, jako synodalny sposób bycia Kościołem. Inkulturacja Kościoła lokalnego będzie korzystna zarówno dla wiary, jak i dla budowania narodu.

 

c) Modelowanie uczniostwa skoncentrowanego na Chrystusie i współczucie dla marginesu – chrześcijańskie uczniostwo zaprasza nas do wyruszenia jako uczniowie-misjonarze do wszystkich peryferii naszego społeczeństwa. Modlitwa, liturgia i duchowość są ważnymi aspektami wiary i muszą być aktywnie kultywowane. Będzie to wymagało formacji przez całe życie i w każdym stanie życia. W wielu diecezjach padło słowo, aby być Kościołem współczującym. Będzie to wymagało międzyresortowych wysiłków i programów. Ten wysiłek musi obejmować “pracę duszpasterską” z innymi wspólnotami wiary. Czy komunikujemy wspólny cel, jakim jest wzrost Królestwa Bożego? Musimy otworzyć drogi dla tych z “peryferii”, aby zostali włączeni do wspólnoty kościelnej i wnieśli swoje doświadczenia i spostrzeżenia. Kościół ma za zadanie produkować uczniów, a nie tylko członków. Katolicy są sakramentalizowani, ale nie często katechizowani w zakresie ich odpowiedzialności za misję. W czasie blokady Covid-19, parafie odkryły obecność katolików, których nie widziano regularnie w kościele, poprzez programy pomocowe lub pomoc potrzebującym. We wspólnocie kościelnej są osoby zepchnięte na margines i pominięte w poprzednich konsultacjach. Postawa Kościoła słuchającego zachęca ludzi do dzielenia się swoimi obawami i nadzieją na przyszłość tego Kościoła. Potrzebne są współczujące kościoły, a nie centra administracyjne. Nawet wspólnoty wiejskie wyraziły swoje

 

pragnienie i gotowość do zajmowania się pracami duszpasterskimi. Wielu pragnie wydobyć swoją tożsamość jako uczniów poprzez misję i zaangażowanie. Młodzi ludzie zmagają się ze swoją tożsamością – wyzwania społeczeństwa i wymagania gospodarki powodują, że wielu z nich migruje, a czasem niestety odchodzi od wiary. Jest to wyzwanie, aby zatrzymać młodych, a tym bardziej, aby ich rozwijać. Muszą być regularne i kreatywne zajęcia, aby utrzymać ich zaangażowanie i podróżować z nimi. Kontakt z misją jest niezbędny dla młodych, także w celu rozwijania ich katolickiej tożsamości. Potrzebują przynależności, środków do życia i większego rozwoju wspólnoty. Wezwano także duchownych i świeckich liderów do wzrastania w świętości i czystości oraz rozeznawania w oparciu o Słowo Boże. Niektóre diecezje wspomniały o zajęciu się nadużyciami seksualnymi i finansowymi. Lud tęskni za dobrze przygotowanymi i trafnymi homiliami.

 

Wnioski

Podsumowując, aby uczestnictwo wzrastało musimy zrewidować naszą praktykę przywództwa i struktury instytucjonalne; komunia zaprasza nas do upoważnienia lokalnych wspólnot do przejęcia przewodnictwa w misji i służbie – i inkulturowania naszego sposobu bycia Kościołem na miejscu; a misja wymaga od nas budowania uczniów-misjonarzy ze współczującym sercem dla peryferii. Wszystkie te trzy elementy zbiegają się w czasie z nawróceniem serc i struktur. Jesteśmy zaproszeni do zamieszkiwania tej przestrzeni wrażliwości – to znaczy do poznania prawdy o naszym życiu i życiu Kościoła dzisiaj, do słuchania wołania naszych braci, sióstr i stworzenia oraz podszeptów Ducha. Jesteśmy zaproszeni, aby uczyć się – wzrastać – ufać i wychodzić poza. Wiara bez takiej wrażliwości może stać się sztywna i ekstremalna.

Musimy wprowadzić nowe podejścia i struktury. Tradycyjne powołania i posługi nie są już wystarczające. Jesteśmy wezwani, aby iść jako jeden lud Boży: biskupi – kapłani – zakonnicy – wierni – połączeni w naszym powołaniu i misji w kierunku Kościoła synodalnego.

Maryja, matka Jezusa i matka Kościoła, towarzyszy nam w tej podróży, tak jak kiedyś towarzyszyła Jezusowi i jego uczniom – aby pomóc wcielić się w Kościół bardziej synodalny.